Pantelleria Adası

Pantelleria veya Antik Çağdaki adıyla Cossyra veya Cossura , Akdeniz’de Sicilya Boğazı’nda, Sicilya’nın 100 km güneybatısında ve Tunus’ta 60 km uzaklıkta 83 km2 yüzölçümüne sahip bir İtalyan adası ve Sicilya’nın Trapani iline bağlı bir komündür. İtalya’ya ait olan adadan havanın açık olduğu günlerde Kuzey Afrika’da Tunus sahilleri çıplak gözle görülebilmektedir. Sicilya’nın en büyük volkanik adası olan Pantelleria en son 1891’de deniz seviyesinin altında meydana gelmişti ki adadaki kaplıca ve fümeroller bu tür volkanik aktivitelerin sonucudur. Adanın en yüksek tepesi olan Montagna Grande, deniz seviyesinden 836 m yükseklikte olup adada İtalyanca’nın Arapça’dan etkilenmiş bir lehçesi olan Pantesco’yu konuşmaktadır.

Tarihi

Pantelleria’daki İnsan varlığına dair en eski kanıtlar, obsidiyen aletlerin kullanımı ve adada ‘Sese’ veya ‘Sesi’ olarak bilinen taş yapılar ve mezarların inşası ile öne çıkan Neolitik döneme aittir. Adanın batı kıyısında, limanın 3 km güneydoğusunda, küçük lav bloklarından oluşan bir surla çevrili bir Orta Tunç Çağı köyü vardı. Burada çanak çömlek, obsidiyen aletler ve diğer eserlerle birlikte kulübe kalıntıları bulunmuştur. Bu arkeolojik bulgular Sicilya’da Syracuse‘daki müzede sergilenmektedir. Güneydoğuda, Cunelie olarak bilinen mahallede, Sesi olarak bilinen çok sayıda mezar vardır. Daha küçük olmalarına rağmen karakter olarak Sardunya’nın nuraghe adıyla bilinen kaba lav bloklarından inşa edilmiş, içinde mezar odaları olan yuvarlak veya eliptik kulelerden oluşan bu yapıalrdan 57 tanesi hala görülebilir durumdadır.
Pantelleria’nın orijinal nüfusu Sicilyalı değildi, İber veya İbero-Ligurya kökenliydi. Adanın muhtemelen ıssız kaldığı önemli bir dönem sonrasında MÖ 7. yüzyılın başlarında Kartacalılar, Sicilya yolunda bir durak olarak öneminden dolayı adayı ele geçirmişlerdi. Adadaki yerleşimin akropolü bugünkü Pantelleria kasabasının 2 km güneyinde, San Marco ve Santa Teresa’nın ikiz tepesi üzerindeydi. Kasaba, dikdörtgen bloklarından yapılmış önemli duvar kalıntılarına ve ayrıca birkaç sarnıca sahiptir. Pantelleria’da Kartaca mezarları keşfedilmiş olup, adanın kuzey kıyılarında bu döneme ait küçük bir kutsal alanda adak olarak sunulmuş pişmiş toprak eşyalar bulunmuştur. Romalılar adayı MÖ 255’te Fasti Triumphales olarak işgal etmişse de ertesi yıl tekrar kaybetti ve MÖ 217’de geri almıştır. Aslen bir Kartaca yazıtı olan ancak MÖ 1. yüzyılda Latince’ye dönüşen bronz sikkeler basılmıştır. Roma İmparatorluğu döneminde önde gelen kişiler ve imparatorluk ailesinin üyeleri için bir sürgün yeri olarak hizmet etmiştir. MS 700’de Araplar adayı fethetmiş, 1123’te Sicilyalı II. Roger adayı Müslümanlardan almış, 1311’de Lluís de Requesens komutasındaki bir Aragon filosu burada hatırı sayılır bir zafer kazanmıştır. Requesens’in ailesi, Türklerin adayı ele geçirdiği 1553 yılına kadar Pantelleria’nın prensleri olmuştur. Temmuz 1586’da adanın yakınında bir deniz savaşı gerçekleşmiş, 5 gemiden oluşan silahlı bir İngiliz ticaret filosu, 11 İspanyol ve Malta kadırgasının saldırısını püskürtmeyi başarmıştı. Napolyon Savaşları sırasında İngilizler, Malta’ya tedarik sağlayabilmek için Pantelleria’yı (Lampedusa ve Linosa ile birlikte) ele geçirme olasılığını düşünmüşlerse de Kraliyet Komisyonu 1812 raporunda bu girişimin başarılı olamayacağı kayıtlıdır.2. Dünya Savaşı sırasında Müttefiklerin Sicilya’yı işgali olan Husky Operasyonu için Pantelleria’nın ele geçirilmesi üzerinde önemle durulmuştur. 1943’te Müttefikler, işgalden önceki günlerde Pantelleria’yı havadan ve denizden yoğun bir şekilde bombalamış, müttefiklerin çıkarma birlikleri yaklaşırken adadaki İtalyan garnizonu teslim olmuştur. Pantelleria daha sonra Sicilya’ya yapılan saldırı sırasında Müttefik uçakları için hayati bir üs haline gelmiştir.

Turizm

Rüzgarın hırpaladığı, sert, hatta kimsesiz, “rüzgarın kızı” adıyla da bilinen uzak İtalyan adası Pantelleria herkes için değildir. Bereketli siyah toprak, zeytin bahçelerini, kapari çalılarını (tuzlu Pantelleria kaparileri ünlüdür) ve sıra dışı yerel şarapları tadlandıran, özellikle de altın, bal benzeri passito olarak hazırlanmış Zibibbo üzümlerini beslemektedir. Geleneksel dammusi, antik taş evler ve kubbeli çatılı ve Mağribi tarzı iç mekanlara sahip yapılar, rüzgârlı adanın sade güzelliğinin ayrılmaz bir unsurudur. Şık ve samimi Monastero, adanın en ünlü konaklama yeridir; terk edilmiş bir dammusi köyünü zamansız bir cazibeye sahip özel bir sığınağa dönüştüren moda fotoğrafçısı Fabrizio Ferri‘nin eseridir. Le Case di Gloria, kayalık sahile inen patikalar ile konforlu konaklama yerlerine dönüştürülmüş eski barajlardan oluşan bir başka konaklama yeridir. Ayrıca odaları kemerli dammusi stili düşünülerek tasarlanmış Mursia Hotel gibi daha modern pansiyonlar da mevcuttur.
Pantelleria’da dolaşmak için sarp ve engebeli yollar, sürekli güneş ve rüzgâra maruz kalma ve gece yol aydınlatmasının olmaması nedeniyle, kiralık araba bir scooter’dan daha iyi bir fikirdir. Teoride, otobüsler adanın çoğuna hizmet veriyor, ancak yazın öğleden sonra sıcağında otobüse binmeniz pek akıllıca olmayacaktır.

Ek Bilgi

Kendi dizüstü bilgisayarınız varsa, Cicci’s Bar‘da ücretsiz Wi-Fi mevcuttur. Via Catania’daki Banca Nuova bir ATM’ye sahiptir ve şehirde ATM’leri olan birkaç banka daha vardır. Tıbbi bakım için hastane, Piazzale Almanza 21 adresindedir, ancak burası yalnızca küçük yaralanmalar için tavsiye edilen çok durgun bir tesis olup, ciddi vakalar helikopterle Trapani’ye naklediliyor. Ana eczane Farmacia Greco, Piazza Cavour 28’de, Postane Via Verdi 2 adresindedir.

Şarap

Pantelleria, her ikisi de yerel Zibibbo üzümünden yapılan tatlı şarapları Moscato di Pantelleria ve Moscato Passito di Pantelleria ile ünlüdür. 2014 yılında, Pantelleria topluluğunun ‘vite ad alberello’ adlı asma yetiştirmeye yönelik geleneksel tarımsal uygulamaları, Unesco İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine eklenmiştir.

Nasıl Gidilir

Pantelleria’ya en yaygın ve rahat şekilde hava yoluyla ulaşılsa da buradaki uçuşlar oldukça pahalıdır. Adaya, yaz aylarında Trapani ve Palermo ve diğer şirketleri bağlayan ve adayı Milano, Roma, Venedik ve diğerleri gibi İtalyan şehirleriyle bağlayan Alitalia tarafından hizmet verilen Pantelleria Havaalanı hizmet vermektedir. Mayıs ayının sonundan Eylül ayının sonlarına kadar, Roma, Milano, Venedik’ten Pantelleria’ya (Alitalia ve AirOne) uçabilirsiniz ki www.lacossira.it aracılığıyla bilet alabilirsiniz. Trapani’den adaya yıl boyunca feribot (4 saat, 45 dakika; tek yön 34€) işletmekte olup, Siremar (www.siremar.it) üzerinden bilet alabilirsiniz.

Konaklama

Monastero: http://www.monastero.com/
Dammusi di Gloria: https://dammusidigloria.it/
Mursia Hotel: www.mursiahotel.it