Medusa, Medussa veya Gorgon Medusa, Yunan Mitolojisinde Phorkys ile Keto’nun Gorgon adı verilen yılan saçlı korkunç görünümlü üç kızından birisi ve tek ölümlü olanıdır.
Medusa Efsanesi: Atehan ile Medusa
Söylenceye göre bir zamanlar güzel bir bakireyken Athena’dan daha güzel olduğunu
söyleyerek övününce öfkelenen tanrıça Athena tarafından iğrenç bir canavara çevirmiştir. Seriphos tiranı Polydektes’in emri ve Athena’nın öğüdüyle kahraman Perseus Medusa’nın yaşadığı mağarayı bulmuş, Hermes’in hediyesi uçan sandaletlerin sayesinde, cilalı kalkanının yüzeyini ayna gibi kullanarak bakarak taş olmaktan kurtulduğu Medusa’nın kafasını havaya yükselerek kesmeyi başarmıştır.
Medusa’nın Kesik Başı ve Perseus
Athena ,Medusa’nın başını kalkanı aigisin ortasına takmış, Perseus ise
Perseus’un, Phineus’a Medusa’nın başını göstermesi (Resim: Sebastiano Ricci)
canavarın sol damarından zehirli, sağ damarından ise şifa veren kanlarını ayrı ayrı toplamıştır. Medusa’nın kafası kesilirken boynundan denize sıçrayan iki damla kandan Khrysaor ve Pegasus doğmuştur ki iki çocuğun da babası Poseidon’dur. Bazı kaynaklarda ise canavarı Poseidon’un hamile bıraktığı kayıtlıdır. Perseus, Medusa’nın kafasını bakanları taşa çevirdiği için bir süre silah olarak kullandıktan sonra Athena’ya vermiş, bir başka söylenceye göre Argos’ta pazaryerine gömmüştür.
GORGONLAR
Gorgonlar veya Gorgon Kardeşler Yunan Mitolojisinde deniz tanrısı Phorkys ile Keto’nun üç çirkin kızı Euryale (uzağa giden), Sthenno (kuvvetli), Medusa’nın (efendi) adı olup, saçları yaşayan yılanlardan oluşan, yabandomuzu benzeri keskin dişlere sahip, gözleri bakanları taşa çeviren yaratıklar olarak tasvir edilmektelerdi (Aeschyl. Prom. 793-797; Pind. Pyth. xii. 24; Ov. Met. v. 230)
Gorgonlar ile ilgili Egsaneler
Gorgonlar, erken dönem söylencelerinde Batı okyanusunda Nyx ile Hesperidlere
yakın bir mevkide geç dönemde ise Libya’da yaşayan varlıklar olarak gösterilmişlerdir (Herodot. ii. 91; Pausanias ii. 21. 6). İlk söylencelerde Gorgo adlı bir varlığın Olympos tanrılarından önce var olduğundan bahsedilirken zamanla üç çirkin yaratığa dönüştürülmüş bunlardan Medusa’nın bir zamanlar güzel bir kız olduğu, saçlarıyla övündüğü için Athena tarafından yılan saçlı bir yaratık haline getirilmiştir. Diodorus’un aktardığı bir yoruma göre Gorgonlar, Atlantis yakınlarındaki bir halkın adı olup, Amazonlarca yenilgiye uğratılmış, Herakles tarafından yok edilmişlerdir. İnsanlar kadar tanrıları da korkutan bu yaratıklardan birisi olan Medusa içlerinde tek ölümlü varlık olup, bu yaratıkla Athena’nın öğüdü üzerine Poseidon çiftleşmiş ve yaratığı hamile bırakmayı başarmıştır. Kahraman Perseus, Medusa’nın kafasını kesmeyi başarmış ardından tanrıça Athena kafayı kalkanına bağlamıştır. Gorgonlar kendilerine bekçilik eden Graeae adlı üç gri saçlı yaşlı kadının kardeşiydi. Tapınak süslemelerinde Gorgonaion adıyla bilinen korkunç gorgon kafası tasviri kullanılmakta böylece kötü ruhların uzak tutulacağına inanılmaktaydı.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016