Babil Kulesi (Yahudi Mitolojisi)
BABİL KULESİ Eski Ahit’e göre büyük tufandan sonra Babil ülkesinde inşa edilen kulenin adıdır. Babil kulesi Mezopotamya’da tapınma amaçlı tuğladan inşa edilen ziggurat adı verilen piramitlerin en ünlüsüdür.
Eski Ahit’e göre Babil Kulesi
Eski Ahit’e göre Tanrı, başı göğe değen bir kule yaparak yanına gelmek isteyen
Babillileri ancak dillerini birbirine karıştırarak durdurmuş, kule hiç bir zaman bitirilememiştir:
“Bütün dünyanın dili bir sözü birdi. Doğudan göçtükleri zaman Şinar diyarında bir ova buldular ve orada oturdular. Birbirlerine, gelin kerpiç yapalım ve onları iyice pişirelim dediler. Taş yerine kerpiçleri, harç yerine ziftleri vardı. Bütün yeryüzüne dağılmayalım diye gelin kendimize bir kent ve başı gökyüzüne erişecek bir kule yapalım. Ve Rab, Âdemoğullarının yapmakta kenti ve kuleyi görmek için yere indi. İşte bir kavimdirler, dedi, hepsinin bir dili var, yapmaya başladıkları şey budur ve yapmak istedikleri hiçbir şeye engel olunmayacaktır. Gelin inelim ve birbirlerinin dilini anlamasınlar diye dillerini karıştıralım. Ve Rab onlara orada bütün yeryüzünü dağıttı. Bundan ötürü onun adına Babil dendi, çünkü Rab onları bütün yeryüzüne oradan dağıttı.” (Tekvin 11:1-9)
Kuran’a Göre Babil Kulesi
“Nihayet Firavun ailesi kendilerine düşman ve üzüntü kaynağı olacak olan o çocuğu bulup aldı. Şüphesiz Firavun, (veziri) Hâmân ve onların askerleri hata yapıyorlardı.” (Kasas 8)
Firavun ise şöyle dedi: “Ben, sizin için benden başka bir tanrı bilmiyorum. Ey haman, haydi benim için çamur üzerine bir ocak yak da bana bir kule yap; belki Musa’nın tanrısına çıkarım; ama ben kesinlikle onun yalan söyleyenlerden olduğunu sanıyorum.” (Kasas 38)
Firavun dedi ki: “Ey Hâmân! Bana yüksek bir kule yap, belki yollara, göklerin yollarına erişirim de Mûsâ’nın ilâhını görürüm(!) Çünkü ben, onun yalancı olduğuna inanıyorum.” Böylece Firavun’a yaptığı kötü iş süslü gösterildi ve doğru yoldan saptırıldı. Firavun’un tuzağı, tamamen sonuçsuz kaldı.” (Mümin 36-37)
Babil Kulesi zigguratmıydı?
Babil Kulesi bazı tarihi yapılarla ilişkilendirilmek istenmiş olup bunlardan birisi MÖ 7. Yüzyılda Babil kralı Nabopolassar tarafından Mezopotamya tanrısı Marduk onuruna Babil’de inşa edilen Etemenanki adlı ziggurattır. Büyük İskender tarafından yıkıldığına inanılan dörtgen temelli bu kule 91 m yüksekliğindeydi. MÖ 21. Yüzyıla tarihlenen Enmerkar ile Aratta Kralı adlı Sümer efsanesinde Uruk kentinde tanrıça İnanna adına dikilen E-ana adlı ziggurat ile Enmerkar’ın Eridu’da yaptırdığı benzerini Babil Kulesi adaylarının sayısını arttırmaktadır. Babil Kulesi çok sayıda sanatçıya ilham kaynağı olmuş özellikle Brueghel ile Van Valckorborch’un resimlerinde ölümsüzleştirilmiştir.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016