Pamukkale Travertenleri ve Hierapolis Antik kenti, Denizli
Bir dönemin gözde Roma kaplıcası Hierapolis antik kentinin altındaki yer alan beyaz basamaklı doğal çeşme görümlü kaya oluşumları Denizli’de yer alan ve Pamukkale Travertenleri adıyla bilinen göz kamaştırıcı bir doğa mucizesidir. Binlerce yıldır yamaçtan aşağı akan antik kaplıcalardan gelen sular, istiridye kabuğu şeklindeki havuzlarda teraslar oluşturmuş, kalsiyum açısından zengin suların akışıyla beyaz travertenler sürekli yenilenmiştir.
Hierapolis şehrinin şifalı sularının etrafında kurulduğu MÖ 2. yüzyıldan sonra hızla gelişen yerleşim pek çok deprem geçirdikten sonra her seferinde yeniden inşa edilmişse de 14. yüzyıla gelindiğinde tamamen terk edilmiştir. Bununla birlikte şehir geneline su dağıtan bir Nymphaeum çeşmesi, büyük bir amfitiyatro ve Türkiye’deki en büyük antik nekropol kalıntıları da dahil olmak üzere Hieropolis kalıntıları oldukça geniştir.
Traverten Nedir?
Yer altından gelen suyun içindeki kalsiyum karbonatın oksijenle buluşmasında karbondioksit ve karbon monoksit uçmakta geriye kalan kar beyazı renkteki pamuksu kalsiyum karbonatın zamanla sertleşmesiyle travertenler oluşmaktadır. Sıcaklığı 35 ile 100 derece arasında değişen ve 17 termal su kaynağından çıkan su her yeri beyaza boyayarak 300 metre kadar yol aldıktan sonra döküldüğü travertenleri doldurmaktadır. Böylece oluşan bu doğal havuzlar cilt hastalıklarına şifa bulmak isteyen insanları asırlardır kendine çekmektedir.
Dünya Mirası Listesi
Hierapolis kalıntıları ile birlikte Pamukkale, artık UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde korunmaktadır. korunmaya alınmadan önce teraslar, gerek ihmal gerekse ticari işletme hırsı yüzünden gelmesiyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıyaydı. Sitenin tepesine, kısmen Hierapolis kalıntılarını gizleyen oteller inşa edilmiş ve ziyaretçilerin ayak ve ayakkabılarının yaptığı aşındırma yüzünden havuzların çoğu yıpranmış ve kar beyazı rengi kahverengiye dönmüştür. Bununla birlikte hassas doğal dengeyi koruma çabaları bölgeyi önemli ölçüde değiştirmiştir. Oteller yıkılmış, havuzların doğal beyaz görünümünün korunması için havuzlara girişler kısıtlanmış, kaynaktan çıkan sular kontrol edilerek bir seferde sadece birkaç havuza dağıtılmıştır. Ayrıca yıkanmak isteyen turistler için kaplıcaya yapay havuzlar eklenmiştir.
Nasıl Gidilir?
Pamukkale gibi doğal yapılar yeryüzünde son derece nadir görülmesine rağmen, Çin’in Huanglong kentinde benzer ancak daha küçük bir traverten havuzu seti bulunmaktadır. Ne yazık ki, Yeni Zelanda’daki Viktorya dönemi yerleşimcileri tarafından sevilen başka bir benzer traverten 1886’da bir volkanik patlamayla yok olmuştur. Pamukkale travertenlerine en yakın yerleşim yaklaşık 18 km uzaklıktaki Denizli’dir. buraya kendi aracınızla Denizli Merkez’den D585 yolundan kuzeye, Pamukkale istikametine doğru gidebileceğiniz gibi Karahayıt minibüsleri veya taksi ile de ulaşabilirsiniz.
Tavsiyeler
Travertenler çıplak ayak gezildiğinden bahar aylarında gidilmesi önerilmektedir. Ayrıca yerler kaygan olabildiğinden dikkatli olmalısınız. Pamukkale’nin tümü ve Hierapolis Antik Kenti’ni gezmeyi ve girmenin giriş ücreti dışında ayrıca ücretlendirildiği Antik Havuz’u tek bir günde görmeniz mümkündür. Ören yeri haftanın her günü bahar ve yaz aylarında 9’a kışın 5’e kadar açık olmakla birlikte müze kısmı Pazartesileri kapalıdır. Hierapolis Antik Kenti’nin en dikkat çekici olan kısmı 9500 kişilik antik tiyatroyu görmeden, antik havuzda dönmeyin.