Eyüp, Job, Eyyub (Yahudi Mitolojisi)

EYÜP (Arapça: أيوب, İbranice: אִיּוֹב), Eski Ahit’e göre Suriye’de yaşayan, kusursuz, doğru ve zengin bir kişi olduğu anlatılan, İbrahim oğlu İshak’ın soyundan gelen, hastalık ve sıkıntılara karşı sabır konusunda örnek gösterilen bir peygamberdir.

Tanah’ın Ketuvim bölümünde bulunan aynı adlı kitabında Eyüb’ün Şeytan tarafından yargılanışı, dostlarıyla acılarının kökenini ve doğasını tartışması, Tanrı uğruna verdiği mücadele ve Tanrı’yla diyalogu konu edilmektedir. Eski Ahit’te Job, Kuran ve diğer İslam kaynaklarında Eyyub ya da Eyüp adıyla kendi halkına gönderilmiş bir peygamber olarak anılmakta, sabrı ve metanetini kaybetmemesi övülmektedir. Yedi oğlu ve üç kızıyla müreffeh bir yaşam sürdürüp dürüstlüğüyle tanınan Eyüp, çocuklarının günah işlememesi için Tanrıya sürekli sunular sunmaktadır. Şeytan bir gün Eyüp’ün zengin olduğu Tanrı’ya sadık kaldığını refahı elinden alınırsa Tanrı’ya küfredeceğini bildirince Tanrı Eyüp’ün dürüstlüğünü sınaması için Şeytan‘a izin vermiştir. O günden sonra Eyüp’ün tüm mal varlığı harap olmuş, sürüleri çalınmış, koyunları yanmış, oğlu ölmüşse de adam Tanrı’dan ümidini kesmediği gibi “Bu dünyaya çıplak geldim, çıplak gideceğim. Tanrı verdi, Tanrı aldı, Tanrının adına övgüler olsun!” demiş bunun üzerine Şeytan adam ve çevresine bir insanın katlanamayacağı denli çeşitli acılar musallat etmiştir. Eyüb’ün acılarını gören üç dostu (Temanlı Elifaz, Şuahlı Bildat ve Naamalı Sofar) adamın evine ziyarete gelmiş ve yedi gün boyunca hiç konuşmadan sessizce yerde oturmuşlardır. Öykünün sonunda Eyüp eski mal varlığından fazlasına ve yeni bir aileye sahip olmuştur. Bazı yazarlar “Dürüstler neden acı çeker?” sorusuna odaklanan Eyüp kitabının Kutsal Kitap’ın en değerli bölümü olduğunu iddia etmiş hatta İngiliz şair Alfred Tennyson (1809-1892) tarafından tüm zamanların en kıymetli şiiri olarak gösterilmiştir. Bununla birlikte mitologlar Eyüb’ün öyküsünün Kutsal Kitap’tan çok önce kaydedilmiş Babil destanları ile ilişkili olduğunu ileri sürmektedir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016