Halkbilim Ortadoğu Mitolojisi

Binbir Gece Masalları

Binbir Gece Masalları, İslam dininin altın çağını yaşadığı Abbasi halifesi Harun el-Reşid döneminde Batı ve Güney Asya’dan derlenen bir masallar koleksiyonu olup, Arapça ‘Kitâb alf laylah wa-laylah’ (كتاب ألف ليلة وليلة), Farsça Hazâr-o Yak Šab (هزار و یک شب) İngilizce Arap Geceleri (Arabian Nights) adıyla bilinmektedir.

Oku
Yunan Mitolojisi

Atlantis efsanesi

  Atlantis, binlerce yıldır gizemi çözülemeyen kayıp kıta ve uygarlık tarihinin en uzun soluklu bilmecesi… 9 bin 500 yıl önce bir gece içerisinde deprem veya yanardağ patlaması sonucu denizin sularına gömülen zamanının en gelişmiş uygarlığı Atlantis’in unutulmuş bölük pörçük öyküsünü 2.300 yıl önce aklımıza düşüren Platon’un anlatısının gerçek mi yoksa bizzat filozofun devlet ideasını güçlendirmek için diyalogları için yarattığı bir darbı mesel mi olduğu asırlardır hararetle tartışılıp modern insanın zihnini meşgul eden bir fenomen olmaya devam etmektedir.

Oku
Amerikan Yerlileri Mitolojisi

Amerika Yerlileri Mitolojisi

Kuzey Amerika buzul çağı sırasında Bering boğazının sularının alçalması ve bir kara koridoru oluşması suretiyle Sibirya üzerinden göçen  günümüzde Amerikan yerlisi veya Kızılderili olarak anılan Moğol kökenli halkların yerleşimine sahne olmuştur. Asya kökenli avcı-toplayıcı bu halkların mamut ve diğer av hayvanlarının peşinden zamanla güneye doğru inerek Orta Amerika’ya dek indiği sanılmaktadır. 15. yüzyıldan itibaren İspanyolar ardından İngilizler ve Fransızlar tarafından işgal edilen kıtanın yerlileri, Kuzey Amerika’da yoğun şekilde uygulanan kıyıma rağmen Orta ve Güney Amerika’da halen varlıklarını sürdürmektedir. And dağlarında Keçuvalar eski İnka dilini konuşmakta, Amazonlar, Antiller, Arjantin ve Uruguay’da…

Oku
Afrika Mitolojisi

Afrika Mitolojisi

Afrika şempanze ve bazı yok olmuş ara türlerin yanı sıra insanoğlunu da içeren hominin ailesinin doğum yeri olarak kabul edilmektedir ki neolitik taş oymalarının bulunduğu kıtanın kültür yaşı insanoğlunun ki ile yaşıttır. Çoğu bilim adamı modern insanın 200 bin yıl önce Afrika’da ortaya çıktığı konusunda hemfikir olup, genetik çalışmalara göre bugünkü insanların atası kabul edilen mitokondriyal Havva’nın 140 bin yıl önce Doğu veya Orta Afrika’da yaşamış olduğu sanılmaktadır.

Oku
Fin Mitolojisi

Kalevala Sözlüğü

Kalevala nedir Kalevala, 19. yüzyılda Finli filolog ve halkbilimci Elias Lönnrot’un (1802–1884) Karelia sözlü edebiyat ürünlerinden derlediği Fin manzum destanlarının “Kaleva diyarı” anlamına gelen adı olup, Fin dilinin en önemli literatürü ve Finlandiya’nın milli destanıdır. Fin halkının milli gururunu okşayıp, dünyaya Fin kültür, kimlik ve tarihini tanıtan yapıtın 1917 yılında Rusya’ya karşı girişilen Fin bağımsızlık savaşına ilham verdiğine inanılmaktadır. Doktor, botanikçi ve dilbilimci olmasına rağmen en büyük tutkusu eski Fin hikâyelerini (özellikle kuzeybatı Rusya’daki Karelia [Fince ‘Karjala] bölgesinden) toplamak olan Lönnrot Kalevala’nın ilk baskısını (Eski Kalevala) 1835-36 yıllarında iki cilt…

Oku
Ortadoğu Mitolojisi

Adem ve Havva söylencesinin Sümer kökleri

Tek tanrılı dinlere göre ilk yaratılan ve insanoğlunun atası kabul edilen insan çiftinin adı olup, İbranice Adam ‘insan’, Havva ise ‘canlı’ anlamına gelmekteydi. Babil ve Asur mitlerindeki öncülleri gibi Eski Ahit’te de yer alan yaratılış öyküsünün aynı metin içerisinde iki ayrı kaynaktan derlendiği anlaşılmaktadır. MÖ 600-400’e tarihlenen versiyonunda Tanrı Yahveh Elohim’in yaratılışın altıncı günü tüm canlılarla birlikte erkek ve kadını kendi suretinde yarattığı (Tekvin 1:1-2:4a), MÖ 10-9. yüzyıllara dayanan daha eski anlatıya göre Tanrı’nın önce Âdem’i topraktan şekillendirip ona burun deliklerinden hayat nefesini üfleyerek can verdiği ardından uykuya dalan Adem’in…

Oku