16 Ekim -30 Ekim 1939: Batı Cephesi Sakin
Garip Savaş
Amerikan Basını Eylül 1939’da Polonya cephesinin çökmesine dek Batı Cephesinde Almanların taarruza geçmesine dek Fransız ve İngiliz birlikleri ile Almanlar arasında doğru düzgün bir çatışma olmamasına atfen yakıştırdığı terim ‘Garip Savaş’tı. Bu suskunluk kimilerince Britanya ve Fransa’nın savaşma niyetinde olmadığı ve barış müzakerelerini beklediği şeklinde yorumlanırken Amerikan basınında Müttefiklerin Almanlara karşı kurnazca bir savunma strateji planı hazırladığı bekleyişin de bunun bir parçası olduğuna dair haberler çıkıyordu ama gerçekte her iki görüşünde dayanağı yoktu.
Müttefik Komutanlığı, Hitler’in yaklaşan taarruzuna hazırlanmak yerine, Almanların kanatlarına yapılacak başarı ihtimali olmayan taarruz planlarını tartışarak çok kıymetli olan zamanını harcamaktaydı. Alman Genel Kurmayı Fransa’yı işgal ettiğinde bu planları ele geçirmiş ve şaşkınlık içinde Müttefiklerin hayal aleminde yaşadığını görmüştü: Müttefikler Norveç, İsveç ve Finlandiya üzerinden Almanya’nın kuzeyine, Yunanistan ve Balkanlar üzerinden güneyine saldıracak ayrıca Rusya’da Kafkasya’daki petrol yataklarına taarruz edilerek petrol ikmal imkanları kesilecekti.
Batı Cephesi’nde Karşılıklı Taarruz Planları
Hitler’in stratejik açıdan Müttefiklerden daha ileri görüşlü olduğu ortadaydı. Polonya seferi sonuna gelirken Batı cephesinde taarruz etmeyi düşünmeye başlamıştı ancak 6 Ekim’deki barış önerisi reddedilene kadar planlarını sadece yakın maiyetinin bilmesine izin vermişti. Hitler, Fransa ve Britanya ile uzun süreli bir savaşın Almanya’nın kaynaklarını tüketeceğini bunun da Rusya’nın Almanya’ya saldırmasına yol açacağını düşünüyordu. Ona göre Rusya ile imzalanan pakt öylesine kırılgandı ki Ruslar, Almanya’nın zayıf anını gördüğü an tarafsızlığını yitireceklerdi. Hitler hızlı ve erken bir saldırı ile kuvvet ve teçhizat açısından üstün olduğu Fransa’yı barışa zorlarsa Britanya’nın da barışmak isteyeceğini düşünüyordu. Hitler Polonya’da kazanılan kolay zaferin verdiği coşkunun kısa sürede geçeceğini ve Alman askerinin savaşma isteğinin azalacağından endişe ettiğinden bir an önce Fransa’ya taarruz etmek istiyordu. Maginot hattını kuşatmak amacıyla Belçika üzerinden taarruzda ısrarcıydı Müttefik birliklerini Belçika’ya sokmayı Ruhr Havzası civarında yığınak yapmalarını istiyordu ki sonradan Fransız başkomutanı Gamelin’in de aynı düşüncede olduğu anlaşılacaktı. Hitler fikrini Alman Kara Kuvvetleri Komutanı Brauchitsch ve Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı Halder’a anlattığında ikisi de şok olmuştu: Hitlerin mekanize birliklerin askerî açıdan kendisinden sayıca fazla birliklerin üstesinden geleceği düşüncesine katılmıyor geleneksel görüş çerçevesinde tümen sayılarını karşılaştırarak Alman ordusunun Müttefikleri yenecek güçte olmadığını ileri sürüyorlardı. Ayrıca Almanya’nın 98 tümeninin sayıca az olmasının yanı sıra 36sının eğitimsiz olduğundan şikayetçilerdi ve en önemlisi savaşın büyüyüp bir dünya savaşına dönüşmesinden endişe duyuyorlardı. Alman generalleri ciddi ciddi Hitler’i devirmeyi düşünmekteydi ama Anavatan Savunma Birlikleri Komutanı Friedrich Fromm iş birliğini reddetmiş, generallere bu emri verse bile Berlin’e yürüme emri verse bile erlerin Hitler’e inandığını ve emri dinlemeyeceklerini ileri sürmüştü. Böylece Hitler’e karşı ilk darbe teşebbüsü ölü doğmuştu ancak Hitler’de sonbaharda taarruza geçmeyi başaramamıştı.
Manstein ve Guderian
12 Kasım’da başlaması planlanan saldırı hava şartları yüzünden iptal edildikten sonra Hitler 23 Kasım’da yüksek rütbeli komutanları toplantıya çağırmış, ‘zamanın daraldığını’, Müttefikelrin Belçika ve Hollanda üzerinden Ruhr havzasına girmesi durumunda Almanya’nın büyük bir tehlike altında kalacağını söylemişti. Hitler toplantıda generallerini azarlamakla kalmamış, Brauchitsh’in istifasını kabul etmemiş ve emirlere itaat etmesini emretmiştir. Saldırı tarihi 17 Ocak belirlenmişse de 10 Ocak’ta bir hava subayının yanında taarruz planıyla Ren üzerinde uçarken yolunu kaybedip Belçikalıların elinde düşmesiyle işler değişti. Taarruz süresiz olarak ertelendi. Savaştan sonra ortaya çıkan bir gerçeğinde Alman Gizli Teşkilatı başkanı Amiral Canaris’in Hitlerin amaçlarını engellemek adına düşmanla iş birliği yaptığı Norveç, Hollanda ve Belçika taarruzlarından önce tehdit altındaki ülkeleri uyardığı anlaşılmıştı. Tabii ki duruma ortaya çıktığında idam edilmişti. Bu yüzden 10 Ocak’ta gerçekleşen kazanın da benzeri bir istihbarat faaliyeti olduğu tartışmaya açık durumdadır. Alman Genel kurmayı 1914 yılında hazırlanan Schlieffen planının tekrarı bir saldırıda ısrar ediyordu ki Ordular Grubu Kurmay Başkanı Erich von Manstein iki gerekçeyle itirazını sundu: Müttefik Komutanlığı bu plana hazır olacak dahası karşılarında Fransızlardan daha çetin bir hasım olan İngilizler de olacaktı. Manstein plan züerinde kafa yorarak taarruzu en az beklenen cephe olan Ardenler bölgesine kaydıran cesur bir çözüm bulduktan sonra General Guderian istişarede bulundu. Hitler planı hemen benimsediği gibi sanki kendi fikriymiş gibi davranmaya başladı hatta ‘Beni anlayan tek kişi Manstein diyordu.
Gamelin’in D planı
Eğer eski plan uygulansaydı savaş çıkmaza girecek, Fransız ve İngilizler kazandıkları süre içinde yeni tanklar üreterek Almanların mekanize üstünlüğüne son vereceklerdi. Kasım ayı ortalarında Müttefik Yüksek Konseyi Fransız Başkomutanı Gameli’in ‘D’ planını onaylamıştı. Hitler harekete geçtiğinde Müttefik ordularının sol kanadı Belçika’ya girecek ve gidebileceği kadar doğuya doğru ilerleyecekti. Bu plan açıkçası Alman harekatının başarıya ulaşmasına yardım edecekti çünkü Müttefik sol kanadı Belçika’nın merkezine ne kadar ilerlerse Hitlerin Ardenler bölgesinden geçerek Müttefiklerin arkasına dolanması o kadar kolay olacaktı. Müttefikler gerçekten de mekanize birliklerini Belçika’ya sürdüğünde Ardenlerin çıkışında ikinci sınıf tümenlerden oluşan zayıf bir güç bırakmıştı. Bu sırada Batı’da gereksiz bir güven duygusu yerleşmişti. Hitler saldırı planını planlarken Churchill 27 Ocak 1941!de yaptığı konuşmada ‘Hitler’in en büyük şansını kaybettiğini’ söylemişti.
Kronoloji
16 Ekim 1939 Alman savaş gemileri için yeni emirler: “Düşman ticaret gemileri uyarılmadan, yolcu vapurları ise uyarıldıktan sonra batırılabilir.”
İngiltere’de ilk Alman hava saldırısı: Luftwaffe’den 12 Ju-88 bombardıman uçağı İskoçya üzerinden Firth
of Forth’taki savaş gemilerine saldırıyor. Forth Köprüsü üzerinde trende seyahat eden Edward Thompson denizde neredeyse köprü yüksekliğinde bir su kabartısı görüyor. Alman bombardıman uçakları köprüye paralel uçarken tren duruyor, yolcular aşağıdaki gemilerden gelen patlama seslerini duyuyorlar.
Alman kuvvetleri nihayet Siegfried hattının arkasından, 20 mil boyunca Fransız Maginot hattının önündeki bölgeye saldırıyorsa da Fransız direnişi karşısında geri çekilmek zorunda kalıyorlar. Maginot hattının doğusundaki bölge terk ediliyor.
Alman işgali altındaki Polonya’daki tarafsız diplomatlar, tahliyelerden, rastgele cinayetlere kadar Yahudi ve Roman (Çingene) nüfusa karşı vahşetin arttığını bildiriyor.
17 Ekim 1939 Alman Yüksek Komutanlığı, Polonya Kampanyası’nın resmen sone erdiğini açıklarken Paris’teki Polonya büyükelçiliği, birliklerinin hala uzak bölgelerde savaştığını bildirdi.
Alman radyo haberleri Almanlar Polonya’da marşı (Marsch der Deutschen in Polen) yerine artık Hermann Löns’ün İngiltere’de Gezi (Ride on England) adlı eseri ile sonlanıyor.
https://www.youtube.com/watch?time_continue=59&v=zzAKClcYz1E
SS yetkilisi Reinhard Heydrich, Yerleşim Düzenlemesi: Nazi işgali altındaki topraklarda “Çingeneler”in evlerini ya da kamp yerlerini terk etmesi yasaklandı.
Maginot hattı civarında ve Ren cephesinde mutlak bir sessizlik hüküm sürüyor. Ren cephesinde Alman
uçaksavar ateşinden düşen bir şarapnel tarafından bir askerin kazayla ölümü dışında önemli bir olay yok.
18 Ekim 1939 Fin İç savaşının galibi Finlandiyalı Mareşal Carl Mannerheim, orduya savaşa hazır olması emrini veriyor.
Hitler, bu yıl amaçlanan Batı saldırısına giden yolda yoğun çatışma emrini veren Führer # 7 sayılı Direktif’i yayınladı. Belçika ve Hollanda savaşa girerse, oradaki askerlerin bombalanması ama sivilleri tehlikeye atan hava saldırılarından kaçınılması emredilmiştir.
Alman birlikleri Saar bölgesinde Maginot hattının doğusundaki tüm toprakları işgal ediyor; Fransız ordusundan güçlü bir direniş gelmiyor askerler kalelere geri çekiliyor. Batı cephesinde henüz doğru dürüst bir çatışmanın yaşanmamış olması her yerde merakla konuşuluyor. ABD Senatörü William Borah: “Bu savaşta sahte bir şeyler var.” İngilizler Boer savaşına atıfla Bore War (Sıkıcı Savaş) adını koyarken Fransızlar drôle de guerre (komik bir savaş türü) diyorlar. Almanlar ise Nazilerin olmadığı ortamlarda Blitzkrieg terimini alaya alarak Sitzkrieg (oturma savaşı) olarak adlandırıyorlar.
19 Ekim 1939 İngiliz Ulaştırma Bakanlığı, Ağustos ayında 617, Eylül ayında ise 1130 ölü verildiğini ile açıklıyor. Müttefik Yüksek Komutanlığı zamanın kendi taraflarında olduğunu düşünüyor. Fransız komutanı Gamelin 1941 veya 1942’de büyük taarruzdan söz ediyor.
Nazi kontrolündeki Slovakya’da, Yahudi erkekler için zorla çalıştırıldığı bir program başlatıldı.
20 Ekim 1939 Nazi karşıtı Alman diplomat Ulrich von Hassell günlüğüne şöyle yazıyor: “Berlin’de aydın insanlar arasında çaresizlik hissediyorum… Rusya ile paktın ilham veren satranç hamlesi üzerine hala sevinç duyuyoruz, ancak aydınlar yaklaşmakta olan felaketimizin farkındalığını artırıyor… savaş askeri olarak kazanılamaz; ekonomik durum son derece tehlikeli… Alman hava kuvvetlerinin acımasız kullanımı ve SS’in özellikle Yahudilere yönelik şok edici uygulamalarından utanç duyuluyor.”
Avustralya Başbakanı Robert Menzies, erkekler için zorunlu askeri eğitimi ilan ederken, yurtdışında askeri hizmet için herhangi bir yükümlülük olmadığını söylüyor.
Yeni Papa, Pius XII Papalık Bildirgesi’nde barış isteğini dile getirirken Nazizmi kınıyor. Papa Pius, Havari Pavlus’un ‘Tanrı’nın gözünde Yahudi ile Yahudi olmayan, sünnetli ve sünnetsiz gezen arasında bir fark olmadığı’ sözlerini aktarıyor.
İngiltere Savaş Ofisi, bugün cephedeki İngiliz askerlerin “Mein Kampf” ve “Komünist Manifesto” okumasını tavsiye etti.
Nazi işgali altındaki Lublin’de, güneydoğu Polonya’dan sürülen Yahudiler için bir Yahudi gettosu kuruluyor.
21 Ekim 1939 İşgal altındaki Polonya’da rahipler, toprak sahipleri, avukatlar, profesörler, öğretmenler ve doktorlar tutuklanıyor. Almanlar esirlerini öldürürken, Sovyetler Gulag’a sürüyor. Sovyet gizli polisinin (NKVD) binlerce mensubu işgal altındaki Polonya’da görevlendirildi ve karşı devrimcilere karşı uyanık olmaları istendi.
Hitler, Slovakya’daki Alman kukla devlet başkanı Jozef Tiso ile görüşüyor.
Alman birlikleri, Batı cephesinde harekete hazırlıklı kara mayınlarıyla antrenman yapıyorlar; Hitler bu yıl saldırı emri verdi.
İngiltere Kitlesel Gözlem Raporu’na göre İngiliz halkı savaşın devam etmeyeceğine, Hitler’in, bu savaşın 1. raundunu kazandığına inanıyor.
22 Ekim 1939 Hindistan Kongresi Partisi, İngiliz emperyalizmini kınadı ve Almanya savaşında kendilerini tarafsız ilan etti.
Geçen hafta İngiliz zırhlısı HMS Royal Oak’u batırılan Alman denizaltısı U-47’nin mürettebatı, Kiel limanında kahramanlar gibi karşılandı.
23 Ekim 1939 SSCB’nin geçen ay işgal ettiği Polonya devleti artık yok, bu yüzden Sovyetlerce yakalanan Polonyalı askerler savaş esiri değil, “silahlı isyancılar” muamelesi görüyor. Tadeusz Zukowski, SSCB’de Gulag toplama kampına görütülen Polonyalı savaş tutsaklarından birisi anılarında: “Rusya’ya giriyoruz. Asla geri dönmeyeceğiz. Bütün dünya değişiyor gibi görünüyor: farklı gökyüzü, farklı arazi, farklı insanlar…” Bir Rus kadın Zukowski’nin arkasından bağırıyor: “Polonyalı faşistler! İşte burada Rusya’da nasıl çalışacağınızı öğreneceksiniz.”
İngiliz kargo gemisi Trevanion, Güney Atlantik’te Alman savaş gemisi Graf Spee tarafından batırılırken Spee’nin mürettebatı bu fotoğrafı çekti.
Alman ordusunun Genelkurmay Başkanı olan Franz Halder, Hitler’e bu yıl içinde Fransa’ya düzenlenmesi gereken saldırı için Fall Gelb’i (Sarı Plan) verdi.
Halder’in planı, Belçika tarafından saldırıya dayanıyor ve müttefik kuvvetleri 1. Dünya Savaşı’nda olduğu gibi Somme Nehri’ne sürmeyi amaçlıyor. Halder, saldırıda 1 milyon Alman zayiatını tahmin ettiğini söyleyerek belki de Hitler’in cesaretini kırmayı umut ediyor.
24 Ekim 1939 İtalya – Yugoslavya ticaret antlaşması
Nazi işgali altındaki Polonya’da Yahudi dükkân sahipleri, Cumartesi günü (şabat günü) dükkânlarını açık tutmak veya ağır cezalarla karşılaşmak zorundalar.
Polonya devletinin altın rezervleri, Polonya’nın işgali sonrasında, Romanya ve Suriye üzerinden Paris’e varıyor. 79.5 ton altın değeri 87 milyon dolar. Paris’teki Polonya Başkonsolosu, Britanya ve Fransa’da yaşayan Polonyalıların Sürgündeki Polonya Ordusu’nda hizmet için seferber edileceğini duyurdu.
25 Ekim 1939 RAF uçakları, Berlin üzerinde bomba yerine, propaganda broşürleri bırakmaya devam ediyor [1]. General Spears, broşürü şu şekilde eleştiriyor: “Tamamen acımasız bir düşmana karşı konfeti savaşı yapmak iğrenç bir şey.”
Meksika’daki sürgünde yaşayan eski Sovyet lideri Leon Troçki: “Stalin Hitler’den korkuyor diyor ki sonradan haklı olduğu ortaya çıkıyor”[2]
ABD dergisi Life’da batırdığı bir Yunan gemisinin mürettebatını kurtaran Alman denizaltısı U-35
hakkındaki sempatik makale yayınlanıyorsa da yazı İngiliz hükümetinin hışmına uğruyor.
Alman denizaltı U-16, Dover yakınlarında, HMS Cayton Wyke ve Puffin tarafındna batırıldı, 28 ölü.
26 Ekim 1939 Hitler’in kişisel avukatı ve ateşli bir Nazi olan Hans Frank, bugün Alman işgali altındaki Polonya’nın Genel valisi olarak görevine başladı. Frank’in ilk kararı: 14-60 yaşlarındaki tüm erkek Yahudiler, resmi çalışma projelerinde “çalışmak zorunda”. Bu köle iş emrinin yanı sıra, Polonyalılar Almanların geçebilmesi için kaldırımlarda yer vermeli “sokak fethedilene değil, fatihlere aittir”.
Bir Alman müfrezesi, Moselle bölgesinde bir Fransız kalesine saldırarak savunma düzeyini test ediyor.
Nazi propagandası, Polonya’daki yıkımı ve Alman işgali için Britanya’yı suçluyor: “İngiltere, bu senin suçun!”diyen broşüler bastırılıyor. Londra’da Chamberlain, Nazi Dışişleri Bakanı Ribbentrop’un İngiltere’nin savaşı istediği
iddiasına yanıt veriyor: “Bütün dünya bunun doğru olmadığını biliyor”
ABD Senatosu, Silahlı Kuvvetlerin Müttefiklere silah satışına izin vermek için Tarafsızlığı Değiştirmeyi oylamada oy kullanacak. Başkan Roosevelt, ABD medyası ve siyasetinin tarafsızlığını övüyor: “Aşırı Sağcılar ve Solcular, demokratik orta yolun değerini anlamamızı sağlıyor.” Roosevelt, Avrupa savaşında doğrudan Amerikan katılımı tehlikesi olmadığı konusunda ısrar ediyor.[3]
27 Ekim 1939 700 İngiliz faşisti tutuklanıyor.
SS 45 Polonyalı tutuklayıp, Tuchola Ormanı’na götürüyor. SS Albay Wilhelm Theodor Richardt tutuklulara yeri kazmalarını emrediyor. Tümü kurşuna dizilip kazılan toplu mezara gömülüyor.
ABD radyosunda Belçika Kralı III. Leopold konuşuyor. Avrupa’da “Belçika’nın barış adası ve uzlaşma aracı” olduğunu söylüyor.[4]
28 Ekim 1939 Bir Alman Heinkel He-111 bombardıman uçağı, İngiltere’dek Spitfire uçakları tarafından İskoçya’da Dalkeith’in doğusunda düşürüldü. Bu Heinkel Luftwaffe’nin İngiltere’deki ilk düşen uçağı oldu. Uçağın pilotu pilot İngilizce konuştu: “Biz savaş esirleri olarak teslim olduk. Nişancılarıma bakın… İkisi de öldü”
Cumartesi günü açık kalma zorunluluğuna ek olarak, Nazi işgali altındaki Polonya’daki Yahudi mülkiyetindeki dükkânlar artık Pazar günü kapanacak.
Bugün Çekoslovakya’nın bağımsızlığının 21. yıl dönümü. Bununla birlikte Çek toprakları Alman ordusu tarafından bu yıl Mayıs ayında işgal edildi. Prag’da, Nazi gizli polis merkezinin önünde toplanan protestocu kalabalık; “Alman polisi-Alman domuz” diye bağırıyor. Protestocular, “Özgürlük” ve “Biz Stalin’i istiyoruz” diye bağırarak, yasaklanmış Çekoslovak bayraklarını sallıyorlar. Çekler ve Sudet Almanları arasında Prag’da sokak kavgası patlak verince polisler çoğu öğrenci olan protestoculara dipçik ve tabanca ile saldırıyor.
29 Ekim 1939 Molotof Yüce Sovyet’e hitap ederken, SSCB’nin Leningrad’ın güvenliğini sağlamak “hakkı ve görevi” olduğunu; Finlandiya’nın sınır bölgesinden vazgeçmesini istiyor.
Krakow’da, bu yeni filmde Yahudilerin yeni ‘Davud Yıldızı’ kol bantlarını giydiği anda filme çekiliyor:
http://https://www.youtube.com/watch?v=0e6kb1WoH1o
Himmler, Lebensborn kararnamesini yayınladı ve Alman kadınları “saf ırk” çocukları üretmek için evlenmeyi (“burjuva âdeti”) beklememeye çağırdı. “Saf Aryan” erkekler, Lebensborn hastaneleri tarafından bakılacak olan “herediter değerli gebeler” üretmeye teşvik edildi.
Prag’da, Alman işgal polisi, 3 bin Nazi karşıtı Çek göstericiyi tutukladı.
Amerika’da Gallup anketi “Hangi tarafın savaşı kazanmasını istiyorsun?” diye soruyor. % 84 İngiltere ve Fransa,% 14’ü bilmiyor,% 2 Almanya. Çoğu ABD tarafsızlığı taraftarı…
30 Ekim 1939 İsviçre bugün yiyeceklerin tayını sınırlamasına başlıyor: şeker, makarna, pirinç, buğday, tereyağı ve yağ satışı sınırlı.
Savaşın ilk İngiliz propaganda filmi “Aslanın Kanatları Var” (The Lion Has Wings) bugün gösterime giriyor.
Gökyüzü uçaklarla dolu olmasına karşın henüz iki tarafta da bir tarafa saldırı yok. İngiliz Seferi Kuvvetleri’nde “Belki de Reichstag konuşmasında Hitler’in tehdit ettiği gizli silah sıkıntıydı” esprisi yapılıyor.
Notlar
[1] Başvuru İçeriği şurada: https://www.telegraph.co.uk/history/world-war-two/6086189/World-War-2-Text-of-note-to-German-people.html
[2] https://www.marxists.org/archive/trotsky/1939/09/statement.htm
[3] http://www.presidency.ucsb.edu/ws/index.php?pid=15828
[4] http://crossoflaeken.blogspot.com/2009/01/king-leopolds-broadcast.html
1939 Yılı ile ilgili 2. Dünya Savaşı Sayfaları
Gleiwitz Olayı, Gleiwitz Radyo İstasyonu Baskını (1939)
Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı, 23 Ağustos 1939
1 Eylül 1939: 2. Dünya Savaşı’nın ilk günü
2 Eylül – 7 Eylül 1939: Britanya ve Fransa Savaş İlan Ediyor
8 – 16 Eylül 1939: Varşova Kuşatması
17 Eylül – 30 Eylül 1939
1 – 15 Ekim 1939: U-boat ablukası
16 Ekim -30 Ekim 1939: Batı Cephesi Sakin; Garip Savaş
1 Kasım -15 Kasım 1939: Hitler’e Münih Birahane Suikasti
16 Kasım – 30 Kasım 1939: Polonya’da Yahudi Gettosu Kuruluyor
1 – 15 Aralık 1939: SSCB – Finlandiya Savaşı
16 -31 Aralık 1939: Finlandiya Kızıl Ordu’ya Boyun Eğmiyor