16 -31 Temmuz 1942: Messerschmitt Me 262 İlk jet savaş uçağı göklerde
16 Temmuz 1942 Nazi sabotajcılarının sivil mahkemelerde yargılaması, mahkûmlara ölüm cezası verilemediği için reddedildi. Adalet Bakanlığı, Başkan’ın ‘Alman casuslarının’ ABD’deki kafes içinde geçit töreni yaptırılması önerisini veto etti. ABD’ye sızan 8 Alman sabotajcı şu anda gizli bir askeri mahkemede yargılanıyor.
Ruweisat Ridge (Ruin Ridge) mevkiinde Avustralya ve Yeni Zelanda askerleri Alman panzerleri ve İtalyan karşı saldırıları karşısında % 50 oranında korkunç kayıplar veriyor.
17 Temmuz 1942 Kuzey Afrika’da, Alman ve Müttefik birlikleri, El Alamein yakınlarındaki Mısır çölünde yüksek bir yer elde etmek için çaresizce mücadele ederek dar kaya sırtlarında çarpışıyor. El Alamein’de Yeni Zelandalı Yüzbaşı Charles Upham, bir kolu kırılmış ve diğer dirseğinden bir mermi ile yaralandığı halde bir Alman tankını el bombalarıyla imha etmeyi başarıyor ve mahsur kalan yoldaşları kurtarmak için makineli tüfekle ateş ediyor. Geçtiğimiz yıl Girit’teki en yüksek İngiliz cesareti ödülü olan Victoria Cross’u kazanan Yüzbaşı Upham, ikinci kez bir Victoria Cross ödülüne layık görüldü.
İngiliz General Auchinleck, Müttefik ordusunu Mısır’daki kanlı yıpratma savaşına sokuyor: Rommel’in Mihver kuvvetlerinin umutsuzca aşırı gerildiğini, askerlerin yetersiz olduğunu ve tedarik hatlarının 100 kilometrelik çölün üzerinde çalıştığını biliyor.
18 Temmuz 1942 Deneysel “jet” motoruna şüpheyle bakan Alman hükümeti, Messerschmitt’in test uçuşlarını erteliyor: Luftwaffe’nin başı ve Birinci Dünya Savaşı ünlü piloto Hermann Göring, projenin “bir fantezi” olduğunu düşünüyor. Dünyanın ilk jet motorlu savaş uçağı havada: Luftwaffe pilotu Fritz Wendel, tamamen yeni “turbojet” motorlarla yeni Messerschmitt 262 Schwalbe’yi (‘kırlangıç’) test ediyor.
Me 262 İlk jet savaş uçağı göklerde
Jet test pilotu ve usta Alman pilotu Fritz Wendel M-262 Schwalbe adlı savaş uçağı hakkında şunları söylüyor: “Hiç böyle bir test uçuşu yapmamıştım, bu yeni bir tür
uçuş!”
Messerschmitt Me 262A’nın ilk jet motoru prototipi 1942’de uçmasına rağmen, Nisan 1944’e kadar operasyonel duruma ulaşmadı. Gerçekten son teknoloji olan bu jet avcı uçağının piyasaya sürülmesi, motor geliştirme sorunları da dahil olmak üzere bir dizi nedenden dolayı ertelendi, ancak önemli ölçüde Wunderwaffe programı (“Mucize Silahlar”) kapsamında bomba taşımalarını (önemli değişiklikler gerektirerek) yüksek hızlı bir intikam bombacısı olmasını isteyen Hitler’in karışması nedeniyle gerçekleşti. Luftwaffe onların bir avcı uçak olmasını istiyordu ve Reich’ın her yerine yıkım yağdıran Müttefik bombardıman uçaklarını engelleyeceğini umuyordu. Eylül 1944’te özel bir Luftwaffe jet bombardıman uçağı olan Arado Ar 234 Blitz (Yıldırım) baskıyı kaldırdı ve Me 262 avcı uçağının Me 262 bombardıman uçağına göre öncelik kazanmasına izin verdi. Sonunda Adolf Galland gibi Luftwaffe generalleri, Müttefik bombardıman uçaklarını vurmak için Me 262’nin gerekli olduğu mesajını aldılar. Bir jet avcı uçağının avantajlarını kanıtlamak biraz zaman aldı!
Müttefik bombalama baskınları da parça ve yakıt kıtlığına neden oluyor ve üretimi ve konuşlandırmayı daha da geciktiriyordu. Uçak, parça ve motor üretimi daha küçük fabrikalara, ormanlara ve hatta yeraltına dağıtılmalıydı! Nazi rejimi aynı zamanda uçak üretmek için zorla çalıştırmaya da başvurdu. Kasıtlı kötü işçilik ve sabotaj riski de büyüktü… Ekim 1944’e gelindiğinde Me 262’nin seri üretimi gerçekleşti, ancak çok az sayıda. Kasım 1944’te sadece 101 tane üretildi, Aralık 1944’te 124, Ocak 1945’te 160 ve Şubat 1945’te nihayet üretim hattından çıkan 280 ile daha büyük sayıları tamamladılar. Buna karşın Alman jet uçaklarının sayısı Müttefiklerin engin endüstriyel gücüne karşı koymaya asla yetecek orandaydı ve savaşın gidişatını değiştiremedi.
Me-262’ler B-17’leri vuruyor (Orijinal video kayıt)
Paris’te yaşayan 5 binden fazlası çocuk 13.152 Yahudi Nazi işgalciler ve Fransız polisi tarafından gözaltına alındı. Şehrin etrafındaki gözaltı merkezlerinde hapsedilenler, Auschwitz’deki Alman ölüm kampına gidiyorlar. Alman işgalciler, Fransa’da Nazi karşıtı direnişi caydırmak için yeni bir “rehine yasası”nı ilan ettiler: “Tutuklanan baş belalarının 18 yaşın üzerindeki erkek yakınları vurulacak. Kadın akrabaları zorunlu çalışmaya mahkûm edilecek. Çocuk yakınları reform okullarında eğitim görecek”. Nazi emriyle Parisli yetkililer, sınır dışı edilmeyi bekleyen tüm yabancı Yahudileri yiyecek, su veya temizlik olmadan aşırı kalabalık alanlara yerleştirdi. Ana toplama kamplarından biri Vélodrome d’Hiver bisiklet parkurunda…
Yahudi mültecilerden Paulette Stokfisz-Bronstein, Vél d’Hiver’de mahsur kaldı, Fransız kız kardeşi Nana’ya 2 çocuğunu evlat edinmesi ve onları Auschwitz’e sürgün edilmekten kurtarması için yalvarıyor. Paulette, kız kardeşinden hiçbir haber alamayınca şöyle bir not yazıyor: “Lütfen sevgili Nana, Raymonde okula gidiyor, seni rahatsız etmeyecekler. Daireme git, her şeyi al, mücevherlerimi al ama çocuklarıma merhametli ol.”[1]
19 Temmuz 1942 SS başkanı Heinrich Himmler, Nazi işgali altındaki Polonya’nın “Genel Hükümeti”nde ‘Nihai Çözüm’ün bu yıl tamamlanmasını emretti: “Toplama kampları dışında hiçbir Yahudi kalamaz.” Himmler: “Alman İmparatorluğu’nun güvenliği ve ırksal hijyeni için, Yahudilerin tamamen temizlenmesi gerekiyor.” SS’ye, ölüm için “sınır dışı etme” kodu veriliyor.[2]
20 Temmuz 1942 Mihver kuvvetleri güney SSCB ve Mısır’da ezilirken, New York Times gazetesi editörleri Almanların savaş çabalarını beslemek için petrol kaynaklarını ele geçirmeye çalıştığını tahmin ediyor.
Kızıl Ordu, Stalingrad’ı güçlendirmek için acele ederken, Sovyetler şehir düşerse Almanların tedarikini engellemek için Volga nehri üzerinden doğuya değerli yiyecek ve yakıtı tahliye ediyor.
Rommel’in Kahire’deki Shepheard’s Hotel’de bir oda ayırtmak için telefonla aradığı söylentilerine rağmen, Mihver saldırısı Mısır çölünde El Alamein’de durduruldu. İtalyan işgali altındaki Libya’da 20 gün kaldıktan sonra Mussolini, Roma’ya geri döndü: Il Duce, Rommel’in kuvvetleri Mısır’ın Müttefik savunucularını parçaladıktan sonra Kahire’deki zafer geçidine katılmak için bekliyordu.
21 Temmuz 1942 Mısır’da az ve kalitesiz yiyeceklerden ve bağırsak sorunlarından bıkmış bir İngiliz piyadesi şöyle diyor: “Eve gittiğimde günlerimi tuvalette dondurma yiyerek geçireceğim.”
Hem Mihver hem de Müttefik birlikleri, Mısır çölünde, dizanteri, gündüz sinekler ve geceleri akreplerle boğuşarak korkunç sıkıntılar çekiyor.
22 Temmuz 1942 SSCB’de ilerleyen Mihver kuvvetleri, Stalingrad’ın hemen batısındaki Don Nehri’ndeki viraja ulaştı. Alman generaller, önümüzdeki birkaç gün içinde şehri güvenle ele geçirmeyi bekliyorlar.
Naziler, Gross-Aktion Warsaw’ı başlatıyor: Alman işgali altındaki Varşova’daki gettoyu boşaltmayı ve tüm Yahudileri Treblinka imha kampına göndermeyi planlıyorlar.
23 Temmuz 1942 Varşova’daki bir Yahudi olan Marek Edelman: “Açlığa, vahşete rağmen, getto hayatının bir miktar istikrara sahip olduğunu hissettik … ama şimdi Almanların tutuklamaları rastgele. Hepimizi öldürmek istiyorlar!”. Varşova gettosunda son iki yılda 83.000 kişi açlık veya hastalıktan öldü; şimdi Naziler, Polonya’nın bu yılın sonuna kadar tamamen “Yahudilerden arınmış” olmasını istiyor.
Naziler, Yahudi konseyine ve getto polisine kamplara göndermeleri için 6000 Varşova Yahudisini tutuklama emri verdi aksi takdirde SS, Czerniaków’un karısı da dahil olmak üzere rehineleri infaz edecek. Varşova’da, Nazi yöneticileri Yahudi Getto Konseyi olan Judenrat’ı topladı ve onlara yeni toplu sürgünlerde Almanlara yardım etmelerini emretti: Neredeyse tüm Yahudiler “doğuya yerleştirilecek…
24 Temmuz 1942 Varşova’da Judenrat’ın başı Adam Czerniaków intihar etti: “Milletimin çocuklarını kendi ellerimle öldürmemi istiyorlar. Ölmekten başka yapacağım bir şey yok.”.
Japon işgalciler Papua Yeni Gine’ye indi ve güneye doğru yürüyorlar ve Avustralya’nın Port Moresby üssünü tehdit ediyorlar.
25 Temmuz 1942 Japonlar, sadece bir avuç Müttefik asker tarafından korunan 3.350 yüksekliğindeki Owen Stanley Dağları boyunca yükselen 60 kilometre uzunluğundaki kayalık bir yol olan dar Kokoda Pisti üzerinden Port Moresby’de yürüyor. Japon askerleri Port Moresby’yi alırsa bombardıman uçakları Sidney, Brisbane ve Melbourne menzilinde olacak ve Avustralyalılar bunun bir istilaya yol açabileceğinden korkuyor.
26 Temmuz 1942 Birleşik İngiliz-Amerikan askeri komutanlığı, bu yaz ‘Balyoz Operasyonu’ planlarını iptal etti: Balyoz Operasyonu Mihver’e karşı “ikinci cephe” oluşturmak ve SSCB’den Wehrmacht güçlerini çekmek için Alman işgali altındaki Fransa’nın işgalini içermekteydi.
“Balyoz”, Müttefiklerin Cherbourg’a çıkarılması çağrısında bulundu: Sovyet hükümeti tarafından yalvardı ve ABD Başkanı Roosevelt tarafından desteklendi ancak Birleşik Krallık ilerlemeyi reddetti.
27 Temmuz 1942 İngiltere’de çikolata ve tatlılar artık karneye bağlanıyor: yetişkinlere ve çocuklara ayda en fazla 200 gram şekerleme alabilmeleri için kupon veriliyor.
Çikolatacı Cadbury’s, fabrikalarının birçoğu kapandı ve savaş malzemeleri yapımları nedeniyle malzemeleri eksik. Hükümet, İngiliz halkını çocuklar için çikolata paylarını saklamaya çağırıyor.
Varşova’nın 50 mil kuzeydoğusundaki Treblinka, Alman işgali altındaki Polonya’da yeni kurulan üç Nazi ölüm kampından biridir. Bunların her birinde, şimdi her gün binlerce Polonyalı Yahudi gazla öldürülüyor. Şu anda Alman işgali altındaki Varşova’daki Yahudi gettosundan sürülen günde 6000 kişi Treblinka ölüm kampına tren yolculuğu için sığır vagonlarına dolduruluyor.
Alman ve İtalyan ilerlemesi, Mısır’ın işgalinden sonra, Mihver öncüsü İskenderiye’den sadece birkaç mil uzakta mahsur kaldı ancak Müttefikler onları geri püskürtmek için çok zayıf.
28 Temmuz 1942 Kuzey Afrika’da, İngiliz, Avustralya ve Güney Afrika birliklerinden oluşan bir karma olan Müttefik Sekizinci Ordusu, Almanları Mısır’dan çıkarmaya çalışan son bir saldırı yapıyor.
29 Temmuz 1942 Mayın tarlaları ve dikenli tellerle tıkanmış su, yakıt, yiyecek ve cephane sıkıntısı olan Mısır’daki iki düşman tarafı bitkinlikle buluşmuş durumda.
Stalin, Kızıl Ordu’ya yeni bir emir verdi: “Geri adım yok!” 227 numaralı emir, herhangi bir Sovyet komutanının açık emirler olmaksızın geri çekilmesini yasaklıyor, NKVD’ye kaçan birlikleri vurma yetkisi veriyor.Her Sovyet ordusuna, cephenin arkasında konumlandırılmış “engelleyici müfrezeler” oluşturma emri verdi. Emre göre askerlerin geri çekilmesi durumunda, “panik tacirleri ve korkaklar olarak vurmalı ve böylece dürüst askerlerin Anavatana karşı görevlerini yerine getirmelerine yardım etmelidirler”.
Her Sovyet cephesi şimdi yeni “ceza taburları” (Shtrafbat) oluşturmalı, burada korkaklıkla suçlanan adamlar “Anavatan’a karşı işledikleri suçları kan yoluyla geri alma fırsatı vermek için” intihar görevlerine gönderilecekler.
30 Temmuz 1942 Avustralyalı ve Papua yerlilerince oluşturulan bir güç olan Ragtag, pusu, bubi tuzakları ve gece saldırılarıyla Kokoda Pisti boyunca Japon yürüyüşünü yavaşlatmaya çalışıyor. Şafakta yapılan bir saldırıda Japon birlikleri, Papua adasındaki Kokoda köyünü ele geçirdi, hedeflerine ulaşmanın yarısına ulaştı ve tüm Avustralya’yı tehdit etti.
Amerikalı müzisyen Spike Jones, Hitler rejimiyle alay eden ve Nazi partisinin resmi marşı ‘Horst Wessel Lied’in ezgisini parodiye alan yeni bir şarkı “Der Fuhrer’s Face” yayınladı.
31 Temmuz 1942 Güney SSCB’deki Kızıl Ordu, Stalin’in emrettiği gibi, etkili yakılacak arazi taktikleri için artık çok hızlı geri çekiliyor. Sovyet bombardıman uçakları, bozkırları ateşe vermeye çalışan Alman ilerlemesinden önce yangın bombaları atıyor.
SSCB’de Mihver ilerlemesi, ülkenin yağmalanmasına bağlı. Bir Alman askeri: “Yerel halk için kurtarıcılar olarak geliyoruz ancak son tohumluk mısırlarını, sebzelerini, yemeklik yağlarını vb. alarak özgür bırakıyoruz.”
Notlar
[1] https://www.theguardian.com/world/2002/jul/18/worlddispatch.jonhenley
[2] https://training.ehri-project.eu/sites/training.ehri-project.eu/files/Order%20by%20Himmler%20for%20the%20Completion%20of%20%20the%20Final%20Solution%20EN.pdf