Karadeniz Tarihi

Tarih Sözlüğü A – H (Karadeniz Ansiklopedik Sözlük)

Aşağıda yer alan kısa tarih sözlüğü (A -H)2005 yılında Heyamola yayınlarınca yayımlanan Karadeniz Ansiklopedik Sözlük adlı çalışmamın sonunda bulunan ve metin içinde kullanılan çoğu Antik Çağ ile ilişkili bazı terimlere açıklık getirmek amacıyla hazırlanmıştı. (Kısaltmalar: coğ. coğrafi, is. isim, tar. tarih, d. doğum tarihi, ö. ölüm tarihi)

Oku
Roma Mitolojisi

Tarım Tanrıları (Roma Mitolojisi)

Makale: Özhan Öztürk Tarım sadece halkın sağlıklı beslenmesi için değil aynı zamanda kentlerin ve devletin büyümesi için yaşamsal önemdeydi. Daha Roma imparatorluğu kurulmadan İtalya’nın merkezinde gelişen kültürlerde tanrı ve tanrıçalara hasat mevsiminin verimli geçmesi ve ürünün don, fırtına ve yanardağ patlamalarından etkilenmemesi, üzümü şaraba, tahılın ekmeğe dönüştürülmesi, ürünün pazara güvenle götürülmesi için yakarılmaktaydı.

Oku
Halkbilim

Tarım Törenleri

Makale: Özhan Öztürk Geçimini toprak işleyerek sağlayan halkların (tarım toplumlarının) kültürü tarımdan ve tarımı doğrudan etkileyen iklimsel özelliklerden büyük ölçüde etkilenmekte, bu etki mevsim ve ay adlarından çocuklara konulan isimlere, basit tekerlemelerden kapsamlı sözlü edebiyat ürünlerine, halk oyunlarından tarım törenleri denilen karmaşık kısmen dini nitelikli ayinlere dek toplumsal yaşamın her alanına yansımaktadır.

Oku
Karadeniz Tarihi

Şile tarihi: Artane, Artane Hilea ve Psillis’ten Şile’ye

Makale: Özhan Öztürk Artani Hilea[1], denizden Boğaz girişinden 20 mil, karadan ise Üsküdar’a 72 km mesafede yer alan tarihi bir yerleşimin adıdır. Bıjışkyan’ın önerisi doğruysa[2] Hilea[3], Yunanca “dudaklar” anlamına gelmekte olup, muhtemelen Karadeniz Rumcası’nda Yunanca /χ/ sesi /ş/ olarak telaffuz edildiği için Türkçe’ye de Şile formunda girmiş olmalıdır. Buna karşın Şile kent adının antik metinlerde Artane ve Kalpe arasında Karadeniz’e dökülen ve küçük gemilerin sığınması için uygun bir koyu olduğundan bahsedilen bir dere adı olarak verilen Psillis[4]  ile ilişkili olması daha güçlü bir ihtimaldir. Şile limanının girişinde yer alan yarımada…

Oku
Karadeniz Tarihi

Suhte İsyanları

Makale: Özhan Öztürk Suhte isyanları, 16. Yüzyıl Anadolu’sunda Tarsus’tan başlayarak, Toroslar’ı takiben, Sivas’tan ve Erzincan’dan Giresun’un doğusuna çekilen bir hattın batısında kalan alanlarda[1] süreklilik arz etmiş, ülkenin asayişsizliğinde önemli rol oynamış ve en önemlisi “Celali İsyanları” adıyla anılan iç savaşın hazırlayıcı etkenlerinden birisi olmuştur.

Oku
Kolkhis, კოლხეთი,Κολχίς, Kolkheti, Colchis, Colchians
Karadeniz Tarihi

Antik Çağ’da İlk Kafkas Devletinin kurucusu olan halk: Kolhlar

Kolhlar, Gürcü kaynaklarında “Egri” adıyla geçmekte olup, Bronz Çağ’da Rioni vadisi boyunca modern Dablagomi ve Vani kentleri civarında ortaya çıkmış, Antik Çağ’da Kolh siyasi birliğini sağlarken aynı zamanda ilk Kafkas devletini de kurmuşlardır.

Oku