16 – 31 Ağustos 1942: Luftwaffe’nin İlk Stalingrad Saldırısı
16 Ağustos 1942 Alman denizaltılar Atlantik’te son 4 ayda 22 denizaltı batırdıktan sonra ABD Donanması nihayet etkili kuvvetleri konuşlandırdı. Goodyear-Zeppelin tarafından yapılan hava gemileri (zeplinler) Amerikan kıyılarında devriye gezen denizaltıları tespit ediyor, ardından bombardıman uçakları ve savaş gemileri müdahale ediyor. Son 8 ayda Alman denizaltıları ABD kıyılarında neredeyse rakipsiz avlanmıştı 609 Amerikan gemisi batmış ve binlerce insan ölmüştü.
17 Ağustos 1942 Amerikan batı kıyısındaki Japon denizaltılarını tespit etmek için gönderilen San Francisco-Donanma keşif balonu L-8 zeplini gizemli bir şekilde içi boş döndü, her iki pilot da ortadan kaybolmuştu. Deneyimli zeplin havacıları Ernest Cody ve Charles Adams kayboluşsa da, keşif balonları San Francisco’daki kaza noktasına geri döndü. Zeplinleri nasıl veya neden terk ettikleri bir muamma.
18 Ağustos 1942 New York Times haritası, Doğu Cephesi’nin savaş alanlarını gösteriyor – ancak Mihver kuvvetlerinin kadar ilerlediği konusunda güncel değil. Almanlar artık Maykop’u tutuyor ve Kafkas petrol yataklarının kenarına ulaştılar.
Churchill, gece geç saatlerde votkadan kaynaklanan “hafif baş ağrısına” rağmen, Stalin ile uzun konferanslarda Nazi karşıtı ittifakı tartışmaktan “memnun” oldu. Winston Churchill, ABD temsilcisi Averell Harriman ve Joseph Stalin ile ilk yüz yüze görüşme için Moskova’ya çok gizli bir seyahatin ardından Kahire’ye geri dönüyor.
Dieppe baskını
19 Ağustos 1942 6500 askerden oluşan bir Müttefik birliği, Nazi işgali altındaki Fransız limanına baskın yapmak amacıyla İngiliz kıyılarından yola çıktı. Dieppe baskın kuvveti 5000 Kanadalı ve 1000 İngiliz’den oluşmakta olup, 240 gemi gelecekteki olası bir Avrupa işgali için amfibi saldırı taktiklerini test edecek. Ayrıca Kanada hükümeti askerlerinin savaş tecrübesi kazanmasını istiyor. Bununla birlikte Kanadalı askerler saatlerce süren ateş altında Dieppe’nin deniz duvarını aşmayı başaramadı. Çıkarma sırasında 5000 kişiden 3367’si öldürüldü veya esir alındı. Churchill tankları, Alman hatlarını zorlamak için Dieppe sahiline hem geç geldi, hem de bunların çoğu yumuşak kumda sıkışıp kaldı ve savunucuların ateşiyle etkisiz hale geldi. Dieppe’ye yapılan müttefik amfibi baskını, felakete dönüştü: yıkıcı hava ve deniz bombardımanı altında Kanadalılar, makineli tüfek ateşi dolu bir kumsalda mücadele etmek zorunda kaldı.
ABD Deniz Piyadeleri, Pasifik üssünü vurup kaçma girişiminin ardından Japonya’nın Makin adasından denizaltıyla geri dönüyor.
20 Ağustos 1942 Guadacanal bitişindeki ABD birlikleri bir uçak pisti inşa etmeyi bitirdiyse de Amerikalılar yeni erzak alamadan 900 Japon askeri saldırı için toplanıyor.
Dün Fransa’nın Dieppe limanına yapılan feci ve başarısız baskından sonra, Müttefikler kıyıdan geri çekildi ve 2000 esiri Almanların ellerinde ve limanında hasar görmeden bıraktı.
Solomon Adaları’nda savaşan Amerikan güçlerine, askerlere rehberlik eden ve Japon birliklerinin hareketlerini bildiren yerli izciler yardım ediyor.
“Sahil Gözlemcileri”, Müttefiklerin Guadalcanal’daki gözleri ve kulakları oluyorlar. İzcilerden biri adadaki eski İngiliz yerel polis şefi Jacob C. Vouza’dır. ABD casusu olduğundan şüphelenen ve onu bir ağaca bağlayan Japonlar tarafından esir alınan Vouza. “Uzun bir kılıçla göğsümde boğazımdan iki kez süngülendim, dilimin yan tarafını kesildi” diyor.
21 Ağustos 1942 Anti-Nazi Alman Kurt Gerstein, “ölüm kamplarındaki” toplu katliam söylentilerini araştırmak için SS’ye sızdı. Belzec’i SS “Hijyen Müfettişi” olarak ziyaret etti. Gerstein bir gaz odasının içine şöyle bakıyor: “Bazalt sütunlar gibi ölüler içeride duruyor, birbiri üzerine yığılıyor. Ölürken el ele tutuşuyorlar, ölüm yüzünden öylesine gerilmişler ki biri onları zar zor ayırabilir.
22 Ağustos 1942 Dehşete kapılan Gerstein, Nazi SS suçlarını İsveçli diplomat Baron von Otter’e anlatır ve dünyaya anlatması için yalvarır. Gerstein’ın Belzec’ten aldığı rapor şurada okunabilir:
ABD Generali Alex Vandegrifft, Japon direnişini ezmek için tankları ceset yığınlarının üzerinden geçmeleri için gönderiyor. Pek çok yaralı Japon askeri ölü taklidi yapıp Amerikalı denizciler yaklaşırken ateş ediyor veya el bombaları fırlatıyor. Bunun üzerine öfkelenen Amerikalılar, tüm Japonları ayrım gözetmeksizin vuruyor ve süngüleyerek hiçbir esir almıyor. Guadalcanal’da, ABD Deniz Piyadeleri çıkarma kuvvetlerini ortadan kaldırmaya yönelik bir Japon saldırısı kanlı bir katliamla geri püskürtüldü: 700 Japon’a karşılık sadece 37 Amerikalı öldü.
Wehrmacht birlikleri Don nehrini geçerken
Stalingrad’ın güneyinde, Wehrmacht birlikleri Don nehrine ulaştı; piyadeler şehre en yakın kıyıdaki köprübaşlarını ele geçirmek için şişme botlarla geniş, bataklık nehri geçiyor. Panzerler ve asker kamyonları Don’un üzerinde aceleyle dikilmiş duba köprülerinden akıyor: Mihver kuvvetleri ile Stalingrad arasında duran son doğal bariyer geçildi.
23 Ağustos 1942 Almanlar Stalingrad’a büyük bir bombalama saldırısı başlattı: tüm Luftflotte tümeni, yani 1200 uçak Sovyet şehrini kasıp kavuruyor. Luftwaffe neredeyse savunmasız bir şehri vurduğunda, Stalingrad’da ateş fırtınası şiddetleniyor: Kızıl Ordu Hava Kuvvetleri sürekli savaşla iyice hırpalandı ve bugün 1600 sortide sadece 3 Alman uçağı düşürüldü.
24 Ağustos 1942 Bütün gece Alman bombardıman uçakları Stalingrad’ı vurmaya devam etti. “Kara Pazar” şehri yerle bir etti, 10.000 ölü var.
25 Ağustos 1942 Luftwaffe’nin Stalingrad’a saldırısı devam ederken, Wehrmacht şehrin dış mahallelerine doğru ilerliyor. Şiddetli yangınlar, Sovyet savunucularının birlik ve malzemeleri cepheye taşımasını engelliyor. Alman panzerleri şimdi birincil hedeflerinden birine, SSCB’nin T-34 tanklarının çoğunun üretildiği Stalingrad Traktör Fabrikasına doğru yaklaşıyor. Alman birliklerinin isteksizliğini kabul etmek istemeyen Hitler, askerlerinin SSCB’nin derinliklerine baskı yapamayacak kadar aşırı ilerlemelerinden yorulmuş durumda olduklarını anlamadan Wehrmacht’ı “gevşeklik ve itaatsizlik” ile suçluyor.
Almanya’nın Kafkasya’ya ilerlemesini kutlamak için, bir Wehrmacht dağ birliği birliği Rusya’nın en yüksek dağı olan Elbrus Dağı’nı tırmandı. Elbruz Dağı’nın zirvesinde yükselen gamalı haç bayrağından bahseden Hitler öfkeyle patlıyor: “Aptal dağcılar” ona göre askerleri “aptal hobiler için değerli zamanı harcıyor”.
Tarihin son süvari savaşında İtalyan Savoia Süvari (Cavalleria) alayı Kızıl Ordu’ya karşı
Doğu Cephesi tarihteki son süvari saldırılarından birine tanık oluyor: Stalingrad yakınlarındaki Izbushensky’de İtalyan Savoia Süvari (Cavalleria) alayı kendilerinden sayıca üstün Kızıl Ordu piyadelerine kılıç ve el bombalarıyla hücum ederek Sovyet hatlarını kırıyor.
26 Ağustos 1942 Trompetçi Carenzi’nin hem tabancayı hem de trompeti tutmaya çalışırken yanlışlıkla başından vurduğu atı da olmak üzere İtalyan süvarileri 100’den fazla at kaybediyor. Bir Sibirya piyade alayıyla karşı karşıya kalan İtalyanlar, Kızıl Ordu askerlerini yakalamak için atlarını dar bir geçide dörtnala koşturdular. Şaşkın piyade geri çekilirken 32 süvari öldürüldü, 150 Sovyet askeri öldü ve 600 esir alındı.
27 Ağustos 1942 Bir aylık ilerlemenin ardından, Alman birlikleri Stalingrad’ın kuzeyindeki Volga nehrine ulaştı: Wehrmacht’ın kıskaçları şehrin
etrafında kapanıyor. Yukarı nehirden, Alman birlikleri, Stalingrad yandıkça muazzam duman bulutlarını görebiliyor – Luftwaffe şehri enkaza çeviriyor.
100.000 sivil Stalingrad’da mahsur kaldı; NKVD, ilerleyen Almanlarla yüzleşmek için harap olmuş şehre asker ve cephane taşımak için Volga’daki tüm feribotlara el koydu.
Prens George gizemli bir şekilde ölüyor. Kent Dükü ve RAF subayı İngiliz Prens George, İskoçya’da kaza sonucu meydana gelen askeri hava kazasında hayatını kaybetti. Birleşik Krallık yapımı bir uçan deniz devriye bombardıman uçağı olan Short Sunderland’ı bir yamaça çarptı. Resmi olarak Müttefiklerin işgali altındaki İzlanda’ya bir seyahatte, ancak çantasında tarafsız İsveç’in kronları bulunuyor. Çarpışma soruşturması devlet sırrı haline getirildi. Kral VI.George’un erkek kardeşi Prens George, 457 yıl önce ölen III. Richard’dan beri aktif askerlik hizmetinde ölen ilk İngiliz kraliyet ailesi üyesidir.
28 Ağustos 1942 Leningrad bir yıldır, Alman ve Fin birlikleri tarafından kuşatıldı. Wehrmacht topçuları her gün yüzlerce insanın açlıktan öldüğü şehri bombardıman ediyor. Leningrad’ı kuşatan Alman birlikleri Nordlicht Operasyonu başlattı: şehre son saldırı için hazır olan devasa topçu ve bombalama saldırısı. Kızıl Ordu, yeni Alman saldırısı başlamadan önce açlıktan ölen şehrin kuşatmasını kaldırmayı umarak Leningrad’a büyük bir saldırı başlatıyor.
Amerikan tersaneleri yeni savaş gemileri üretmeye devam ediyor; bugün, ABD Donanması’nın “dünyanın en güçlü zırhlısı” olarak adlandırdığı yeni bir sınıfın ilki olan USS Iowa’nın lansmanına tanık oldu. 45.000 tonluk bir zırhlı sınıfının öncü gemisi USS Iowa, New York Navy Yard, Brooklyn, New York‘ta inşa edildi.
29 Ağustos 1942 Leningrad’da, 12 yaşındaki Tanya Savicheva, bir apartmanda tek başına, yetersiz beslenmiş ve güçsüz olarak bulundu. Tüm ailesi son 8 ayda bu odada öldü. “… Savichev’ler öldü Herkes öldü… Sadece Tanya kaldı.” Tanya, terk edilmiş binalardan cesetleri temizleyen hemşireler tarafından kurtarılır. Leningrad kuşatması devam ediyor. Tanya’nın günlüğünde şöyle yazıyor: “Zhenya 28 Aralık’ta öldü, Büyükanne 25 Ocak saat 3’te öldü Leka, 17 Mart 1942’de sabah 5’te öldü Vasya Amca 13 Nisan sabah saat 2’de öldü Lesha Amca 10 Mayıs, Öğleden sonra 4. Mama 13 Mayıs sabah 7.30’da…
Yaralı Avustralyalılar, Papua yerli sedye taşıyıcıları tarafından ormandan tahliye edilir. Dağlık Kokoda Pisti, Avustralyalılar ve Japonlar arasındaki şiddetli yağmurlarda çamur bataklığına dönüşen savaş alanına dönüşüyor. Savaşçılar açlık, dizanteri ve sıtmadan muzdarip…
30 Ağustos 1942 Doğum sonrası enfeksiyondan muzdarip hemşire Anne Miller, penisilin (TIME’ın tanımıyla hayat kurtaran harika küf”) tarafından kurtarılan ilk Amerikalı oluyor. İngiliz klinik araştırmaları, gerekli ilaç miktarını azaltmak için çocukları hasta olarak kullanıyor.
İngiliz araştırmacılar, çizikli filtrasyon cihazlarında ince mantar yetiştirerek yalnızca küçük miktarlarda penisilin üretebildiler. Amerikan laboratuvarları, üretimi artırmak için hâlihazırda milyonlarca dolar yatırım yapabiliyor.
Libya çölünde yüzlerce mil saran kırılgan tedarik hatları ile aşırı gerilmiş Afrikakorps, İngilizleri Mısır’dan çıkarmak için son bir şansa sahip görünüyor. Rommel, Kahire’yi ele geçirmeyi umarak Müttefik hatlarına son bir saldırı için tükenmiş Mihver kuvvetlerini bir araya getiriyor.
31 Ağustos 1942 Kızıl Ordu’nun 107. Uçaksavar Alayı tamamen kadın gönüllülerden oluşuyor. Zırh delici mermileri olmayan hafif uçaksavar silahları Alman tankları tarafından istila edilene kadar öfkeyle Stalingrad’ı savunmaya çalışıyor. Alman askerleri, uçaksavar silahlarının mürettebatının kadınlar tarafından kullanıldığını görünce dehşete düşüyor. Etekli askerleri öldürmeye zorlandıkları için hasımlarını “Bolşevik barbarlığı” suçluyor. Almanlar Stalingrad’a yaklaşırken, Sovyetler panzerlerin önüne bulabildikleri her şeyi çıkarıyor.