Golden Gate Köprüsü, San Francisco
Golden Gate Köprüsü, San Francisco Körfezi ile Pasifik Okyanusu’na bağlanan 1,6 km genişliğinde Boğaz’ın Altın Kapısı‘nı kapsayan bir asma köprüdür. San Francisco Golden Gate Köprüsü şimdiye kadar yapılmış en büyük üçüncü tek kirişli köprü ve inşa edildiğinde en uzun (1.280 m) ve en yüksek (227 m) asma yapıydı. 1964 yılında New York‘taki Verrazano-Narrows Köprüsü’nün tamamlandığında dünyanın en uzun köprüsü ünvanını Golden Gate’den almıştır. San Francisco Yarımadası’nın kuzey ucu olan Amerikan San Francisco şehri Kaliforniya bölgesini, Boğaz boyunca hem ABD Yolu 101 (U.S. Route 101) hem de Kaliforniya Eyalet Yolu 1’i (California State Route 1 veya Pacific Coast Highway) taşıyan Marin İlçesi’ne bağlamaktadır. Köprü, San Francisco, Kaliforniya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin en tanınmış uluslararası sembollerinden birisi olup, San Francisco Körfezi’nin üzerinde bulunduğu bölümünün adını almıştır. Bugünkü Golden Gate Köprüsü 1937’de açılmış olup, yaya ve bisikletliler için bir yolun yanı sıra, günde 100 bin aracın geçmesi için altı şeritli bir yol barındıran bu muhteşem yapıdan körfezin nefes kesen manzarası görülebilmektedir. Frommer’in seyahat rehberi Golden Gate Köprüsü’nü muhtemelen dünyanın en güzel, kesinlikle en çok fotoğraflanan köprüsü olarak nitelendirmiştir. Amerikan İnşaat Mühendisleri Derneği tarafından Modern Dünyanın Harikalarından biri olarak ilan edilmiştir.
Golden Gate Köprüsü Tarihçe
Golden Gate Köprüsü, ilk olarak 19. yüzyılın ortalarında inşa edilmiş klasik bir asma köprü olup, başlıca yapı unsurları ankrajlar, kuleler (dikmeler), kablolar ve
yoldur. Kabloları tutmak için iki ucundan da büyük beton ankrajlar dökülmüş, kulelerin çeliği Pennsylvania’da imal edilmiş ve Panama Kanalı aracılığıyla gemiyle gönderilmiştir. Sorumlu mühendis Joseph B Strauss, kabloları yapmak için Brooklyn Köprüsü’nün yapımcıları John A. Roebling ve Sons’u seçti. Hiçbir zaman vinç bu kadar ağır kaldıramayacağından kabloları eğrilirdi, makineler altı ay boyunca sürekli olarak ileri geri hareket ediyordu. Köprünün boya rengi için, mimar Irving Morrow standart griyi reddederek yerine köprü ayarıyla daha iyi uyum sağladığını düşündüğü “Enternasyonal turuncu“yu[1] seçmiştir.
Düşünce
Demiryolu kralı Charles Crocker tarafından 1872 yılına kadar Altın Kapı’ya bir köprü kurma fikri düşünülmüşse de mimar Joseph B. Strauss 1921’de elinde bir planla öne çıkıncaya kadar mümkün olamamıştır. Strauss şef mühendis seçilmişse de aslında baş yardımcı mühendis Clifford Paine ve bugün ayakta kalan köprünün tasarım ve inşasını sağlayan mimar lrving F Marow’dur.
Köprünün Açılışı
Golden Gate Köprüsünün inşaatı, baş mühendis Joseph B. Strauss’un gözetiminde, Ocak 1933’te birçok zorlukla başlamıştır. Boğazın hızla akan gelgitleri, sık sık fırtınaları ve inşaatı zorlaştıran sisleri vardı ki 14 Ağustos 1933’te bu tür bir sis sırasında, bir yük gemisi giriş sehpasına çarptı ve ciddi hasara yol açmıştır. İşçiler ayrıca, depreme dayanıklı temelleri dikmek için derin su altındaki kayaları patlatma sorunu ile de uğraşmak zorunda kalmışlardır. Strauss tarafından geliştirilen hareketli bir güvenlik ağı, inşaat sırasında toplam 19 kişinin ölüme düşmesini engellemiştir. Bununla birlikte, güvenlik ağı 17 Şubat 1937’de, çöken iskelenin ağırlığının altında kaldığında yırtılmış, İskelede bulunan 13 işçiden 10’u ölmüştür. 4 yıllık inşaat süresince 27 milyon dolara mal olan Golden Gate Köprüsü 27 Mayıs 1937’de yaya ve bütçeye uygun olarak yaya trafiğine açılmıştır. Sisli ve rüzgârlı bir günde 18.000’den fazla kişi, toplamda yaklaşık 2.737 m yaklaşan toplam yürüyüşü yaparak büyük açılışta yer almıştır. Ertesi gün, Başkan Franklin D. Roosevelt, Beyaz Saray‘da araç trafiğine açılan köprünün açılış emrini vermek için bir telgraf göndermiştir. San Francisco ve Marin İlçesi’ndeki her siren ve kilise çanı aynı anda çalmış açılış gününü tam bir hafta süren kutlama etkinliği izlemiştir.
Notlar
[1] Enternasyonal turuncu (International Orange) havacılık endüstrisinde nesneleri çevresinden ayırt etmek için kullanılan, güvenlik turuncusuna benzeyen, ama daha derin ve kırmızı bir tona sahip olan renktir. Onaltılı renk kodu ile enternasyonal turuncu renk #ff4f00, kırmızı-portakal’ın bir tonudur. RGB renk modellemesinde #ff4f00; 100% kırmızı, 30.98% yeşil ve 0% maviden oluşur.