Penelope (Πηνελόπεια, Πηνελόπη), Yunan Mitolojisinde İthaka kralı Odysseus’un vefakâr karısı olarak bahsi geçen kadın, İkarius ile Spartalı Periboea’nın (veya Asterodia) kızı ve Troya savaşının başlamasına sebep olan Güzel Helen’in kuzenidir (Homer Odysseia i. 329; Apollod. iii. 10. 6).
Odysseus pek istekli olmamakla birlikte Troya savaşına katılmak için gittiğinde
karısını henüz çocuk olan Telemakhus ile birlikte bırakmış (Od. xi. 447, xxi. 158) aradan yıllar geçmesine rağmen dönmeyince kentin ileri gelenleri uzakta savaşan kralın öldüğünü düşünmeye başlamıştır. Bu yüzden çok sayıda ısrarcı talip artık dul kaldığını düşündükleri Penelope ile evlenerek Odysseus’un yerine tahta çıkma hayali kurmuştur. Troya savaşına katılan ardından gemisi Akdeniz’de kaybolan kocasını yaşadığı umuduyla yirmi yıl boyunca sadakatle bekleyen Penelope taliplerin hiçbirisiyle evlenmek istememişse de adamların isyan çıkaracağından korkan kadın yaşlı kayınpederi Laertes için ördüğü kefeni bitirdiğine aralarından birisini seçmeye söz vermek zorunda kalmıştır. Bununla birlikte kadın gündüz ördüği ipleri geceleri çözdüğünden örgüsü bitmek bilmemiş bu da kocasına evine dönecek zamanı kazandırmıştır. Türlü maceralar atlatıp 20 yıl sonra ülkesine kılık değiştirerek gelen Odysseus geri dönüp karısına talip olan rakiplerini öldürdükten sonra kendisini karısına tanıtmıştır. Homeros sonrası dönemlere ait destanlarda Penelope’nin kocasına sadık kalmadığı hatta 129 talibin hepsiyle sırayla birlikte olduğu ve tanrı Pan’ın bu ilişkilerden doğduğu anlatılmaktadır (Lycoph. 772; Schol. ad Herod. ii. 145; Cic. De Nat. Deor. iii. 22). Bir söylencede ise Odysseus’un kendisine sadık kalmayan karısını kovduğu, kadının Sparta’ya gidip orada öldüğü, bir başkasında ise Odysseus’un dönüşünden sonra çiftin Ptoliporthes adlı bir oğulları olduğundan bahsedilmektedir.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016