MÖ 5. yüzyıl (ve öncesinde?) Aigina ölçüsünde basılan gümüş Sinope drahmilerinin ön yüzünde başlangıçta oldukça kaba işlenmiş bir büyük bir deniz kartalı kafası ile altında küçük bir yunus figürü arka yüzde ise Quadratum incusum figürü bulunmaktadır.
Perikles’in Karadeniz seferinden sonra Sinop’ta bir Atina kolonisi kurmasının
ardından MÖ 453- 375 döneminde sikkeler değiştirilmiş ön yüzde kente adını verdiğine inanılan su perisi Sinope’nin başı arka yüzde kanatları açık kartal figürü ile veya ΣΙ-Ν[Ω] yazısı veya ön yüzde Sinope’nin profilden taretle taçlanmış başı, arka yüzde yunus balığının sırtına konmuş kanatları açık bir kartal tasviri ile altında kentin adını belirten ΣΙΝΩ üstte ise etrafında yerel otoriteyi sembolize eden ΔΙΟ harfleri veya ön yüzde yine Sinope’nin başı arka yüzde ise bir kadırganın pruvası yer almıştır.
Kapadokya’nın Pers şatrapı Datames tarafından bir süre için işgal edilen kentte MÖ 364-362’de Datames (ΔΑΤΑΜΑ) ve MÖ 362-353’de Aramice Abd Sasan formunda Datames’in oğlu Sysinas’in adını taşıyan gümüş sikkeler de bastırmıştır.
MÖ 330’da Kapadokya kralı I. Ariarathes adına basılan Gaziura’da olduğu gibi Pers standartlarındaki drahmilerde ön yüzde sphendone takan ve bir aplustrenin önünde duran Sinope, arka yüzde bir yunus balığının sırtına konmuş kartal figürü ile Aramice ARIOURAT yazılmaktadır. Bu dönemde Amisos ile kıyaslandığında iç kesimler ile daha kolay ulaşıma sahip olan Sinope’un ticari potansiyeli hızla artmıştır.
MÖ 322-220 tarihleri arasında ön yüzde Sinope portresi arka yüzde deniz kartalı figürleri kullanılmaya devam etmiş, MÖ 306-290 tarihleri arasında arka yüzde ΣΙΝΩ yazısının yanı sıra gemi pruvası, MÖ 220-183 tarihleri arasında arka yüzde Apollon, Poseidon, kanatları açık kartal, tripod, gemi pruvası figürleri kullanılırken ön yüzde Sinope’nin yanı sıra Apollon’a da yer verilmiştir. MÖ 3. yüzyılda Didyma’da tapınağı bulunan ve Miletliler tarafından saygı duyulan Apollon ile İonya Birliği’nin koruyucusu Poseidon’un Sinope sikkelerinde ağırlıkla yer aldığı görülmektedir. Yine de bu değişim tek başına Sinope’nin kurucu kent Milet ile ilişkilerinin güçlenmeye başladığı şeklinde yorumlanmamalıdır. MÖ 220-120 tarihleri arasında Artemis portresi Sinop sikkelerinde boy göstermeye başlamış, o güne dek gümüşten darp edilen sikkeler III. Mithridates döneminde çeşitlendirilerek bronzdan da basılmaya başlanmıştır.
Sinop’un Pontus kralları hâkimiyeti olduğu dönemde özellikle MÖ 183-70 Mithridates Eupator döneminde ΣΙΝΩΠΗΣ kent adıyla sikke basımı devam etmiştir. Sinop’un MÖ 70 yılında Lucullus tarafından ele geçirilmesi ile MÖ 45 yılında Caesar tarafından kolonileştirilmesi arasındaki dönemde basılan sikkelerde ise Ceres, hilal formunda şekiller, saban, boğa kafası figürleri kullanılmıştır.
Roma imparatorları Augustus ile Gallienus dönemleri arasında çiftçilik, Sarapis, Zeus, Apollon, Nemesis, Dionysos, atlı Dioskurler, balık, boğa başı konulu sikkeler basılmıştır.
Sinop Tarihi Makale Serim
Sinop Kenti ve Civarındaki Arkeolojik Kazı ve Bulgular
Karousa, Gerze Tarihi ve Ayandon (Sinop)
İstefan, Ayancık Tarihi (Sinop)
Kaynak: Özhan Öztürk. Pontus: Antik Çağ’dan Günümüze Karadeniz’in Etnik ve Siyasi Tarihi (Genişletilmiş 3. Baskı). Nika Yayınları. Ankara, 2016