Yunan Mitolojisi

Adrastus, Adrastos (Yunan Mitolojisi)

Makale: Özhan Öztürk

Adrastos veya Adrastus (Yunanca Ἄδραστος, İon lehçesinde Adrestus Ἄδρηστος) Yunan Mitolojisinde birden çok kahramanın adı olarak bahsi geçmektedir.

1. Adrastus, Talos ile Lysimakhe’nin (veya Eurynome veya Lysianassa) oğlu, Amphithea’nın kocası ve dördü kız ikisi erkek dört çocuk (Argeia, Aegialeia, Aegialeus, Kyanippus, Deipyle ve Hippodameia) babasıdır. Argos kralı Adrastus aynı zamanda Yunan mitolojisinin en önemli konularından birisini oluşturan ilk Thebai seferine katılan yedilerin de lideriydi.

Argos krallığını Amythaon oğullarından Melampous ve Bias ile birlikte Proitos’tan oluşan üçlü yönetmekteyse de bir süre sonra aileler arasında iktidar kavgası çıkmış, bir tartışma sırasında Melampous’un akrabalarından Amphiarus, Bias’ın akrabalarından –aynı zamanda Adratus’un babası olan- Talaos’u öldürünce Adrastus Sikyon’a kaçarak dedesi Kral Polybos’a sığınmıştır. Erkek çocuğu olmayan Polybos öldüğünde krallığını Adrastus’a bırakınca da kral olmuştur. Bir süre sonra babasını öldüren kuzeni Amphiaraos ile kız kardeşi Eriphyle’yi evlendirerek düşmanıyla sözde barışarak, Argos’a dönmeyi başarmıştır. Bir gün Kalydon kralı Oineus’un oğlu Tydeus bir cinayet yüzünden babası tarafından ile Thebaili Oidipous’un oğlu Polyneikes ise kardeşi tarafından ülkelerinden kovularak aynı gün sığınmak amacıyla Argos’a Adrastus’un sarayına gelmişlerdir. Gece yarısı sarayın avlusunda karşılaşan iki kahraman bilinmeyen bir sebepten kavga etmeye başlamış gürültüye uyanan Adrastus gençlerin kavgasını ayırmayı başarmıştır. Bununla birlikte kızlarını bir aslan ile yaban domuzu ile evlendireceğine dair bir kehaneti anımsayan kral gençlerin adı geçen hayvanlar gibi dövüştüğünü görünce kızlarından Aria’yı Polyneikes, Deipyle’yi ise Tydeus ile evlendirmiştir. Adrastus gençlere sürgün edildikleri ülkelere geri götürüp tüm haklarını kazanmalarına yardım edeceği sözünü de vermiştir ki bu ittifak Yedilerin Thebai seferinin başlangıcı olmuştur. Thebai seferine Bias, Melampous ve Proitos aileleri yani tüm Argoslular hatta Arkadia ve Messenialılar bile katılırken Mykenaililer başarı ihtimali görmediklerinden destek vermemiş gerçekten de ilk Thebai seferi hezimetle sonuçlanmıştır. Sefer sırasında Yediler bir yılan tarafından ısırılarak öldürülen Arkemeros için Nemea’da bir cenaze töreni oyunları düzenlemiş böylece Nemea oyunları geleneği başlamıştır. İsmenos önlerinde Thebaililere karşı zafer kazanıp düşmanlarını surların içine kaçıran Yediler saldırıya geçtiklerinde ordularını kaybetmişlerdir. Adrastus sefere katılan tüm arkadaşlarını kaybetmesine karşın kanatlı ve ölümsüz atı Areion’a binip Argos’a kaçmayı başarmıştır. Yılgınlığa kapılmayan Adrastus bu hezimetten 10 yıl sonra bu sefer ölen kahramanların Epigoni adıyla bilinen oğullarıyla yanında daha az sayıda asker olmasına karşın yeni bir sefer düzenleyerek kenti fethetmiştir. Seferden önce kâhin Amphiarus’un “savaşta bütün önderlerin öleceğini, ancak Adrastus’un sağ kalacağı” kehaneti doğru çıkmışsa da savaşta ölen oğlu Aegialeus’un acısına dayanamayıp Megara’da ölmüştür.

Thebai kentine yürüyen Yedilerin (Ephigoni)  listesi şöyledir:
Savaşçı Ebeveynler Katili
Adrastus Talaus- Lisimakhe
Amphiarus Oikles-Hipermnestra Zeus
Hippomedon Talaus-Lysimakhe İsmarus
Mekisteus Talaus-Lisimakhe Melanippus
Kapaneus Hipponous-Astinome Zeus
Eteoklus İphis Leades
Tideus* Oeneus-Periboia Melanippus
Polineikes* Oidipus-Jokasta Eteokles

*Adrastus’un kayınbiraderi olan iki prens

2. Adrastus, Gordias (Phrygia) kralının oğlu olup, Herodot’un Lidya kralı Kroesus’un öyküsünde adı geçmektedir. Yanlışlıkla erkek kardeşini öldürünce günahından arınması için Sardis’e sürgüne gönderilmiştir.

3. Adrastus, Perkote kralı Merops’un oğlu ve Amphius’un kardeşi olup, Kral Agamemnon tarafından Troya savaşında öldürülmüştür.

4. Adrastus, Troya kralı İlus’un karısı Eurydike’nin babasıdır.

Epigoni, Ἐπίγονοι

Epigoni, (Yunanca Ἐπίγονοι), Yunan Mitolojisinde Polyneikes önderliğinde Thebai kentine karşı başarısız bir sefere çıkan Yediler‘in oğullarının adıdır. Babalarının intikamlarını almak için onlar da Thebai’ye saldırıp kenti yağmalamışlardır.

Epigoni listesi (Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 3.7.2.) şu şekildedir:
Epigonoi Ebeveynler
Aegialeus Adrastus-Amphithea
Alkmeon Amphiarus-Eriphyle
Amphilokhus Amphiarus-Eriphyle
Kyanippus Adrastus-Amphithea
Diomedes Tydeus-Deipyle
Euryalus Mekisteus
Polydorus Hippomedon
Promakhus Parthenopaeus
Sthenelus Kapaneus-Evadne
Thersander Polyneikes-Argeia

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016