Makale: Özhan Öztürk
Aeacus, Aeakus, Aiakos (Yunanca Αἰακός) Yunan Mitolojisinde Zeus ile su perisi Aegina’nın oğlunun adı olup, Saronikos Körfezi’ndeki Aegina adasının kralıdır.
Aeacus Kimdir? Myrmidonlar Efsanesi
Aeacus, Oenone veya Oenopia adasında doğmuş olup, Zeus genç kadını babasının
öfkesinden korumak ve güvenle doğurmasını sağlamak için buraya getirmiş, bu olaydan sonra ada kadının adıyla yani Aegina olarak anılmaya başlanmıştır (Apollodorus iii. 12. 6; Pausanias ii. 29. 2; Gaius Julius Hyginus, Fabulae. 52; Ovid Metamorphoses vi. 113, vii. 472). Bir söylenceye göre Zeus insan yaşamayan adadaki çok sayıda karıncayı insana dönüştürerek oğlunun kalabalık bir halka hükmedecek bir kral olmasını sağlamış (Apollodorus iii. 12. 6; Hesiod, Fragm. 67) bu yüzden adanın yeni sakinlerine Myrmidonlar (Yunanca: karınca insanlar) adı verilmiştir. Ovid ise kıskanç Hera’nın gönderdiği bir ejderhanın ada halkının yok edip kaçmaya zorlaması üzerine (bir başkasına göre veba hastalığından) Zeus’ta karıncaları insana çevirerek ada nüfusunu arttırdığını kaydetmiştir (Ovid Metamorphoses vii. 520). Akhilleus, sonradan Myrmidonların komutanı olarak Troya savaşına katılmıştır.
Aeacus söylencesi ve Aegina adası
Aeacus söylencesi, başlangıçta Pelasgların vatanı olan Aegina adasının Orta Yunanistan’da Phthiotis bölgesinden aldığı göçü açıklamak için yaratılmış olmalıdır. Tüm Yunanistan’da adaleti ve dindarlığıyla tanınan Aeacus bir kuraklık sırasında Yunan halkının ricası üzerine Zeus’a dua edip, Panhellenion dağında Zeus Panhellenius adlı tapınağı inşa ederek kıtlığı sona erdirmeyi başarmıştır. Ayrıca Aegina adası sakinleri etrafı duvarlarla çevrili beyaz mermerden “Aeaceum” adlı dörtgen bir tapınak inşa etmiştir (Pausanias ii. 29. 6)
Troya’nın Duvarlarının İnşaası Söylencesi
Pindar’ın kaydettiği bir söylenceye göre Apollo ile Poseidon Troya’nın duvarları inşa edilirken Aeacus’u yardımcı olarak kullanmışlardır (Pindar, Olympian Odes viii. 39) İnşaatın tamamlanmasından hemen sonrasında üç yılan/ejderha kente saldırmış, canavarlardan ikisi tanrıların yaptığı duvarı aşamayıp can verirken bir tanesi kısmen Aeacus’un inşa ettiği kente girmiş, bu durum Apollo’nun Troya’yı ancak Aeacus’un soyundan birisi (Aeacidae) tarafından ele geçirilebileceği kehanetine sebep olmuştur. Gerçekten de Aeacus’un oğulları Telamon ile Peleus Troya’yı ilk kez fetheden Herakles’in yanında torununun oğlu Neoptolemos Troya seferinde Akhalar arasında yer almıştır.
Aeacus’un Soyu
Aeacus’un önce Skrion’un kızı Endeis’ten Telamon ve Peleus (Akhilleus’in babası) adlı iki oğlu sonradan Nereus’un kızı –denizkızı– Psamathe’den (Yunanca: Kum) Phocus (Yunanca: Fok balığı) adlı bir oğlu olmuştur. Phocus başarılarını kıskanan kardeşleri tarafından bir atletizm yarışmasında kasıtlı olarak öldürülünce Aeacus oğulları Telamon ile Peleus’u Aegina’dan sürmüştür. Aecus’un oğullarını sürgüne göndermesiyle birlikte adil ve dindar birisi olarak ünlenmiş, hatta bir kıtlık sırasında Zeus’un öfkesini yatıştırmakla görevlendirilmiştir. Ovid ve Horace, Aeacus’un adil davranışından dolayı ölümünden sonra Giritli Rhadamanthus ve Minos kardeşlerle birlikte Hades’te yargıçlık yaptığını kaydederken (Ovid Metamorphoses xiii. 25; Horace, Carmen ii. 13. 22) Platon onun Avrupa’dan gelen ruhları yargıladığını ileri sürmüştür (Platon, Gorgias, 524a).
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016