Makale: Özhan Öztürk
Kâbe (Arapça: الكعبة المشرفة, Kâbe-i Şerif, Kâbe-i Muazzama veya Beyt-i Atik), Beytü’l -Haram, Mescidü’l -Haram, Beyt-i Atik Mekke’nin ortasında 16 metre yüksekliğinde küp formunda eski bir siyah taş tapınağın adı olup, İslâm dininin ilk ve en kutsal mekânı kabul edilmektedir.
Ne Zaman İnşa Edildi?
Kur’an’a göre İbrahim ile oğlu İsmail ve tarafından Arapların putperestlik döneminde inşa edilen yapı Hacer-ül Esved adı verilip kutsal kabul edilen meteorit olması muhtemel siyah renkli bir taş ile Zemzem suyunun çıktığı bir kuyuyu barındırmaktadır. Kâbe’nin olduğu yöne kıble denilmekte olup, dünyanın dört bir yanına dağılmış bulunan Müslümanlar namaz kılarken yüzlerini kıbleye dönmektedir. İslâm’ın beş temel şartından biri olan Hac sırasında Kâbe farz olan ziyaret tavafı ve vacip olan veda tavafı ile en az iki kere tavaf edilmekte olup, bunlardan fazlası sünnet kabul edilmektedir. Çeşitli dönemlerde kısmen ya da bütünüyle yeniden inşa edilen
yapının İslam öncesinde içerisinde en önemlileri Al-İlâh ile Al-Uzza, Al-Menat ve Al-Lât adlı üç kızına ait 360 put barındırmaktaydı.
Kabe’deki Putların Kırılması
Muhammed döneminde Müslümanların kontrolüne geçince tüm putlar kırılmış, Yezid ve İbn-i Zübeyr savaşında mancınıklardan atılan taşlar yüzünden isabet alarak yıkılmışsa da İbn-i Zübeyr tarafından yeniden inşa edilmiştir. Kâbe ismi Kur’an’da iki yerde geçmektedir.
İnşa edilmesi
Söylenceye göre İbrahim eşi Hacer ile oğlu İsmail’i Hicaz’a götürmüş, bugünkü
zemzem kuyusunun bulunduğu yeri işaret ederek orada konaklamalarını istemiştir. İbrahim’in eşi ve oğlunu orada bırakıp ayrılmasından 3 gün sonra Hacer’in yanındaki su da tükenmiş, oğlunu bırakıp su aramaya çıkan kadın bir süre sonra engebeli arazi yüzünden oğlunu göremeyince telaşlanmış, Safa ve Merve tepeleri arasında 7 kez koşturmuştur. Bunun üzerine Allah’ın emriyle Cebrail yeryüzüne inerek İsmail’in başucunda sonradan
Zemzem suyu olarak bilinecek pınarı oluşturmuştur. Bir süre sonra Yemen kavimlerinden Cürhümîler suyun etrafına yerleşmiş, İsmail’in bu kabilenin liderinin kızıyla evlenmesi ve Hacer’in vefatından sonra İbrahim Mekke’ye yerleşmiş, Allah’ın emriyle insanların ibadet etmesi için Kâbe’yi inşa etmiştir.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016
