Priapus veya Priapos (Πρίαπος) Yunan ve Roma Mitolojisinde Dionysus ile Aphrodite’in oğlu olan bereket tanrısı, bahçelerin, şarap bağlarının, denizcilerin ve erkek cinsel organının koruyucusu kabul edilmekte, genital bölgesini açıkta bırakan uzun bir elbise giymiş olarak tasvir edilmektedir (Paus. ix. 31. 2; Diod. iv. 6).
Roma’da Lutinus ve Mutinus adlarıyla da tapınılıp Yunanistan’da olduğundan daha popüler olmuş, onuruna 80 şiirden oluşan ‘Carmina Priapea’ adlı literatürü oluşturulmuş, Roma sanatında kırmızı ve olağanüstü büyüklükteki erekte penisiyle tasvir edilmiştir. Başlangıçta Çanakkale boğazı (Hellespont) bölgesi tanrısı olan Priapus kültü Yunanistan, İtalya hatta İskenderiye’ye dek yayılmış, büyük penisleri yüzünden eşekler Priapus’un sembolü kabul edilmiş ve tanrı onuruna kurban edilmişlerdir. Ayrıca meyve bahçelerinin ilk ürünleri, süt, bal, çörek, balık hatta koyun da Mutunus olarak adlandırılan tanrıya sunulmuştur (Ovid Fast. i. 391, 416).
Söylenceye göre Sevgilisi Dionysos’un Hindistan seyahati sırasında Aphrodite Adonis ile birlikte olmuşsa, tanrının geri dönmesinden sonra da Hellespont kıyısındaki Lampsakus’a giderek Priapus’u doğurmuştur. Bununla birlikte Aphrodite’in sadakatsizliğinden memnun olmayan Hera hamile kadına dokunarak karnındaki bebeği dünyanın en çirkin ama en büyük cinsel organına sahip çocuğuna dönüştürmüştür. Başka söylencelerde Priapus, Hermes’in (Hygin. Fab. 160) veya Dionysus ile bir Naiad veya Khione’nin oğlu olup, Priapus adlı kente adını vermiştir (Strabon xiii. s. 587).
Bir söylenceye göre Priapus, Poseidon’un kızı olan su perisi Lotis’e tecavüze yeltenmişse de kadın lotus ağacına dönüşerek Priapus’tan kurtulmuştur.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016