PELEUS (Πηλεύς) Yunan Mitolojisinde Aegina kralı Aeakus’un ile Endeis’in oğlu olup, Teselya’da bulunan Phthia kentinin dolayısıyla Myrmidonların kralıdır (Hom. Il. xxiv. 535). Peleus, aynı zamanda İason’a Altın Post macerasında eşlik eden Argonautlardan birisi ve Akhilleus’un babasıdır.
Söylenceye göre öz kardeşi Telemon ile birlikte kıskandıkları Aeakus’un nereid Psamathe’den doğan üvey kardeşleri Phokos’u öldürmek için kuraya başvurmuş, kurayı çeken Telamon Phokos’u başına bir disk atarak öldürmüştür (Homer ilyada. xvi. 15, xxi. 189; Ovid Metamorphoses vii. 477, xii. 365). Bir başka kaynağa göre ise Telamon, Peleus’un kardeşi değil sadece arkadaşıdır (Apollod. iii. 12. 6.). Neticede Aeakus, cinayeti öğrenince iki oğlunu sürgüne göndermiştir (Apollod. iii. 12. 6). Sürgünde Aktor’un kızı ile evlenmiş, ama Kalydon avında kazayla kayınpederini öldürünce bu sefer İolkos’a Akastos’un sarayına sürgün gitmiştir. Akastos’un karısı Astydameia, Peleus’a âşık olmuş ama aşkı reddedilince hem kocasına tecavüze uğradığı yalanını bildirmiş hem de Peleus’un karısına, Peleus’un Akastos’un kızı Sterope ile evlenme üzere olduğuna dair bir mektup göndererek kadının intihar etmesine sebep olmuştur. Akastos, konuğunu bizzat öldürmenin doğru olmayacağını düşünerek onu av bahanesiyle Pelion dağına götürüp, Peleus uyurken silahını saklayarak dağ başında yalnız bırakarak silahsız kalınca Kentaurlar tarafından yakalanıp öldürüleceğini ummuştur. Peleus uyanınca Kherion’un yardımıyla kendisini bu güç durumdan kurtarmayı başardığı gibi (Apollod. iii. 13. 3) İason ve Disokurların yardımıyla Akastos’un kentini ele geçirip, Astydameia’yı linç ettirmiştir.
Daha sonra Nereus’un kızı Thetis ile evlenmiş, karısının doğan çocuklarını ölümsüz kılmaya çalışırken ölmelerine sebep olduğunu fark edip küçük oğlu Akhilleus’u kurtarmıştır. Oğlu Akhilleus Troya’da savaşırken Akastus’un oğulları tarafından saldırıya uğrayınca Kos adasına kaçmış ve burada eceliyle ölmüştür.
* Peleus ayrıca Yunan Mitolojisinde Av veya savaş sırasında kullananın gücünü arttırdığına inanılan sihirli bir kılıcın da adıdır.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016