Ezoterik Sözlük, Masonik Sözlük G – Z
Ezoterik Sözlük, Masonik Sözlük adlı kısa alfabetik çalışmada G-Zharfleri arasındaki ezoterik bilgiler, batıni bilgi ve sırlar, ezoterik örgütler, ezoterik semboller ve masonik bilgiler özet formda paylaşılmıştır.
Garduna Kuzey İspanya’yı 11. yüzyılda Araplara karşı savunan şövalye El Cid (MS 1043-1099) tarafından kurulduğu iddia edilen bir kardeşlik örgütünün adı olup günümüzde mafya ile ilişkili bir topluluğa dönüşmüştür. Efsaneye göre etrafına 710 adam toplayan Apollinario adlı kutsal bir kişi Cordova tepelerinde keşiş hayatı yaşarken Meryem Ana’nın hayali kendisini İspanya’yı Araplardan kurtarmakla görevlendirmiştir.
Germer, Johannes MS 1885-1962. O.T.O Tarikatının üstad-ı azamının adıdır.
Glahn, A. Frank MS 1895-1941. Sarkaç Kütüphanesi ve Sarkaç Bilimine giriş adlı kitapların okültis ve farmason yazarının adıdır.
Golowin, Sergius 20. yüzyılın en önemli ezoteristlerinden birisi olup ‘Yasaklanan Masalların Büyüsü’, ‘Tarot Dünyası’, ‘Göçmenlerin Rüya Tabirleri’, ‘Büyücü Merlin’, ‘Semboller Sözlüğü’ adlı eserlerin yazarıdır.
Gould, Robert Freke MS 1836-1915. The History of Freemasonary (Farmasonluğun Tarihi) adlı 6 ciltlik eserin yazarı olan İngiliz subayın adıdır.
Grabianka, Thaddeus Grabianka 1740-1807. Avignon Aydınlanmacı Tarikatını kuran, kendisini ‘Yeni İsrail Kralı’ ilan eden Polonyalı bir kontun adıdır.
Guénon, René 1886-1951. Hinduizm, sufizm ve gizli bilimler hakkında sayısız eser bırakmış önemlibir ezoteristtir.
Gül Farmasonlukta üç gül aşk ve sırrın sembolü olup ezoterik açıdan evrim ve güzelliği tanımlamaktadır.
Bkz. Güldeste
Gülhaçlılar Geleneksel inanışa göre -bir hayal kahramanı olması muhtemel olan- Alman okültist Christian Rosenkreuz (1378-1484) tarafından temeli atılan, Yeni Platoncu, kabalacı, teozofi, simya, İslam ve Hıristiyanlığın sentezi bir öğretiye sahip, 17. yüzyılda teşkilatlanan ve 18. yüzyıl sonlarında altın çağını yaşamış gizli bir topluluğun adıdır. Aynı zamanda farmason olmak zorunda olan üyeler dokuz dereceli bir hiyerarşi içinde yer almaktaydı:
Junior, Theoreticus, Practicus, Philosophicus, Adeptus Minor, Adeptus Major, Adeptus Exeptus, Magistor, Magus.
Prusya kralı Friedrich Wilhelm’in de tarikata ‘Ormesus Magnus’ unvanıyla katıldığı bilinmektedir.
Politik açıdan Altın Şafak ve Gülhaçlılar hareketlerinin 18. yüzyılda güç kaybettiği ve bunun Aydınlanmacı karşıtı düşüncelerinden kaynaklandığı bilinmektedir. 19. yüzyılın sonlarında Altın Şafak, O.T.O ve Fraternitas Saturni gibi yeni gnostik grupların doğuşuyla (bir ezoteriğin aynı zamanda Gülhaçlı olması prensibinden) tekrar güçlenmiştir.
Tarihçi Jim Marrs Gülhaçlıları Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasından, Protestanlık ve Rönesans’ın gelişimine katkıda bulunan büyük bir güç olarak tanımlamıştır.
Gül Haçlılar 1604-1616 yılları arasında Almanya’da üç manifesto yayınlamışlardır. Bu manifestolarda özetle şunlar söylenmektedir:
- Dünyanın sonu yaklaşmakta olup, yeni reformlarla aydınlananlar daha yüksek bir bilince sahip olacaklardır.
- Cygnus ve Serpentarius takımyıldızlarının görünmesi Roma Katolik Kilisesi’nin yıkımına işaret etmektedir.
- Aydınlanmış Baba Tanrı ve evrenin sırrını sezmektedir
- Basit metalleri altın ve kıymetli taşa dönüştürme işlemleri Gülhaçlıları açığa çıkarmakta olduğundan yapılmamalıdır.
- Gülhaçlılar kardeşliği serveti dağıtmaktır, kimseden tek kuruş para almayın.
Bildiriler:
1614: Fama Fraternitatis
1615: Confessio Fraternitatis
1616: Chymical Wedding of Christian Rosenkreutz
Modern Gruplar:
- yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Gülhaçlıların devamı olduğunu iddia eden pek çok grup ortaya çıkmış olup bunlardan bazıları şunlardır (McFadden 1994; Steiger 2003: 31):
- Antik Mistik Gül Haç Tarikatı (Ancient Mystical Order Rosae Crucis [AMORC])
- Gül Haç Kardeşlik Derneği (The Confraternity of the Rose Cross [CR+C])
- Gülhaçlılar Kardeşlik Derneği (Fraternitas Rosae Crucis)
- Gül Haç Derneği (The Rosicrucian Fellowship)
- Croton Derneği Gül Haç Tarikatı (The Rosicrucian Order Crotona Fellowship)
- Societas Rosicruciana
- Altın Şafak’ın Hermetik Tarikatı (The Hermetic Order of the Golden Dawn)
- İngiltere Gül Haç Topluluğu (Societas Rosicruciana in Anglia)
Gülhaçlıların görevleri:
- Hastaları ücretsiz olarak tedavi etmek
- İkamet edilen ülkenin geleneklerini benimsemek
- Yılda bir kez diğer üyelerle buluşmak
- Halefi olacak doğru kişiyi seçmek
- R.C. harfleri tarikatın sembolüdür
- Tarikat sırlarını gizli tutmak
Bkz. Andrae, Johann Valentin
Hanok Kitab-ı Mukaddes’in içeriğine alınmayan yazılardan (Apokrifler) oluşan dini kitabın adıdır. MÖ 2-1. yüzyıldan kalma Yunanca metin kısmen, Habeş dilindeki metin ise tamamen muhafaza edilebilmiştir.
Hartmann, Fransız 1838-1912. Alman teozof ve ezoterist olup simya ve büyü hakkında pek çok esere imza atmıştır.
Hazret İnayet Han 1882-1927. Meditasyonun Basamakları adlı 12 ciltlik bir çalışması bulunan Avrupa ve ABD’de İsviçre merkezli bir misyon kuran Hintli sufinin adıdır.
Heindel, Max Heindel 1865-1919. Rudolf Steiner’in öğrencisi olan bir Gülhaçlının adı olup, 1911 yılında ABD’de Gülhaçlı Birliği’ni (Rosicrucian Feelowship) kurmuş tarikat önderi ezoteristtir.
Hiram Muhtemelen 18. yüzyılda oluştuğu sanılan bir efsaneye göre Süleyman Tapınağı’nın mimarı olduğuna ve yardımcılarına söylemediği bir sırrı taşıdığına inanılmaktaydı. İnanışa göre Jubela, Jubele ve Jubelum adlı üç yardımcısı sırrını öğrenmek için ustayı öldürürler, suçları açığa çıkınca hep bir ağızdan ‘Adonai Elohim’ (Aman Tanrım) kelimesini telaffuz ederler.
Hund, Karl Goohelf 1722-1776. Obzervans adlı 7 kademeli hiyerarşiye sahip bir farmason tarikatının kurucusunun adıdır.
İlluminati, Aydınlanmacılar Tarikatı, İlluminatenorden 1776 yılında Almanya’nın Bavyera eyaletinin İngolstadt kentinde Weishaupt Adam adlı bir hukuk profesörü tarafından kurulmuş bir tarikatın adıdır. Üyelerine gizli öğretilerin yanı sıra, fizik, tıp, güzel sanat eğitimi de veren, ahlaken olgun insanlar yetiştirmeyi amaçlayan tarikatın hiyerarşik düzeni şöyledir:
- Mürit
- Minerval
- Aydınlanmış
- İlluminatus Major
- İlluminatis Dirigens
- İlluminati
- Regens
- Filozof Magus
- Kral
1783 yılında Almanya’da yasadışı ilan edilen örgüt üyeleri dünyaya dağılmış, farmasonlar içinde gizlenerek piramit şeklinde güçlü ve gizli bir küresel örgütü oluşturmuşlardır.
Komplo teorisyenleri çok gizli bir topluluk olan İlluminati’nin perde arkasından yönettikleri dünyanın gerçek hâkimleri olduğunu ileri sürmekte, bazıları örgütün esas amacının şeytani bir Yeni Dünya Düzeni (New World Order) olduğunu sürecek kadar ileri gitmektedirler.
Weishaupt’un insan ve din hakkındaki tutumu İlluminati düşüncesinin temelidir: ‘Keyfi ahlak doğruluğu yüzünden kötü olması dışında insan kötü değildir. İnsan, din, devlet ve kötü örnekler onu yoldan saptırdığı için kötüdür. Sonunda neden insanın dini olduğunda sorun çözülecektir’.
Bkz. O.T.O, Farmasonluk, Altın Şafak
İnisiasyon Ezoterik tarikatlarda üyeliğe kabul törenine verilen isimdir. Ezoterik inisiasyon, bireyin varlığının bir üst aşamaya çıkmasını sağlamaya yönelik sembolik bir tören, tarikat açısından yabancı birisinin içeriye alınması aileden kabul edilip mahrem bilgilerin paylaşılması anlamını taşımaktadır.
< Latince initiat-, initiare ‘başlamak’
İnisiyatör İnisasyon sürecini tamamlamış tarikata yeni katılan üyelere gözetmenlik yapmakla yükümlü kimselerin adıdır.
İskoç Adeti, İskoç Riti Bugün yaygın olarak uygulanan 33 dereceli farmason hiyerarşi sisteminin adıdır. Bu dercelerden 1-3 ‘Mavi Farmason’, 4-14 ‘Tekamül Locası’, 15-16 ‘Bölüm’, 17-18 ‘Kadoş Areopa Kurulu’, 19-32 ‘Yönetim Makamı’ adlarıyla gruplanmakta ve toplanmaktadır.
33 Dereceli hiyerarşi:
- Çırak
- Kalfa
- Usta
4.Gizli Usta
- Erbap
- Gizli Kâtip
- Amir ve hâkim
- Bina kâhyası
- Dokuzlunun seçilmiş ustası
- Onbeşlinin seçilmiş ustası
- Seçilmiş yüce şövalye
- Üstat Mimar
- Kraliyet Mimarı
- Büyük Seçilmiş
- Kılıçlı Şövalye
- Kudüs Prensi
- Şark ve Garp Şövalyeleri
- Gülhaçlılar Şövalyesi
- Büyük Pontifex
- Tüm Sembolik Locaların Üstadı
- Prusyalı Şövalye
- Lübnan Prensi
- Tabernakel Şefi
- Tabernakel Prensi
- Tunç Yılanın Şövalyesi
- Merhamet Prensi
- Mabetin Şövalye Kumandanı
- Güneş Şövalyesi
- Aziz Andreas’ın büyük İskoç’u
- Şövalye Kadoş
- Büyük Müfettiş
- Kraliyet Kubbesinin Prensi
- Hükümdarlık Baş Müfettişi
İsveç Sitemi Karl Friedrich Eckleff (1723-1789) tarafından kurulan bir farmasonluk sisteminin adı olup, kapalı bir oluşumdur.
Jones, John Stansfield 1886-1950. Kaliforniya’da 1909 yılında ‘Frater Achad’ adlı bir O.T.O. grubunun kurucusudur Kaballi L.W. Laurance tarafından türetilen insanın astral varlığı için kullanılan bir terim olup, ölümden hemen önce yok olmaktadır.
Kan İçme Ritüeli, Kan Kardeşliği 20. yüzyılın ilk çeyreğine dek yüksek dereceli farmason sistemlerinde yeni gelenin baş parmağından alınan kan diğer üyelerinde kanlarının bulunduğu bir şişeye aktarılır ardından şarapla karıştırılıp tüm üyeler tarafından içilirdi.
Kapalı Üyesi bulunmayan farmason locaları için kullanılan terimdir.
Kateşizm Farmasonların birbirini teşhis etmesini sağlayan işaretleri soru cevap yönteminin adıdır.
Kemmerich, Max Kemmerich MS 1876-1932. Die Prophezeiungen (1921; Kehanetler) ve Die Brücke zum Jenseits (Öteki Dünyaya Uzanan Köprü) adlı kitapların yazarıdır.
Kerning, J. B. Kerning Württemberg farmasonluğunun kurucusu olan Katolik teoloğun adıdır.
Kılıç Kardeşleri, Mesih Şövalyeleri, Fratres Militae Christi 1202 yılında Riga piskoposu Albert von Buxhövden tarafından kurulan şövalye tarikatının adı olup, Tapınak Şövalyelerinin benzeri bir örgütlenmeye sahiptir. Kralın kuzey Estonya’yı fethetmesine yardım eden Kılı kardeşleri 1236 yılında topluca Töton Tarikatı’na katılmışlardır.
Kissener, Hermann Kissener 1925-1987. Tüm dünya dinlerinin birliğini amaçlayan Liga UR 1964’ün (Evrensel Din Birliği) kurucusunun adıdır.
Knigge, Adolph Freiherr von Knigge 1752-1796. Tüm farmasonları birleştirmeyi amaçlayan bir yazar olup Über den Umgang mit Menschen adlı kitabı yazmıştır.
Konukseverler, Özerk Kudüslü Aziz John Tarikatı 1. Haçlı seferi öncesinde Kudüs henüz Müslümanlardan alınmadan önce kente hastane inşa eden İtalyan tüccarların kurduğu bir tarikatın adı olup, zamanla Tapınak Şövalyeleri gibi askeri ve ezoterik bir gruba dönüşmüşlerdir. 1291’de Kudüs’ün Müslümanların eline geçmesinin ardından Girit’e Türklerin 16. Yüzyılda düzenledikleri akınlardan sonra Girit’ten de Malta’ya sığınmak zorunda kalmışlardır.
Köppen, Karl Friedrich Afrikalı Müteahhitler adlı farmason örgütlenmesinin kurucusu ve ‘Crata Repoa’ adlı kitabın yazarı olan Prusyalı bir askeri hâkimin adıdır.
Kraliyet Sanatı Farmasonluk için kullanılan terimlerden birisinin adıdır.
Krumm-Heller, Arnold 1876-1949. O.T.O. üyesive Fraternitas Rosicruciana Antiqua adlı tarikatın kurucusu olan bir Askeri doktorun adıdır.
Kurtzahn, Ernst Tristan Fraternias Saturni üyesi bir yazarın adı olup, Tarot kartları ve gnostizm üzerine kitapları vardır.
Lanz von Liebensfels 1874-1954. 1900 yılında ONT’yi kuran Zisterzienzer keşişinin adı olup, ırkçı, anti-Semitist ve okült tezleriyle Nazi Almanya’sının ideologlarından birisi olmuştur.
Lessing, Gotthold Ephraim [Ezoteriik] 1729-1781. Farmasonluk hakkında çeşitli araştırmalar yapmış hatta farmasonluğun temel esaslarının şekillenmesinde etkili olmuş bir Alman yazarın adıdır.
Lewis, Marve Spencer 1883-1936. AMORC (Antiqus Mysticusque Ordo Rosae Crucis) adlı Gülhaçlı tarikatının kurucusu 81916) olan Amerikalı teozofun adıdır.
Lionel, Frederik New Age akımının kurucularından birisi olup, Tarot kartları üzerine olan çalışmalarıyla ünlü 20. yüzyıl ezoterizmine damgasını vurmuş filozof ve okültistin adıdır.
Lions Kulübü, Lions Club, The International Association of Lions Clubs 1917 yılında Chicagolu sigortacı Melvin Jones tarafından kurulup, günümüze değin yüz altmış ülkede örgütlenen bir derneğin adı olup, dünyayı yardımlaşma ile daha yaşanır bir yer haline getirmek amacını taşımaktadır. Sembolü mor bir zemin üzerindeki altın renkli bir ‘L’ harfi ve harfin yanında birbirlerinin aksi yöne bakan (geçmiş ve gelecek) iki aslan figüründen oluşmaktadır. Sloganları özgürlük, zekâ, Ulusumuzun güvenliği (Liberty, Intelligence, Our Nations Safety) derneğin üyeleri yardımseverliklerini itibar kazanmak için yapamazlar, gizlilik çiğnenmemesi gereken bir prensiptir.
List, Guido von List 1848-1919. OTO üyesi bir yazarın adı olup, Guido von List adlı bir topluluğun kurucusudur. Ari ırkın üstünlüğünü savunan tezleriyle Nazizm’in hazırlayıcı teorisyenlerinden birisi olmuştur.
Loca Farmasonların toplantı amaçlı bir araya geldikleri mekânların genel adı olup, tekil olarak her loca toplantının yapıldığı evin adıyla bilinmektedir.
Logos Tanrı katında itibar gören kıdemli ruhların yaşadığı âlemin adıdır.
Lufton Locaya kabul sırasında öncelik tanınan farmason ustalarının oğullarına verilen isimdir.
Margiotta, Domenico Tahrif edilmiş belgeleri kullanarak yazdığı Le Palladisme: Culte de Satan-Lucifer (1895) adlı eserinde farmasonluğun satanist bir öğreti olduğunu ispatlamaya çalışan bir İtalyan profesörünün adıdır.
Memphis Geleneği Samuel Honis tarafından 1814 yılında Fransa’da kurulan 95 kademeli bir farmason sisteminin adıdır.
Merton, Thomas 20. yüzyılda yaşamış ve Budizm’den etkilenmiş bir Fransız ezoterist yazarın adıdır.
Merzdorf, Theodor Merzdorf 1812-1877. Vatikan Arşivinde bulduğu ‘Tapınak Tarihi’ adlı bir el yazmasını yayınlayarak ünlenmişse de bu yazmasının sahte olduğu 1897 yılında ispatlanmıştır.
Miriam Cemiyeti 1805 yılında İtalya’da kurulmuş ve 1815’den itibaren Fransa’da yayılmış 90 kademeli bir kardeşlik örgütünün adıdır
Moglich, Daniel Moglich 16-17. yüzyıllarda yaşamış Gülhaçlılar hakkında yazıları olan bir doktorun adıdır.
Molay, Jacques De Tapınakçıların yaşamış en büyük üstadının adıdır. Fransa kralı Güzel Philippe ve Papa V. Clemens ile birlikte Tapınakçılar tarikatını şeytana taptıkları gerekçesiyle dağıtmış (MS 1307) ve Molay’ın servetine el koymuşlardır. 1312 yılında ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Molay, mahkemede Papa ve Kral’ı yalancılıkla itham edince yakılarak öldürülmüştür.
Neo Budizm 1920’Lerde Peryt Şou tarafından kurulan Budizm ile Hıristiyanlığın sentezlendiği bir New Age hareketinin adıdır.
Neo Gnostik 19. yüzyılın sonlarında kurulan gizli tarikatların ortak adıdır (Altın Şafak, OTO, Fraternitas Saturni…).
Neo Paganizm Hıristiyanlık öncesi Avrupa toplumlarında (Kelt, Germen) pagan inanışları yeniden diriltmeye çalışan modern doğa dinlerinin adıdır. 19. yüzyılda romantizm ve aşırı milliyetçilik neo-Paganizm’i canlandırmışsa da özellikle 1960’larda Jung’un yapıtları ve Batı gençliğinde Doğu kültürüne duyulan ilgi artışı büyük ölçüde etkili olmuştur.
Neofit, Neophyt Farmason locasına yeni kabul edilmiş üyelerin adıdır.
Odd Fellow, Tuhaf Adam 1803 yılında Londra’da kurulan farmasonluk benzeri dört kademeli (Takdis, Dostluk, Gerçek, Kardeşlik) bir örgütlenmenin adı olup, 22 bin loca ve milyonlarca üyeye sahiptir. 1869’da Dresden’de (Almanya) kolu açılmış ve kadınlar da Rebecca adı verilen kademede örgüte kabul edilmiştir. Odd Felleow’un çalışmaları:
- Hastaları ziyaret etmek
- Sıkıntıda olnalara yardım etmek
- Vefat edenleri gömmek
- Öksüzleri eğitmek
ONT Lanz von Liebenfels’in 1907’de kurduğu ‘Order Novi Templi’ adlı neo-pagan bir tarikatın adıdır.
Orient Farmason mabedinde sunağın bulunduğu doğu tarafının adı olup, aynı zamanda üstadın sandalyesi burada bulunmaktadır.
Orpheus’un Yumurtası Tabiatın doğurganlığını ifade eden bir deyim olup, Kybele gibi yeryüzü tanrıçalarının bir yumurtadan doğduklarına inanılmaktadır.
OTO, Ordo Templi Orientis, Şark Tapınak Şövalyeleri Tarikatı 1895 ya da 1902’de aynı zamanda bir farmason olan Alman sanayici Carl Kellner tarafından kurulduğu sanılan modern aydınlanmacı tarikatlarının en önemlisinin adıdır. OTO kendini ‘bireyin özgürlüğünü koruma yüce amacına ve onun Evrensel kardeşlik temelinde güzellik, cesaret ve us aracılığıyla aydınlık, bilgelik, anlayış, bilgi ve güç bakımından gelişimine adayan bir dış telemik tarikat’ olarak tanımlamaktadır. Kadınların da üyen kabul edildiği cinsel içerikli ayinlerin gerçekleştirildiği tarikat politik açıdan aşırı sağcı görüşlere sahiptir. OTO üyeliği gizli olup, 10 kademeli hiyerarşiye sahiptir. Tarikatın dört temel öğretisi bulunmaktadır:
- Büyü toplantıları
- Cinsel büyücülük
- Tantrik Yoga
- Thelema Kuralı: Ne istersen onu yap
Oturum Başkanı Loca salonunun doğusunda oturan ve görevi locayı yönetmek olan loca başkanının adıdır.
Peladan, Josephin Peladan 1850-1915. Stanislas de Guaita ile birlikte Gülhaçlılar tarikatını kuran Zyklos adlı 19 ciltlik kitabın Fransız yazarının adıdır.
Pernety, Antoine Pernety 1716-1801. Hermetik Rit veya Pernety Riti (Rite de Pernety) adlarıyla tanınan bir farmason locasının kurucusu olan Benedikt rahibinin adıdır.
Philepelphoialılar 18. Yüzyılda kurulan yarı-mason bir topluluğun adı olup, üyeleri arasında Sir Isaac Newton’da bulunmaktaydı.
Pigpen Cipher, Masonik Şifre Sembollerin harflerin yerine kullanıldığı basit bir kodlama şifresi olup, 1700’lerin başlarında farmasonlar tarafından yazışmalarda kullanılmaya başlanmıştır.
Pike, Albert Pike 1809-1891. İskoç ritini yeniden düzenleyip 33 kademe ve 6 gruba bölmüş ve Morals and Dogma (Ahlak ve Dogma) adlı kitabın yazmış Amerikalı generalin adıdır.
Profet, Elizabeth Clare 20. yüzyılın en önemli ezoteristlerinden ve New Age hareketinin kadın gurularından birisi olup, 50 civarında kitabı yayınlanmıştır.
Propaganda Due, P2 Locası İtalyan Büyük Doğu Masonluğu’nun bir parçası olup 1895 yılında kurulan faşist karakterde bir locanın adı olup, İtalyan hükümetine sızmaları 24 Temmuz 1981’de ortaya çıkınca gizli toplantıları yasaklanmıştır. P2’nin en önemli büyük üstadı Licio Gelli 17 yaşında İspanya İç savaşında Mussoli’Nin Faşist güçleri arasında yer almış, 2. Dünya Savaşı sırasında 3. Reich için irtibat subayuı olarak görev yapmış, Savaştan sonra CIA adına çalışmış, 1976 yılında locasıyla birlikte farmasonluktan çıkarılmıştı.
Prosperos 1956 yılında Florida’da kurulan ve inisiasyonla girilen bir ezoterik örgütün adıdır.
Pythagoras Gizemciliği, Pythagoras Kardeşliği, Pythagorasçılar Mısır’da Osiris rahiplerinden din eğitimi alan Yunan filozof Pythagoras’un kurduğu orfik dinin adı olup, Gülhaçlılar ve Farmasonluk düşüncesi üzerinde etkili olmuştur. Eski Yunanistan’da MÖ 350 tarihlerinde etkili olmuş, inisiasyonla üye kabul edilen, hiyerarşik örgütlenmeye sahip bilinen ilk gizli topluluktur.
Regardie, Francis İsrael 1907-1983. Altın Şafak tarikatının sırlarını 1939 yılında The Golden Dawn (Altın Şafak) adlı kitabında 4 cilt halinde yayınlayan OTO üyesinin adıdır.
Richter, Samuel 18. yüzyılda yaşamış bir Alman papazın adı olup, eserleri Gülhaçlılar tarikatının varlığına dair ilk izleri barındırmaktadır.
Rosslyn Şapeli İskoçya’da Edinburg yakınlarında bulunan ve 15. yüzyılda İskoç farmasonlarının ilk büyük üstası Wiliam Saint Clairs tarafından inşa edilen bu şapelin farmasonluğun köklerine ve bazı sırlara tanıklık ettiği iddiası özellikle Dan Brown’ın Da Vinci Şifresi romanında dile getirilince popüler olmuştur. Andrew Sinclair, The Sword and the Grail (2002; Kılıç ve Kutsal Kase) adlı eserinde şapelin doğusunda yer alan ‘Çırak sütunu’ hakkında şunları yazmıştır:
“Bu dikkate değer hikâyeye ilişkin bir anlatı 1774’de basıldı; bu anlatıda Rosslyn ailesinde hâkim olan ve babadan oğul geçen, bu güzel sütunun bir modelinin Roma’ya ya da yabancı bir yere gönderilmiş olduğundan söz edilir; usta yaşçı, ona bakınca, modelinin alındığı sütunu tam olarak inceleyebilmek için Roma’ya ya da yabancı bir yere gidene kadar, asla böyle bir sütunu yapma işinin üstesinden gelemeyeceğini söyler; onun yokluğunda artık nedeni her ne ise, bir çırak şimdiki haliyle sütunu bitirir; usta geri dönüp sütunun fevkalade bir güzellikle bitirildiğini görünce, bunu kimin yaptığını araştırır; kıskançlıktan içi yanan usta çırağı öldürür. Şapelin batı kısmında sağ şakağında derin bir yarası olan genç bir adamın başının resmedildiği bir oyma vardır. Bunun öldürülen çırağın başı olduğu söylenir. Onun karşısında sakallı bir adamın, kendini öldüren ustanın başı durur. Onun sağında ise başka bir baş ‘Dul Kalmış Anne’ denen bir kadının başı vardır. Dolayısıyla, bu değerli, isimsiz gencin, bütün Farmasonlara tanıdık gelecek bir ifade kullanılacak olursa ‘Dulun oğlu’ olduğu açığa çıkmıştır.”
Söylenceye göre usta yabancı bir yere gidene kadar, asla böyle bir sütunu yapma işinin üstesinden gelemeyeceğini söyler; onun yokluğunda artık nedeni her ne ise, bir çırak şimdiki haliyle sütunu bitirir; usta geri dönüp sütunun fevkalade bir güzellikle bitirildiğini görünce, bunu kimin yaptığını araştırır; kıskançlıktan içi yanan usta çırağı öldürür. Şapelin batı kısmında sağ şakağında derin bir yarası olan genç bir adamın başının resmedildiği bir oyma vardır. Bunun öldürülen çırağın başı olduğu söylenir. Onun karşısında sakallı bir adamın, kendini öldüren ustanın başı durur. Onun sağında ise başka bir baş ‘Dul Kalmış Anne’ denen bir kadının başı vardır. Dolayısıyla, bu değerli, isimsiz gencin, bütün Farmasonlara tanıdık gelecek bir ifade kullanılacak olursa ‘Dulun oğlu’ olduğu açığa çıkmıştır.”
Roşana Butsu [Budizm] Buda’nın ışık olarak beliren formuna verilen isimdir.
Roş Aşana [Yahudilik] Yahudi takviminde Tişri ayının ilk günü (16 Eylül) olduğu kabul edilen yılbaşı gününün adıdır.
Roşaniya 16. Yüzyılda Afganistan’da kurulan ve liderliğini Beyazdık Ensari’nin yaptığı gizli bir grubun adı olup, Büyük Kahire Locası ile ilişkili olduğu ileri sürülmüştür. Alınlarının üzerine getirdikleri ellerini avuçlarının içi karşıya bakacak şekilde selamlaşarak birbirlerini tanırlardı.
Saint-Yves D’alveydre, Joseph Alexander 1842-1909. Pek çok eserin yanı sıra insan ruhunun tarihi gelişiminden bahsettiği Mission des Juifs adlı kitabın yazarı olan Fransız ezoterist ve kabalistin adıdır.
Schlaraffia 1850 yılında Prag’da kurulan bir çeşit farmason locasının adı olup, reisler ve çıraklar adı altında 2 kademeli bir hiyerarşi söz konusudur.
Shou, Peryt 1873-1953. Yeni Ruh hareketinin temsilcisi olan Albert Schulz’un takma adıdır.
Spritüelizm Medyumlar vasıtasıyla ölülerin ruhları ile bağlantı kurmaya dayanan dini pratiğin adıdır.
Starck, Johann August 1741-1816. Klerikan adlı bir tarikatın kurucusu olan teolog ve farmasonun adıdır.
Şantiye Mason locaları için kullanılan bir deyimdir.
Şifreli El Yazması 1887 yılında W. Wescott tarafından keşfedilen 60 sayfalık şifreli bir yazı olup, bu yazıya istinaden sözde Alman Gülhaçlara ulaşılıp Altın Şafak tarikatı kurulmuştur.
Tapınakçılar, Tapınak Şövalyeleri Tarikatı, Knights Templar MS 1119 yılında Hugo vons Payens tarafından Kudüs’te kurulan ve kendilerini ‘Hz. Süleyman Tapınağı’nın Fakir Şövalyeleri’ olarak tanımlayıp Kudüs hacılarını korumakla görevlendiren şövalye tarikatının adıdır. 1139 yılında doğrudan Papa’ya bağlanan tarikat Arapların Kudüs’ü ele geçirmesinin ardından Fransa’ya taşınmış, zenginliğiyle kıskançlık ve bağımsız yapısıyla kuşku yarattığı için 1307 yılında Güzel Philip tarafından dağıtılmış, başta Jacques de Molay olmak üzere liderleri tutuklanmıştır.
Dağıtılan tarikatın haleflerinin olup olmadığı ve varlığını kesintisiz devam ettirip ettirmediği sır olarak kalmıştır.
1879 yılında Hans Pruzt’un Tapınak Şövalyelerinin dava dosyalarından yola çıkarak yaptığı çalışmada muhtemel işkence altında itiraf edilmiş ya da acıdan kurtulmak için kabullenmek zorunda kalınmış bazı gnostik uygulamalara rastlamıştır. Bunlar:
- Haça tükürmek ve tekmelemek, Hz. İsa’yı inkar etmek, birbirlerinin edep yerlerini öpmek gibi ritüeller
- Kafa şeklindeki bir puta tapınma
- Ayin dualarını çarpıtmak
- Tarikat liderleri ruhban olmamalarına rağmen üyelerin günahlarını affedebiliyorlardı.
- Doğal olmayan yoldan fuhuş
Teozofi Topluluğu 1875’te New York’ta Helena Petrovna Blavatsky adlı Prusyalı bir gizemci tarafından kurulan bir grubun adı olup, 1878’de merkezi Madras’a (Hindistan) taşınmıştır.
Töton Şövalyeleri Kendi topraklarını fethedip, kendi ülkelerini yöneten Ortaçağ’a özgü bir kardeş şövalyeler grubunun adı olup, 12. yüzyılda Kudüs’te Almanca konuşanlar için oluşturulan bir hastanenin yapımı sırasında kurulmuştur. 1264 yılında ilk bağımsız yönetimlerinin kabul edilmesinden itibaren hızla büyüyüp, zenginleşmişlerse de 1525 yılında üstatları Albert von Branderburg’un Lüteryen olmasıyla Roma Kilisesi’ne bağlı bir tarikat olma özelliğini kaybetmiştir. New Mexico, Meksika yönetimindeyken kırbaçlama kilise ve sokaklarda alenen yapılmaktayken, yönetimin Amerikalılara geçmesiyle gizlice ve kendi kendine yapılmaya başlanmıştır.
Tschouchy, Theodor Henri Tschouchy 1724-69. 1766 yılında Parıldayan Yıldız (L’Etolie Flamboyante) adlı farmason tarikatının kurucusudur.
Unio Mystica Ezoterizmin en üst basamağında yer alan tanrıyla bütünleşip bir olma halinin adıdır.
Üç Işık Toplantıların locanın ışığının yakılmasıyla başlayıp kapatılmasıyla sonlanan farmasonlukta sembolik bir anlamı olup, sunak üzerinde bulunan pergel, gönye ve kutsal kanun kitabını temsil etmektedir.
Üç Nokta Masonik yazılarda kısaltmalardan sonra kullanılan işaretin tam anlamı bilinmemekteyse de ‘Üç Işık’la aynı anlama geldiği düşünülebilir.
Vehm 13. yüzyıl Almanya’sında Ren ve Weser nehirleri arasında kalan Westphalia bölgesinde artan yağmacılık olaylarına karşı kanunu kendi elleriyle sağlamak amaçlı kurulan bir kardeşlik örgütünün adıdır. Latince ‘fame’ teriminin bozulmuş hali olan vehm kısa sürede 200.000 civarında üyeye sahip olmuş, kilise ve devlet tarafından ayıplandığı için 19. yüzyıla dek varlığını sürdürse de bu tarihte yol olmaya yüz tutmuştu. 1930’larda Nazi’lerin yükselişe geçmesiyle varlığını ilk olarak açıça ilan etmiş, Yahudilere karşı işlenen suçlarda iktidarla işbirliği yapmışsa da II. Dünya Savaşı sonrasında III. Reich’in çökmesiyle örgütün de sonu gelmiştir.
Vrill Topluluğu 1. Dünya savaşının ardından Almanya’da kurulmuş gizli bir topluluk olup, adını Atlantislilerin konuştuğuna rivayet edilen Vril dilinden almıştır. Sembolü ‘siyah güneş’ alan bu grup, siyah-menekşe karışımı bir taş ile geçmiş ve gelecekle temasa geçebileciğini iddia etmekteydi.
Wolfstieg, August Wolfstieg 1859-1922. 3 ciltlik farmason bibliyografisi ile 3 ciltlik farmasonluk tarihinin yazarı olan kütüphane müdürlüğü yapmış bir farmasonun adıdır.
Yarker, John 1833-1913. Arkana okulları adlı kitabın yazarı olan farmasonun adıdır.
Yeni Tapınak Şövalyeleri Sisteryen rahibi Jorg Lanz von Liebenfels tarafından Almanya’da kurulan ezoterik grubun adı olup, sembol olarak kullandıkları gamalı haç Adolf Hitler tarafından siyasi sembol olarak benimsenecekti.
Yeşil Ejderha İnsan bedenindeki elementleri kontrol edebilme, kehanet gücü ve bazı gizi sanatları ulaşmak amacıyla kurulan bir Japon gizli topluluğunun adıdır. İrade gücüyle bir tohumu çimlendirmek gibi egzersizlerin yapıldığı tarikatın Tibetli Yeşil adamlar topluluğu ile ilişkili olduğu ileri sürülmüştür.
Yuvarlak Masa Güney Afrikalı elmas kralı Cecil Rhodes tarafından 19. yüzyılda Britanya’nın dünya hâkimiyetine yardımcı olmak amacıyla kurulan gizli bir topluluğun adı olup, çağdaş gizli örgütlerin atası kabul edilmektedir. Rhodes dışında, Rockfeller ve Rothscild tarafından da desteklenen grup II. Dünya savaşının ardından ‘Uluslararası İlişkiler Kraliyet Enstitüsü’ne (Royal Institue of International Affairs) dönüşmüştür.
Freemason Bkz. Farmasonluk
Devamı: Ezoterik Sözlük, Masonik Sözlük A-F
Kaynak
Özhan Öztürk. Folklor ve Mitoloji Sözlüğü. Phoenix Yayınları. Ankara, 2009