16-31 Mart 1943: Harkov’da Alman Karşı Saldırısı

16 Mart 1943 Alman tanklarının öncüleri, Harkov şehrini çevreleyen Donets Nehri’ne ulaştı: Mihver karşı saldırısı, Ukrayna’daki Sovyet saldırısını dağıttı. Sovyet Üçüncü Tank Ordusu artık bir Alman kıskacına sıkışmış durumda. Harkov üzerindeki üçüncü büyük savaş, Sovyet şehrini harabeye çevirdi ve ikinci kez Almanların eline geçti. Geçen ay 45.000 Kızıl Ordu askeri burası için savaşırken öldü.

Harkov civarındaki şiddetli savaşlarda 10.000 Sovyet askeri esir alındı. Almanlar Ruslarla dolu “kessel” leri (kazanlar) ele geçirmeyi kutluyor.

İtalyan denizaltısı Leonardo da Vinci, Atlantik’te RMS Kanada İmparatoriçesi adlı aslında dönüştürülen bir okyanus yolcu gemisi olan bir Kanada askeri gemisini Afrika’nın 400 mil batısında batırıyor.  392 kişi ölüyor ancak bunların yarısından fazlası Libya’dan taşınan İtalyan savaş esirleri…

17 Mart 1943 Alman işgali altındaki Krakow’daki Yahudi gettosu Naziler tarafından “tasfiye edildi”. Gettoda hayatta kalan 10.000 kişi arasından seçilen en sağlıklıları (yaklaşık 2000 kişi) Płaszów çalışma kampına gönderildi. 2000 kadarı sokaklarda acımasız getto muhafızları tarafından öldürülürken geri kalanı Auschwitz’e gönderildi.

18 Mart 1943 İrlanda Muhafızları alayı, Kuzey Afrika’daki Mihver kalıntılarına son taarruza katılmak üzere İngiltere’den yeni transfer edildikleri Tunus’taki Aziz Patrick Günü’nü kutluyor. Bugünün onuruna her askere, komutan General Harold Alexander’ın emriyle İrlanda’dan uçakla getirilen bir yonca parçası verildi. İrlandalı Muhafız Leslie Jackson şunları kutluyor: “Çocuklar yerel şarabı bira gibi içiyorlardı … Sonuçlar dramatikti: kavga başladı, pencereler kırıldı ve kısa süre sonra gelen Askeri Polis askerleri uzaklaştırmaya başladı. ”

19 Mart 1943 Mihver müttefiki Bulgaristan parlamentosu, Almanların Yahudi Bulgarları tutuklama ve SS’e teslim etme taleplerine karşı oy kullandı: Bulgar vatandaşı Yahudiler Nazilerden korunacak.

20 Mart 1943 Atlantik Okyanusu’nun ortasında 38 Alman U-botu, Alman radyosunun “tüm zamanların en büyük konvoy savaşı” dediği olayda 110 Müttefik ticaret gemisine ve onların refakatçilerine saldırdı. 22 gemiyi batıran denizaltılar, HX 229 ve SC 122 konvoylarına korkunç kayıplar verdirdiler.

Luftwaffe’ye SSCB’de çaresizce ihtiyaç duyulduğu için, Alman şehirleri hava saldırılarına karşı neredeyse savunmasız durumda: Müttefik hava kuvvetleri Reich’ı hedef alan büyük bombardıman saldırılarını arttırıyor.

21 Mart 1943 Stalin, Başkan Roosevelt’e acil bir mektup göndererek, Amerikalı ve İngilizlerin, SSCB’den Alman birliklerinin geri çekilebilmesi için “en geç bu bahar veya yaz başında” Fransa’ya çıkarma yaparak “ikinci cephe” açmalarını talep ediyor.[1]

22 Mart 1943 Adolf Hitler, yine Nazi karşıtı Alman subayların suikastından kıl payı kurtuldu. Binbaşı Rudolf von Gersdorff, Berlin’de ‘Ele geçirilen Sovyet silahları’ sergisinde Hitler’e rehberlik ederken, Führer’i intihar bombası patlatarak öldürmeye gönüllü oldu. Bununla birlikte Führer bomba patlamadan ayrıldı. Binbaşı von Gersdorff, 10 dakikalık fitillerle ceketinin ceplerine iki bomba saklayıp, Hitler’i kucaklamayı ve her ikisinin de patlamada ölmesini planlıyordu. Bununla birlikte Führer birkaç dakika içinde serginin etrafında dolaştıktan sonra, von Gersdorff bombaları patlamadan çıkarmak için tuvalete koşmak zorunda kaldı.

23 Mart 1943 Müttefik kuvvetler, Kuzey Afrika’daki Mihver’in son güçlü noktalarından birine yaklaşıyor. Tunus’un “Mareth Line”ı İtalyan “Genç Faşist” gönüllüleri ve Alman panzerleri tarafından korunuyor.

Auschwitz-Birkenau toplama kampında, Almanlar ilk olarak “Çingene kampındaki” Roman ve Sinti halkına toplu katliam gerçekleştirdi. Naziler, tifüs teşhisi konan 1700 yeni gelen erkek, kadın ve çocuğu gaz verdi.

24 Mart 1943 Sovyet karikatürü, Müttefiklerin Fransa’yı işgal etmesini umuyor. Üstte 1940’ta Hitler, Himmler ve Göring, İngiltere kıyılarına bakarak “Nereye inmemiz gerektiğini düşünüyorsun?” Altta 1943’de aynı ekip, korku içinde titreyerek: “Sizce nereye inecekler?”

25 Mart 1943 Alman işgali altındaki Danimarka’da, Nazilerin Danimarkalıların Parlamento üyelerini seçmesine izin verdiği seçimler yapıyor (Folketing). İşgalcilerin hayal kırıklığına uğramasına karşın, Danimarka Nazi partisine yalnızca %3 oy alırken, Sosyal Demokratlar en çok oyu alıyor. Nazi karşıtı Komünist parti ise yasaklanmıştı.

Danimarka, Avrupa’da serbest seçimlere veya bağımsız hükümete izin verilen tek Nazi işgali altındaki ülkedir. Danimarkalılar, Alman işgalini tamamen kabul ettiği için oraya konuşlandırılan Wehrmacht askerleri ülkeyi “krem şanti cephesi” olarak adlandırıyor.

Danimarka’nın kısmi bağımsızlığı işgal altındaki hükümetin birçok Nazi emrine karşı gelmesine izin veriyor. Kopenhag’ın en popüler gruplarından biri, Yahudi bir şarkıcıyı barındıran siyah müzisyenleri de barındıran bir caz grubu olan “Harlem Kiddies”

26 Mart 1943 Naziler, Fransız Yahudilerini sistematik olarak öldürmeye başladı. Son 3 gün içinde 5000 kişi Paris’in eteklerindeki Drancy’deki gözaltı merkezinden Almanya’nın işgali altındaki Polonya’daki Sobibor imha kampına sınır dışı edildi. Bunlardan 15 kişi hariç diğerlerinin tümü vardıklarında öldürüldü. Fransız Yahudi Maurice Sebbane, Drancy’den sınır dışı edilirken annesine bir kartpostal yazabiliyor: “Anne endişelenme, moralim bozulmadı; gencim ve yeterince güçlüyüm, geri geleceğim. Cesur ol!”[2]

27 Mart 1943 Kuzey Afrika’daki Mihver güçlerinin son kalelerinden biri olan Güney Tunus’taki Mareth Hattı çatırdıyor. Tanklara karşı savaşacak donanıma sahip

olmayan İtalyan birlikleri, Müttefik zırhlı kuvvetleri tarafından kuşatıldıktan sonra teslim olurlar. Bu sırada Yeni Zelanda birlikleri, Tunus çölünden kuzeye saldırarak, Mareth Hattı’nı elinde tutan Mihver birliklerini geride bırakıyor.

28 Mart 1943 İngiliz uçak gemisi HMS Dasher, İskoçya’nın batı kıyısında yer alan ve Firth Of Clyde adıyla bilinen Clyde Nehri’nin ağzında gizemli bir patlama yaşıyor. Kraliyet Donanması gemisi dakikalar içinde batarken 528 kişilik mürettebatından 379’u öldü. Muhtemelen petrol depolama tanklarına düşen bir sigara nedeniyle yangın çıktı. Yıkıcı patlama Clyde’ı yanan petrolle kaplayınca mürettebatın korkunç bir şekilde yanmasına neden oldu. Kaza eseri kayıptan kaynaklanan utancı örtbas etmeye istekli olan Birleşik Krallık hükümeti felaketi sansürledi, ölüleri işaretsiz bir toplu mezara gömdü ve hayatta kalanları olayı gizli tutacaklarına dair yemin ettirdi.

Amerikan ve Japon savaş gemileri, Bering Boğazı’ndaki Komandorski Adaları’nda çatışıyor. ABD Donanması, işgal altındaki Aleut Adaları’na asker taşıyan bir Japon konvoyunu durdurdu ama beklenenden daha fazla Japon savaş gemisi etrafta olduğunu gördüler. Uzak kuzey Pasifik’te dondurucu, uzak sularda savaşılan savaş, uçak veya denizaltı desteği olmadan yapılıyor. Nadir gerçekleşen saf deniz silahları düellosu.

Müttefik tanklar savunma amaçlı Mareth Hattı’nı geçerek Mihver’in kontrolündeki Tunus’a derinlemesine giriyor.

29 Mart 1943 Afrikakorps‘un Alman kalıntıları ve Tunus’taki İtalyan müttefikleri şimdi General Hans-Jürgen von Arnim tarafından yönetiliyor. Hitler, tüm orduyu

Afrika’dan tahliye etmesi için yalvaran Rommel‘in Afrikakorps’a komuta etmesine izin vermeyi reddetmişti.

Tunus’taki Amerikan birlikleri yeni bir yürüyüş şarkısıyla Alman komutanla alay ediyor:

“General von Arnim

Wore an iron monocle (Demir bir tek gözlük taktı)

But he didn’t see us comin’ (Ama geldiğimizi görmedi.)

Isn’t that ironical?” (Bu ironik değil mi?)

30 Mart 1943 İtalyan tedarik gemisi Caterina Costa Napoli’de patladığında çıkan yangında 600’den fazla kişi öldü. 1000 ton yakıt ve 900 ton patlayıcı yandığında bir mil öteye enkaz parçalarını fırlattı ve çevredeki binalara zarar verdi.

31 Mart 1943 ABD, enflasyonu düşürmek ve savaş malzemeleri için yedek nakliyeyi sağlamak için gıda, giyim ve akaryakıt tayınını başlattı. Amerikalılar artık yalnızca sınırlı miktarda sığır eti, domuz eti, kuzu eti, tereyağı, peynir ve konserve balık satın alabilirler. Amerikalılar artık kahve, şeker, et, peynir, tereyağı, konserve yiyecekler, kuru meyveler, reçel, benzin, bisiklet, akaryakıt, giysi, çorap, ayakkabı ve daha fazlasını satın almak için tayın kuponlarına başvurmak zorunda.

Notlar

[1] https://marxists.org/reference/archive/stalin/works/correspondence/02/43.htm

[2] https://www.yadvashem.org/yv/en/exhibitions/43-vieille-du-temple-street/25-march-1943.asp