Chimera, Kimera (Yunan Mitolojisi)
Chimera (Yunanca Χίμαιρα), Khimera veya Kimera, Yunan Mitolojisinde bir aslanın kafasına, dişi keçinin gövdesine ve ejderhanın kuyruğuna sahip ateş soluyan bir yaratığın adıdır.
Chimera Nedir? Chimera Efsanesi
Kimi zaman biri arsan diğeri keçi iki kafalı tasvir edilen yaratık, Hesiod’a göre ise
Ekhinda (engerek) ile Typhon’un her biri ayrı bir hayvana ait olan üç başlı yavrusu, Kerberus, Hydra ve Orthrus’un kardeşi olup (Hes. Theog. 319) bu yüzden trikephalos veya trisômatos olarak da bilinmekteydi. Chimera, Karia kralı Amisodares tarafından büyütülmüş, Batı Anadolu’da Patara’da yaşamış ve Lykia kralı İobates’in isteğiyle kanatlı at Pegasus’a binen Bellerophon tarafından öldürülmüştür (Hom. Il. vi. 180, xvi. 328; Ov. Met. ix. 646)
Söylenceye göre Bellerophon mızrağının ucuna kurşun eklemiş Chimera’nın
ağzından çıkan alevle eriyen kurşun yaratığın üzerine akarak ölümüne sebep olmuştur. Bazı yazarlar Chimera’nın yedi başlı ejderha Hydra’nın yavrusu olduğunu belirtmiş, Yaşlı Pliny ise Chimera’nın Anadolu’da Likya yolu üzerinde bulunan Yanartaş mevkiinde yaşadığını belirtmiştir. Chimera kelimesinin Yunanca “Genç dişi keçi” anlamına gelmesi yaratığın tanrısal kökenine atıfta bulurken MS 4. Yüzyılda Servius Honoratus, ateş püskürten Chimera’nın gerçek bir varlık değil Lycia civarında bir yanardağ olabileceğini iddia etmiştir. Francesco Inghirami (1772-1846) Monumenti Etruschi (1824) adlı çalışmasında geleneksel yorumların dışına çıkarak Bellerophon’u güneş arabasını
kullandığını Chimera’nın ise Arslan Burcu’na denk geldiğini ağzından püskürttüğü alevlerin ise yaz mevsimini temsil ettiğini iddia etmiştir. Son olarak İngiliz yazar Robert Graves’de (1895-1985) Yunan Mitolojisi (1955) adlı çalışmasında astronomik bir açıklama getirerek yaratığın üç kafasının üç parçalı (mevsime bölünmüş) takvimi sembolize ettiğini iddia etmiş, Bellorophon’un Chimera’yı öldürmesiyle de tarih öncesinde Ay tanrıçasının hâkim olduğu anaerkil toplumdan güneş kralının hâkim olduğu ataerkil dünyaya geçişinin sembolize edildiğini iddia etmiştir. Efsanenin köklerinin Ortadoğu mitolojisi ile ilişkili olması da muhtemel olup, Babil savaş tanrısı Ninurta’nın kanatlı aslan Anzu’ya (veya Zu) karşı mücadelesi bu açıdan dikkat çekicidir.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016