Lugalbanda (Sümer Mitolojisi)
Makale: Özhan Öztürk
Lugalbanda, Sümer kenti Uruk’u yönetenleri içeren kral listesinde 3. sırada bahsi geçen bir kahraman olup, karısı tanrıça Ninsun ile birlikte en ünlü Sümer kralı Gılgamış’ın ebeveynidir. Söylenceye göre Lugalbanda 3. Hanedan döneminde MÖ 2111–2004 arasında tam 1200 yıl tahtta kalmıştır. Genç Lugalbanda’nın kahramanlıkları pek çok Sümer şiirinde özellikle “Lugalbanda ile Dağ mağarası” ile “Lugalbanda ile Ateşkuşu” destanlarında ana kahraman olarak yer almıştır.
Lugalbanda ile Dağ mağarası
Güneş tanrı Utu’nun oğlu olan kral Enmerkar döneminde o ve sekiz kardeşi Aratta dağındaki asi krallık üzerine bir saldırı düzenlemiştir. 7. Gün kardeşler dağa girmeye muktedir olmuşlarsa da en küçük kardeş Lugalbanda ciddi şekilde rahatsızlanmış, bedenini kıpırdatamayan doğru dürüst nefes alamayan gencin öleceği düşünülerek dağ içindeki bir mağaraya bırakılmıştır. Lugalbanda tanrı Utu’ya yardım etmesi için dua edince tanrılar gence tekrar hayat vermiş, ayağa kalkarak kendisine mezar olması beklenen mağarada yaşam mücadelesi vermiş, ot yiyip, nehir suyu içerek vahşi hayvanları avlayarak hayatta kalmayı başarmıştır.
Lugalbanda ile Ateşkuşu
Lugalbanda, Enmerkar’ın ordusu ile Uruk’tan Aratta’ya doğru yola çıktıktan sonra Lugalbanda Zabu dağlarında gruptan ayrılarak tanrıların lütfunu kazanmak için yırtıcı kuş Anzu’yu yakalamaya çalışmıştır. Lugalbanda kuşun yuvasına ulaştığında Anzu uzakta yavrusu için yabani boğa avladığı için adam yuvada sadece kuşun yavrusunu bulmuştur. Lugalbanda Anzu’nun yavrusuna dostça davranmış, yoğurduğu hamurun içine bal katarak ve koyun keserek kuşu beslemiş dahası kuşu güzelleştirmek için kuşun gözlerine sürme çekip, kuşun başına sedir ağacı kokusu sürmüştür. Anzu yuvasına dönerken attığı çığlığa karşılık gelmeyince yavrusunun kaçırıldığını düşünüp telaşlandıysa da yavrusunun iyi durumda olduğunu görüp, Lugalbanda’nın dostluğunu kabul etmiş, mükâfat olarak kahramanın bacaklarına dayanıklılık ve sürat kollarına ise karşı konulmaz bir güç vermiştir. Lugalbanda dağdan ayrılıp babasının ordusuna katılmışsa da bir yıldır Aratta kentini kuşatan Enmerkar’ın umutsuz durumda olduğunu görünce tanrıça İnanna’dan yardım almak için uruk kentine dönmüştür. Tanrıça olağanüstü hızlı bacaklarının sayesinde 7 dağı bir günde aşan kahramana Aratta’yı fethetmesini sağlayacak bir yol göstermiştir. Lugalbanda geri dönüp basına göl kenarındaki bir ılgın ağacını kesip bunu kova şeklinde oyarak Aratta’nın yaşam gücünün kaynağı olan özel bir balığı avlayıp, pişirdikten sonra tanrıça İnanna’ya sunmasını söylemiş, Enmerkar da denilenleri harfiyen yapınca orduları muzaffer olabilmiştir.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016
Ayrıca Oku
Mezopotamya Mitolojisi Sözlüğü A – E
Mezopotamya Mitolojisi Sözlüğü G – Z