Azazel, Azazil (Yahudi Mitolojisi)

Azazel veya Azazil (Arapça: عزازل, Azazil, İbranice: עזאזל), Eski Ahit’te Yom Kippur (Kefaret günü) günü halkın günahını yüklenen bir günah keçisinin, keçinin gönderildiği kötü ruh veya şeytanın ve şeytanın yaşadığı dağın adı olarak anılan kelime İbranice ‘Tanrının güçlendirdiği’ anlamına gelmektedir.

Azazel ve Günah keçisi

O dönemde Harun’un emriyle iki keçiden birisi tanrıya diğeri Azazel’e adanırdı (Levililer 16:8). Bir yoruma göre keçi bir kurban olmayıp, İsrail halkının günahlarını çöle götürerek uzaklaştırmak amacıyla kullanılan bir araçtır. Bununla birlikte keçinin geri dönmemesi gerektiğinden muhtemelen çölde öldürülüyordu. Azazel’in tanrıya denk güçlü bir varlık olduğu, sıradan bir cin olmadığı iki keçiden birisinin kendisine gönderilmesinden anlaşılmaktadır. Apokrif kabul edilen Hanok’un Kitabı’nda Azazel isyancı meleklerin lideri olarak gösterilmektedir.

Ortaçağ Yahudi folklorunda yeryüzüne inip kadınlarla birlikte olan, insanlara cadılık ve savaş bilgisi aktaran bir melek olarak bahsi geçmiştir. Sonrasında ise gizemcilerce ilk insan Âdem’in, kardeşi Habil’i öldüren oğlu Kabil’in kız torunu Anah’a âşık olan bir melek olarak anılmış, tufan zamanı sevdiği kadını kanatlarını altında başka bir gezegene taşıdığı söylenmiştir. İngiliz şair John Milton’un Kayıp Cennet (Paradise Lost) şiirinde bahsi geçen (1: 534) asi meleklerden birisinin adıdır. İslam inancında ise Âdem’e secde etmeyen Elbis (Umutsuz) adlı şeytan ile özdeşleştirilmiş, bir çöl cini olarak çeşitli efsanelere konu olmuşsa da adı kelimesi Kur’ân-ı Kerîm’’de geçmemektedir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016