Karadeniz Tarihi

Trabzon Bizans Dönemi Tarihi

Makale: Özhan Öztürk Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasının ardından Trabzon ve çevresi Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde yer almıştır. Ermenistan’a en yakın liman şehri olduğundan I. Justinianus döneminde (MS 527-565) Laz ve Perslere karşı surlar tahkim edilmiş, Eugenios adına su kemeri inşa edilmiş, böylece yeniden yapılandırılan şehir, doğu seferlerinde üs vazifesi görmüştür.

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Antik Çağ ve Roma Dönemi tarihi

Makale: Özhan Öztürk Antik Çağ’da doğu sınırında Kolhlarla komşu olan Trabzon’un esas gelişimi Roma döneminde olmuştur. Yaşlı Pliny Trabzon’un serbest bir şehir olduğunu bildirmiş[1] olup, bu ayrıcalığın Roma İmparatorluğu ile Mithridates arasındaki son savaşta, Mithridates’e destek vermemesinden kazanılmış olduğu sanılmaktadır. Roma imparatoru Hadrian zamanında şehre gelen Arrian, Trapezus’un Güney Karadeniz’deki en önemli liman kenti olduğunu belirtirken, Trajan, Trapezus’u Pontus Kapadokyası’nın başkenti yapmış ve yeni bir liman inşa ettirmiştir[2].

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon (Trapezus, Trapezounta) Adının Etimolojisi

Makale: Özhan Öztürk Trabzon kenti ne zaman ve kimler tarafından kuruldu? Trapezus[1] Antik Çağ’da, Doğu Karadeniz sahilinde, Kolh halkının yaşadığı topraklarda, Milet kökenli Sinoplu[2] Helenler tarafından kurulan bir Yunan kolonisinin adıdır[3]. Eusebius’un Trapezus’un kuruluşu için verdiği MÖ 756 tarihi Sinope’nin kuruluşundan 125 yıl öncesini gösterdiği için geleneksel kolonizasyon silsilesi ile çelişmekteyse de günümüzde yazarın aynı kuruluş tarihini verdiği Kyzikos hakkında yargısının doğru olduğunun anlaşılması ve MÖ 775’e tarihlenen Magna Graecia’daki ilk Yunan yerleşimi Pithecusae’nin de çok uzak olması[4] bu tarihin doğruluk iddiasının kolay yalanlanamayacağını ortaya koymuştur.

Oku
Karadeniz Tarihi

Çarşamba Tarihi (Gölcanik, Çeharşenbe), Samsun

Makale: Özhan Öztürk Bıjışkyan, Çarsamba’nın bulundugu mevkinin vaktiyle göl olduğunu, daha sonra nehir yatağının degişerek denize dogru aktığını, bu yüzden fermanlarda “Cenik Göl” olarak adlandırıldığını bildirmiştir[1]. 1455 tarihli defterlerde pazar ve cami adı olarak bahsi geçen yerleşim, adını Çarşamba günleri kurulan pazardan almış olmalıdır. İlk olarak Osmanlı tahrir defterlerinde bugünkü Çarşamba ilçe merkezine en yakın köy olan Canlı köyünün gelirleri arasında 200 akçelik “Bazar-ı nefs-i Çeharşenbe” adıyla geçmektedir[2].

Oku
Karadeniz Tarihi

Terme Tarihi (Themiskyra, Tirmedos), Samsun

Makale: Özhan Öztürk Themiskyra[1],  Thermodon[2] nehrinin ağzında Amisos‘un 60 km batısında kurulmuş antik bir kentin adı[3] olup, bugüne dek kazılmamakla birlikte hiç bir dönemde polis olmadığı sanılmaktadır.[4] Ptolemy yerleşimi olduğundan daha batıda İris Nehri ile Heraklium Burnu arasında tanımlama hatasına düşerken[5], Skylax, Themiskyra’yı bir Yunan kenti olarak anmış Diodorus ile Aiskhylos[6] ise Amazonlar tarafından kurulduğunu bildirmiştir.[7] Yunan mitolojisinde Amazon kraliçesinin sarayının burada olduğu ve Herakles’in Hippolyte’in kemerini almak için Themiskyra’ya geldiğine dair bir anlatı bulunmasının yanı sıra, Argo efsanesinde de bahsi geçmektedir.

Oku
Karadeniz Tarihi

İsyan, sürgün ve ölüm: Karadeniz Rumlarının Sonu

Makale: Özhan Öztürk  1. Dünya Savaşı sırasında Karadeniz Rumlarının Rus ordusu için cephe gerisinde casusluk ve çetecilik faaliyetlerinde bulunması ihtimaline karşı önlem olarak 9 Mart 1916’da Kamacan Dağı, Deve Boynu, Kolaz Dağlan, Zigana Kordunu, Horos Dağı kuzeyindeki Rum köyleri ile Canik Sancağı dâhilinde firarileri saklayan, Giresun’da çetecilik yapan Rumların iç bölgelere nakledilmiştir. Yerel makamların tüm Rum nüfusun tahliyesi arzusuna rağmen Harbiye Nazırı Enver Paşa 12 Mart 1916 tarihinde sadece ilk emrin uygulanmasında ısrar etmiştir.[1] Pontus Rumlarının savaş bölgesinden uzaklaştırılması 1. Dünya savaşı sırasında Rumlara uygulanan ilk tehcir olmayıp, Çanakkale Savaşı…

Oku