2017 – Sayfa 119 – Özhan Öztürk Makaleleri

Karadeniz’de çit: Taraba, Frahti, Cablama

Ağustos 29, 2017Ağustos 29, 2017 Özhan ÖztürkCablama, daraba, evler, frahti, gelemneksel, karadeniz, Karadeniz çit, mimari, peçare, sinor, taban etmek, Taraba, yapılar0 comment

Taraba veya daraba, 4-7 cm kalınlığındaki tahtaların üst üste dizilmesiyle elde edilen tahta perdenin adı olup (Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin) yana doğru açılıp kapanan, araları menteşeli tahta kepenkler de aynı adla anılmaktadır. Erzurum’un Olur ilçesinde darabak elimesi ‘odaların iç duvarına yapılan ahşap kaplama’ anlamında kullanılmaktaydı. ‘Bir gurşun adacağum/ Evin darabasina/ Kuçuği duruyiken/ Vuruldum abulasina’ Taraba yapımında kullanılacak tahtaların alt kenarı içeriye doğru girinti yapacakşekil-de kazınırken, üst kenarı ise hafifçe yuvar-laklaştırılarak çıkıntı durumuna getirilirdi ki bu işleme halı kesmek denimekteydi. Tahtalara birer metre aralıklarla kumar çivisi aralığı açıldıktan sonra üç…

Oku

Karadeniz ekoloji Karadeniz Türkçesi

Patates: Kartof, Kartol, Kartop (Karadeniz bölgesi)

Ağustos 29, 2017 Özhan ÖztürkKaradeniz Bölgesi, Kartof, Kartol, Kartop, kumpir, patates, patates bitkisi, Patates çeşitleri, patates kelimesi, patates yetiştiriciliği, Patates'in anavatanı5 Comments

Kartof, Doğu Karadeniz bölgesinde patates bitkisine verilen isim olup, kartof (Sürmene, Çayeli), garduf (Giresun), gardubu (Ordu, Trabzon Şalpazarı), gardul (Torul), kartul (Yusufeli), kartol (Çaykara, Bayburt) formlarında bilinmektedir Ayrıca Anadolu’da gartof (Sivas), kartop (Bitlis), kartol (Van), kortol (Antalya), kartul ve kortal (Erzurum), kertol (Seyhan), kaltur (Giresun, Balıkesir) ve karduğ (Yozgat), Lazca ve Megrelce kartopili, Karadeniz Rumcası kartofin (καρτοφιν το [Ünye]), kartof (Santa, Trabzon, Gümüşhane), kartolin (Giresun) ve kartol (Santa, Gümüşhane) tespit edilmiştir. Türkçe, Lazca ve Megrelce’ye Rusça kartofel (картофель), kartoşka (Картошка) kelimesinden geçmiştir. Rusça’ya ise Almanca kartoffel kelimesinden ona da İtalyanca…

Oku

Karadeniz Kültürü Karadeniz Türkçesi

Karadeniz’in Derme Çatma yapıları: Kelif, Merek, Paska, Kom, Köh, Dalda, Maran

Ağustos 29, 2017 Özhan Öztürkahşap ev, Dalda, ev, Geleneksel, karadeniz, Karadeniz’in Derme Çatma yapıları, Kelif, Köh, Kom, kulübe, Maran, Merek, mimari, Paska, yapı, yayla evleri0 comment

Çalık veya çaluk ‘İçi boş fındık’ (Ordu). Çardak Yaylada geceleyin tulum eşliğinde horon edilen ev. Özel bir yapı olmayıp eğlenceye ev sahipliği yapan yayla evi bu isimle adlandırılır (Artvin, Rize). Farsça çārṭāḳ (چار طاق) “‘dört kemer’ kelimesinden ödünçlenmiştir. Türkçe en eski kayıt çārṭāk 1330’a aittir: ‘kiler ü çarṭaḳ u anbārlar dolar’ (Aşık Paşa, Garib-name)

Oku

Karadeniz ekoloji Karadeniz Türkçesi

Fındık ve fındıkçılık terimleri

Ağustos 29, 2017Mayıs 25, 2019 Özhan Öztürkçakıldak fındık özellikleri, Corylus Avellana, çotanak, dünyada fındık nerede yetişir, en iyi fındık çeşidi, en iyi fındık hangi ilde yetişir, findik hakkinda kisa bilgi, fındığın faydaları, Fındığın tarihçesi, Fındık, fındık çeşitleri resimli, fındık faydaları, fındık fiyatı düzce, fındık fiyatı fatsa, fındık fiyatı sakarya, fındık haberleri, fındık hangi bölgede yetişir, fındık hangi iklimde yetişir, fındık isimleri, fındık meyvemidir, fındık nasıl yetişir, fındık nedir, fındık nedir fındık hakkında bilgi, fındık nedir nerede yetişir, fındık nerede yetişir hangi bölgede, fındık nerede yetiştiri fındık ekilen iller, fındıkçılık terimleri, foşa fındığı, giresun fındığı hakkında bilgi, giresun fındık fiyatları, karadeniz fındığı, levant fındık nedir, ordu fındığı hakkında bilgi, palaz fındık, sakarya fındık fiyatları, sivri fındık, son dakika fındık haberleri, terim, tombul fınfık, trabzon fındığı, türk fındığı, Türkiye'de fındık üretimi, Türkiye’de yetişen fındık çeşitleri, yağlı fındık diğer adı, yomra fındık çeşidi0 comment

Makale: Özhan Öztürk Fındık, gürgengiller ailesinden, sert kabuklu bir meyve türü ve ağacına verilen isim olup, fındık (Ordu, Vakfıkebir), fınduk ve funduk (Trabzon) ve funduh (Yusufeli), Trabzon Rumcası leftokaria (Çaykara), Gürcüce t’khilis (თხილის), Lazca thiri, Hemşince gağin (Hopa, Borçka) olarak bilinmektedir. Tüm dünyada 525.000 hektar civarındaki fındık üretim alanının %79.16’sı Türkiye’de, %6.47’si İspanya’da ve %2.47’si A.B.D.’de bulunmaktadır. (Latince Corylus Avellana (Almanca Gemeine haselnuβ, İngilizce Hazelnut, İspanyolca Avellana, avellano; İtalyanca Nocciolo (küçük ceviz) Comune; Holllandaca Hazelnoot, Fransızca Noisetier (küçük ceviz); Arnavutça Lajthi)

Oku

Karadeniz ekoloji

Karayemiş, Taflan, Fuska, Mora, Likarba, Hamofta, Avat

Ağustos 29, 2017Ocak 31, 2019 Özhan ÖztürkAvat, Fuska, Hamofta, karadeniz, Karayemiş, likapa, Likarba, Mora, Taflan, yaban çileği, yabani meyveleri0 comment

Karayemiş, Taflan Karayemiş, gülgiller (Rosaceae) ailesinden, 5-6 m boyunda kiraza benzeyen, Nisan – Mayıs ayında çiçeklenip Ağustos ayında morumtrak siyah renkte üzüm salkımı formunda mayhoş meyve veren Karadeniz bölgesinin yerli meyvesinin adıdır. Karayemiş (Trabzon), karamiş ve karamış (Rize), gareymiş, karenmiş, karenmüş (Trabzon) adlarıyla bilinmekte olup, atma türkülerde bahsi geçmiştir: ‘Karamişun dalina/ Gel salina salina/ Bizum köye vermezler/ Emsali emsalina’.

Oku

Karadeniz Kültürü

Aşana, Oflan, Terek: Karadeniz evinin mutfağı

Ağustos 29, 2017 Özhan Öztürkahşap dolap, Aşana, Aşhana nedir, etimolojisi, Geleneksel, hayat, Karadeniz evinin, Kaşık sepeti, mekan anlayışı, mutfağı, Oflan, raf, Terek, trabzon evi, yaşam0 comment

Aşana Mutfak; köy evinde ocağın bu-lunduğu, yemek pişirilen yer olup, aşana (Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane), aşgana (Ordu, Yusufeli), aşene (Giresun), aşevi (Tirebolu), aşana (Ünye, Keşap, Maçka, Güneyce), Anadolu’da aşene (Amasya, Konya Karaman), aşkana (Erzincan), aşdamı (Uşak, Isparta, Aydın, İzmir, Antalya, Konya), aşevi (Afyon, Balıkesir, Çorum, Samsun, Manisa, Malatya, Zonguldak, Çanakkale, Eskişehir), ajdama (Erzincan) formları kaydedilmiştir.

Oku