16-31 Ocak 1941: Müttefikler Tobruk’ta
16 Ocak 1941 İngiliz sanatçıs Henry Moore, Blitz‘i kaydetmek için hükümet tarafından görevlendiriliyor. Tube olarak anılan Londra Metrosunda zaman geçiren Moore, Alman bombardımanı sırasında buraya sığınıp geceyi yerde yatarak geçiren Londralıları resimlerinde köle gemisinde yolculuk edenlere benzetiyor.
Hitler, Romen lider Mareşal Antonescu ile bir araya geldi ve Sovyetlere karşı yaz mevsiminde Almanya’nın başlatacağı savaşa müttefik olarak
katılacağını umut ettiğini söyledi. Antonescu, Romanya’yı Sovyetlere karşı Nazi Almanyası yanında savaşa sokmayı kabul etti. Bununla birlikte önce sağcı rakiplerini, Romen Faşist hareketi Demir Muhafızlarını ezmeyi planlıyor.
Luftwaffe, İngiltere’nin Malta adasına büyük çaplı bombalı saldırı düzenledi: savaş gemisini HMS Illustrious limanda olmasına karşın bombalamadan nasibini almıyor. Alman bombardımanı liman çevresindeki yerleşimlere zarar veriyor. Malta’da 16. yüzyıldan kalma Malta Şövalyeleri tarafından inşa edilen Senglea, Vittoriosa ve Cospicua kentleri harap halde: 76 kişi öldü, 700 ev gitti.
17 Ocak 1941 Geçen yıl Cumhuriyetçilerin seçilemeyen ABD Başkan adayı Wendell Willkie “ABD’nin İngilizleri terk etmeyeceğini göstermek ve moral vermek için İngiltere’yi ziyaret ediyor.
Avustralya hükümeti Yehova Şahitlerinin savaşta tarafsızlık iddiaları ve Krala bağlılık sözü vermeyi reddetmeleriüzerine “yasadışı bir tarikat” olduğuna karar verdi.
Fransız savaş gemilerinden oluşan bir filo, 3 Tayland donanma gemisini batırdı ve 36 denizciyi öldürdü. Fransız sömürge kuvvetleri Tayland güçleri ile Çin sınırında çatışıyor.
Japan Advertiser gazetesi, Pearl Harbor’daki ABD Donanması üssü tehditini kınıyor: “Büyük savaş gemisi yapımı, Pasifik’te diktatörlük kurmak demek.”
İngiltere’de çorap almak artık çok zor: Paraşüt yapmak için tüm ipeklere el kondu. Kadınlara ustaca bir çözüm öneriliyor: İnsanların çorap giydiğinizi
sanması için bacaklarınıza kalemle dikiş izi çizin.
18 Ocak 1941 Avrupa üzerinde kar fırtınası hüküm sürüyor. Luftwaffe ve RAF’ın İngiliz ve Alman şehirleri için karşılıklı gerçekleştirdiği bombardımanlara ara veriliyor. Bununla birlikte siviller tahrip olmuş evlerinde soğuktan donuyor. İngilizlerin önemli bir kısmı ilkbaharda Nazi istilasının gerçekleşeceğine inanıyor.
Almanya’nın neredeyse hiç kömürü kalmadı. Nazi makamları evsizlerin ölümle sonuçlanan donma raporlarını sansürleyince Berlinliler şaka yapıyor: “Şimdi ölmek bile yasak.”
San Francisco’daki Alman konsolosluğu bugün kocaman (gamalı haçlı) bir Nazi Reich bayrağını dalgalandırıyor. 2000 civarında öfkeli Amerikalı konsolosluk dışında toplanıyor, iki denizci 10 kat tırmanarak bayrağın ipini kesmeyi deniyor. San Francisco’daki kıyı izni alan ABD Donanması askeri olan Harold Sturtevant, bir Alman görevlisi ile kısa bir mücadeleden sonra Nazi bayrağının ipini kesmeyi başarıyor.
Londra‘da 2000 kişilik bir Komünist grup “People’s Convention” (Halkın Konvansiyonu) hükümete Sovyetler Birliği ile ittifak, daha iyi bomba barınakları ve sivil özgürlüklerin restorasyonu çağrısında bulunuyor. İngiliz Kabinesi sosyalist çizgideki Daily Worker gazetesini yasaklamayı planlıyor. Dahası Churchill, Komünist Partinin de yasaklanmasını istiyor.
19 Ocak 1941 Fransız Çinhindi kolonisini işgal eden Tayland birlikleri, Fransız kuvvetleri tarafından, özellikle sömürge ordusunda görev yapan Kamboçyalı ve Vietnamlı askerler tarafından durduruldu.
Mussolini Hitler’le buluştu. Il Duce kendini küçük düşürmeyi göze alarak Alman ordusunun Kuzey Afrika’da kendisine yardım etmesini ve İngiliz ilerleyişini durdurması için yalvarıyor. Hitler, Kuzey Afrika’ya ve Yunanistan’a asker göndereceğini söylüyor.
Çin Generali Chiang Kai-shek, Japonlara değil askerlerine saldırmakla suçladığı Komünist müttefiklerine Yeni 4. Orduyu dağıtmalarını emrediyor. Buna karşın Çinli Milliyetçiler ve Komünistler her iki tarafın da önce kendilerine saldırdığını iddia ediyor. Milliyetçiler, 4. Ordu’nun üst düzey memurlarını tutukluyor ve bazı Komiserleri vuruyor.
20 Ocak 1941 Almanya’nın ABD Büyükelçisi, San Francisco konsolosluğuna yapılan saldırıyı protesto ediyor. ABD hükümeti, Nazi Almanyasından bayrak krizi sebebiyle özür diliyor. Bununla birlikte ABD kamuoyu Alman gamalı haç (swastika) bayrağını parçalayan denizcileri destekliyor: San Francisco Chronicle gazetesi “Bu dünyada Harold Sturtevant türünden daha fazla erkek olsaydı, Hitlerizm ve Nazizm hayaletinin asla şansı olmazdı” yazıyor.
SS Başkanı Heinrich Himmler, Hollandalı faşist lider Anton Mussert ile birlikte Dachau’daki Nazi toplama kampını geziyor.
Bugün Washington tarihi bir ABD Başkanlık Açılışına tanıklık ediyor: Franklin Roosevelt, 3. kez görev yapması için seçilen ilk Cumhurbaşkanı oldu. Roosevelt açılış konuşmasında “Daha önce hiç karşılaşılmayan büyük tehlikeler karşısında, güçlü amacımız demokrasinin bütünlüğünü korumak ve sürdürmektir.” Sözlerini sarf diyor.[1]
21 Ocak 1941 Nazi rejimi köle işçi çalıştırmaya başladı. Şu anda çoğunlukla Polonya ve Fransız savaş esirleri olan 1.4 milyon yabancı zorunlu işçi, Alman çiftliklerinde çalışıyor. Alman topraklarındaki Zwangsarbeiter (zorunlu işçiler) sokağa çıkma yasağına uymak zorunda dahası sürekli Gestapo gözetiminde tutuluyorlar. Nazi propagandası Polonyalıları “Alman çiftliklerinde çalışmaya yönelik.
11.000 askerden oluşan Avustralyalı, İngiliz ve Özgür Fransız birlikleri, Libya’da erkek ve 25.000 İtalyan’ın savunduğu Tobruk kalesine saldırıyor.
Bubi tuzakları ve dikenli tel yerleştirmelerle savaşan Tobruk’taki Müttefik birlikler 9000 İtalyan savaş esiri alıyor. Tobruk’taki İtalyan kuvvetleri tamamen kuşatılmış durumda olsa da Mussolini, General Manella’ya teslim olmamasını emrediyor ve hava desteği vaat ediyor. Söz verilen İtalyan uçakları Tobruk’a ulaştı ancak yanlışlıkla Müttefiklerin kalenin yakınında tuttuğu İtalyan savaş esirlerini bombaladılar: çok sayıda ölü var.
22 Ocak 1941 İtalyan denizciler, Müttefiklere teslim olmadan önce Tobruk limanındaki savaş gemileri San Giorgio’yu deniz musluğunu açarak batırıyorlar. Böylece Kuzey Afrika’daki bir başka İtalyan kalesi, Tobruk düşüyor. İtalyan savunucularını kaleyi Müttefik kuvvetlerine teslim ediyor: 24.000 İtalyan askeri esir ediliyor.
Tobruk’a giden ilk Avustralya birliklerinin zaferlerini ilan etmek için kullanışlı bir bayrağı olmadığından bayrak direğinin tepesine Avustralya askerlerinin başlıklarından birisini asıyorlar. Müttefik birlikler şu anda yanan Tobruk kasabasını yağmalıyor: İtalyan yiyecek ve su stoğu ile subayların şarap, peynir ve deri tuvalet setleri el
değiştiriyor.
Romanya Faşist partisi Demir Muhafızlar Bükreş’te isyan çıkarıyor önce Yahudi mahallesine saldıran “lejyonerler” polis ve radyo istasyonlarına da hücum ediyor. Rumen Faşist gazeteleri Demir Muhafız lider çetelerin sinagoglarını yakması, Yahudilerin kaçırılması ve işkence görmesi için Bükreş’in “Yahudi isyanı” ile karşı karşıya olduğunu iddia ediyor.
23 Ocak 1941 Avustralya birlikleri, Libya’da 50’den fazla İtalyan tankını ele geçirdi.
Yugoslavya’da gıda eksikliği çeşitli ayaklanmalara sebep oluyor. Yiyecek kamyonları ve demiryolları Alman birliklerini Yunan sınırına doğru taşıdığından yiyecek dağıtımı aksıyor.
Romen askerleri, Demir Muhafızların Faşist isyanını bastırmak için Bükreş’e yürüyor. Demir Muhafızların Yahudi karşıtı ayaklanması sırasında üç günlük kaos içinde en az 100 kişi öldürüldü. Romanya ordusu birlikleri ve Demir Muhafız paramiliterileri Bükreş sokaklarında savaşıyor. Sonrasında Rumen diktatör Antonescu radyodan ülkede “tam kontrol” sahibi olduğunu ilan ediyor.
24 Ocak 1941 İngiltere’de yiyecek tayını uygulanırken Gıda Bakanlığı, insanlara her gün havuç ve patates yemelerini tavsiye ediyor hatta yemek
tarifleri öneriyor.
ABD’li ünlü havacı Charles Lindbergh kongre sonrasında Cumhurbaşkanı Roosevelt’in ABD’yi savaşa sürüklediğini iddia ediyor ve Hitler ile tarafsızlık antlaşması öneriyor.
Bükreş’teki Demir Muhafızların Faşist isyanını bastırmak için gönderilen Romen birlikleri, Yahudi bölgelerinde işkence, yağma ve cinayet eylemleri gerçekleştirdi. Bükreş’te bir mezbahada 13 Yahudinin cesedi bulundu. Demir Muhafızların bunu koşer ete atıf yapmak için aralarında 5 yaşında bir kızında bulunduğu Yahudileri et kancalarına astığı tahmin ediliyor. Romen birlikleri 200’den fazla Demir Muhafızı öldürerek sokaklara hâkim olmayı başarınca Demir Muhafızların Faşist liderleri Alman elçiliğine sığındı.
İtalyan kontrolündeki Arnavutluk’u işgal eden Yunan kuvvetleri, kuzeye doğru ilerlemeye devam ederken İtalyan işgalcileri dağlara doğru sürüyorlar. Bununla birlikte Mussolini’nin Hitler’den askeri yardım istediği söylentisi duyulunca moraller bozuluyor. İtalyan seçkin dağ tümeni “Toskana Kurtları” (Lupi di Toscana) kendilerini bozguna uğratan Yunan güçlerince Toskana Tavşanları olarak adlandırılıyor.
25 Ocak 1941 Hava alamayan bir kurbanı molozlardan kurtardığı için Bizim Arkadaşlarımız Birliği’nden (Dumb Friends League) cesaret ödülü almaya hak kazanan Airedale cinsi iri bir tür terriyer ilk İngiliz hayvan savaş madalyasını kazandı.
Berlin polisi bir yandan harıl harıl son 4 ay boyunca geceleri S-Bahn trenlerinde 10 kadına saldırıp, sekizini öldürülen seri katili ararken diğer yandan Nazi hükümeti cinayet haberlerini sansürlüyor. “S-Bahn Katili” Berlin’in karartması altında, trene binmeden önce takip ettiği yalnız kadınlara tecavüz ettikten sonra öldürmekte ve trenden atmaktadır. Alman polisi, yabancı işçi (Polonya, Fransız veya Belçika), Yahudi veya “İngiliz ajanları” tarafından işlenen cinayetlerden şüphelenmekle kalmıyor kadın memurları katil için yem olarak gece trenlerine bindiriyorlar.
Kuzey Afrika’daki müttefik birlikler Tobruk’ta 20 binden fazla İtalyan esir almış olup, Libya’daki iki İtalyan esir günlük rasyonu (1 teneke dana eti konservesi, 2 bisküvi ve 1 şişe su) paylaşmak zorunda. İtalyan Mechili kalesini ele geçirmek için batıya doğru ilerleyen İngiliz 4. Zırhlı Tugayı, 15 tankın imha edildiği şiddetli bir direniş görünce geri çekilmek zorunda kalıyor. İngiliz Müttefik Ordusundan Afrika ve Hindistan birlikleri Kenya sınırını geçip İtalya’nın ‘Afrika İmparatorluğu’na bir darbe daha vurmak için Somaliland’a saldırıyor. Doğu Afrika’daki İtalyan birlikleri, Etiyopya gerillalarının saldırıları ve Müttefik istilasıyla karşı karşıya kalınca sınırdan 100 mil uzaklıktaki Juba Nehri’nin arkasına çekiliyor.
26 Ocak 1941 New York Times Gazetesi, Yunanistan ve Türkiye’nin olası Alman istilası ihtimallerini de barındıran 2. Dünya Savaşı’nın Avrupa Stratejik Haritasını yayınlıyor.
Roosevelt’in yardımcısı Harry Hopkins İngiltere’de, Churchill’in Başkan’a İngiltere’ye silah sağlayacağı ve savaştan çekinmediği sözünü verdi. Hopkins ‘Küçük Amerikan Nazi ve Komünist grupları’ Almanların zaferini istiyor diğerleri ise ‘savaşa girmediğinizden emin olmak’ istiyor diyor. Yeni Amerikan kamuoyu yoklamaları, ABD Başkanının popülerlik rekoruna ulaştığını gösteriyor: ankete katılan ABD’li yetişkinlerin % 71’i, küresel kriz zamanında Roosevelt’e güven duyuyor.
27 Ocak 1941 Japonya’daki Amerikan büyükelçisi, Pearl Harbor’daki ABD üssüne İmparatorluk Donanması tarafından planlanan bir saldırının
söylentilerini ülkesine bildirdi ancak bunu “fantastik bir fikir” olarak nitelendirdi.
Tüm Fransız hükümet yetkilileri, belediye başkanları ve öğretmenler şimdi Vichy Fransa’nın başkanı Mareşal Pétain’e kişisel bağlılık yemini etmek zorunda bırakılıyor. Tereddüt edenlere bu propaganda posterinin dediği gibi: “Ondan daha Fransız mısın?”.
Dışişleri Bakanı ve Mussolini’nin damadı Kont Ciano da dâhil olmak üzere, üst düzey İtalyan hükümet yetkililer askeri birliklere moral vermek için Arnavutluk’a geliyor. Askerlerin ortak dileği ‘İnşallah Yunanlılar tarafından vurulurlar!’ Arnavutluk’ta Yunan ilerleyişine İtalyan karşı saldırısı daha büyük bir felaketi önlemek için artık zorunlu hale geldi. İtalyan kamplarında tifo hüküm sürüyor ve donan asker sayısı gittikçe artıyor.
Hollanda’daki Nazi makamlarını tüm Hollandalı Yahudilere “şüpheli kişileri izlemek için” adreslerini polisle kaydetmelerini emretti.
Müttefik kuvvetler Eritre’yi istila ediyor: İngiliz, Hint ve Güney Afrika birlikleri Sudan’da, İtalyanları Afrika Boynuzu’ndan kovmak için ilerliyor. Müttefik birlikler şu anda İtalya’dan Afrika’daki Libya, Eritre, Etiyopya ve Somali kolonilerini istila ediyor.
28 Ocak 1941 Kraliyet Hayvanları Koruma Derneği (The Royal Society for the Protection of Animals veya RSPCA), geçen yıl 500.000’den fazla İngiliz köpeğin öldürüldüğünü bildiriyor. Evcil hayvanların çoğu bombardıman ve tayın
uygulaması sebebiyle öldürülüyor olsa da her ay 10 bin kadarı sahipleri tarafından öldürüldüğü ya da ölüme terk edildiği tahmin ediliyor.[2]
SS Başkanı Heinrich Himmler Alman işgali altındaki Norveç’i ziyaret ediyor ve Nazi kuklası Quisling ile tanışıyor. Himmler, “İskandinavların ırksal saflığı” olarak nitelendirdiği şeyden etkilendiğini söylemekle kalmıyor, Norveçli faşistlerin bir bölümünden SS gönüllü birliği oluşturulmasını teşvik ediyor.
İngiliz hükümeti Komünist yanlısı ‘The Daily Worker’ ve ‘The Week’ gazetelerini yetersiz yurtseverlikleri ve savaşı desteklemedikleri için yasaklıyor. Buna karşılık Daily Mail gazetesi ile İşçi Partisi sansürü kınıyor.
Çin’in Hebei eyaletinde Panjiayu köyünde komünist gerillalar saklandığı şüphesiyle Japonlarca işgal edildi. Japon birlikleri, 1200’den fazla kişiyi makineli tüfeklerle öldürdü.
29 Ocak 1941 69 yaşında ki Yunanistan diktatörü General John Metaxas, Atina yakınlarındaki villasında sabah 6:20’de gırtlak kanserinden öldü.
Çinhindi’nde ateşkes ilan edildi. Tayland’ın Fransız sümürge topraklarına saldırısı durdurulunca Japon hükümeti iki tarafında müzakere etmesini emretti.
Amerikan, İngiliz ve Kanadalı askeri planlamacılar Amerika Birleşik Devletleri’nin savaşa girmesi olasılığıyla ilgili ortak strateji geliştirmek için gizli görüşmelerde bulundu. Görüşmeler (Amerika, İngiltere, Kanada için ABC takma adıyla gerçekleştirildi) gizli olarak gerçekleştirilirken özellikle Amerikan tecritci ABD siyasetçilerinden ve Nazi Almanyası’nın haberdar olması engellendi.
Churchill, Savaş Kabinesi’nde yaptığı konuşmada İngiltere’ye karşı gerçekleştirilen Alman U-boat denizaltısı saldırılarından sevkiyat kayıplarının giderek arttığını bildirdi.[3]
30 Ocak 1941 Norveç’in Nazi müttefiki faşist hükümeti, doğum oranlarını yükseltmek ve “İskandinav ırkını korumak” için doğum kontrolünü
kısıtlayan yasalar çıkardı.
Almanya Atlantik’te sınırsız savaş ilan etti: Bundan böyle, tarafsız ülkelerden olsalar bile İngiltere’ye giden tüm ticaret gemiler batırılacak.
ABD Kongresi sert göç kotasını gevşetmeyi düşünüyor: Avrupa’dan Nazi zulmünden kaçan Yahudi mültecilerin Alaska’ya yerleşmesine izin verilecek.
Berlin Sportspalast’ta yıllık Yeni Yıl konuşması yapan Hitler, 1941’de “yeni dünya düzeni” ve “Avrupa’da Alman üstünlüğü” anlamına gelen Mihver zaferini vaat ediyor. Hitler savaş öncesi vaadini yineledi: “Eğer Yahudiler dünyayı savaşa sürüklememiş olsaydı, Yahudilerin rolü Avrupa’da bitecekti.”[4]
31 Ocak 1941Müttefik birlikler, İtalyan ordusunun terk ettiği Libya’nın Derne kentine yürüdü. Kuzey Afrika’da ki İtalyan varlığı artık hatıraya dönüşüyor.
Avrupa’daki korkunç sert hava koşulları sayesinde gökyüzündeki 8 günlük zorunlu barıştan sonra Luftwaffe ve RAF uçakları tekrar gökyüzüne döndü. 130 Alman bombardıman uçağı Londra’ya baskın yaptı. 8 sessiz gece Britanyalıları alışıldık gece baskınlarına göre daha fazla endişelendirdi ve Alman istilasının yakın olduğuna dair inancı arttırdı.
Alman Yüksek Komutanlığı bu ilkbaharda Rusya’nın istilasına dair planlarını tamamlayınca Hitler istila gücünün gizlice Sovyet sınırına yığılmasını emretti.
Notlar
[1] https://www.bartleby.com/124/pres51.html
[2] https://www.bbc.com/news/magazine-24478532
[3] http://ww2today.com/29th-january-1941-churchill-we-need-to-import-more
[4] https://www.jewishvirtuallibrary.org/hitler-speech-at-the-berlin-sports-palace-january-30-1941