Yunan Mitolojisi

Yunan Mitolojisi Sözlüğü (O)

Aşağıdaki çalışmam A’dan Z’ye Online sunulan alfabetik Yunan Mitolojisi Sözlüğü‘nün O harfini içermektedir. 

Oakses Ankhialos’un oğlu olup, Girit adasındaki Oaksos kentine adını vermiştir.

Oannes, Annedotus Sümer-Babil tatlı su tanrısı Ea’nın Yunan panteonuna girmiş formu olup, yarı insan yarı balık olarak tasvir edilmiştir. Tarihçi Berosus Erithre denizinde yaşayan bir varlığın adı olarak kullanmış ve Haldiya kültürüne etkisini vurgulamıştır.

Odrysal Orpheus, Boreas ve Tereus’un lakabı olup, Odrysisli anlamına gelmektedir.

Odysseia Homeros’un Odysseus adlı kahramanın maceralarını anlatan manzum destanının adıdır.

Odysseus, Truva’dan ayrılırken çıkan bir fırtına onu Agamemnon’un gemilerinden ayırmış böylece Odysseia adı verilen olağanüstü serüvenler dizisi başlamıştır. Fırtına sırasında Trakya’da Kikonlar ülkesine sığınarak İsmaros kentini zaptetmiş, burada Apollon rahibi Maron’dan daha sonra esir düşeceği Kyklops Polyphemus’u sarhoş etmekte kullanacağı olağanüstü lezzette on iki küp şarabı almıştır. Buradan ayrılıp güneye doğru yol alınca Lotophagoslar ülkesine varmış, burada ‘lotos’ adlı yemesi bağımlılık yapan bir meyveye alışan adamlarını zorla adadan ayırmayı başarmıştır. Daha sonra uğradığı Kykloplar ülkesinde tek gözlü dev Polyphemos’a esir düşüp bazı adamlarını kaybetmesine karşın, devi şarapla sarhoş edip bir kazık vasıtasıyla kör edip kurtulmuştur. Sonra sırasıyla Aiolos’un ülkesine, büyücü Kirke’nin adasına, Kalypso’nun adasına, Skheria’ya ulaşmış, yirmi yıl süren türlü maceraların ardından sonra ülkesine dönebilmiştir.

Odysseia Karakterleri (Latince karşılıkları):

  • Odysseus (Ulysses): Uzun bir yolculuğa çıkan İthaka kralı
  • Penelope: Odysseus’un vefakar karısı
  • Telemakhos: Odysseus ile Peneolope’nin oğlu
  • Eurylokhos: Dönüş yolunda Odysseus’un yardımcısı olan kumandan
  • Polyphemos: Poseidon’un oğlu olan tek gözlü dev (Kyklop)
  • Agamemnon: Truva Savaşı’nda Yunan ordularının komutanı
  • Akhilleus: Truva Savaşı’nın en önemli Yunan savaşçısı
  • Aias: Truva Savaşı’nın 2. önemli Yunan savaşçısı
  • Herakles (Herkules): Truva Savaşı öncesinde en önemli Yunan kahramanı

 

Odysseus Kykloplar ülkesinde

Koca mağarayı rahat rahat inceliyorduk; orada yaşayan Kyklop, sürüsünü otlatmaya çıkarmış olmalıydı. En azından görünürde yoktu. Birçok peynir sepeti görünce yoldaşlarımdan biri ‘Bu peynirleri niye gemimize götürmüyoruz?’ diye sordu, ‘sonra keçi ve koyunlar için döner ve buradan gideriz.”

O kadar çabuk ayrılmak istemiyordum, ateş yaktık ve dönmesini beklerken, Kyklop’un peynirinden yedik. Öküzleri çözme zamanı gelince, bir dev gelip mağaraya girdi. Alçak tepelerin arasında koca bir zirve nasıl tek başına durursa, öteki insanlardan öyle farklı ve yüksekti. Bu canavar görüntüsü karşısında mağaranın karanlık yerine kaçtık, onun bizi göremeyeceğini umuyorduk.

Dev kyklop mağaraya kucak dolusu odun ve sağacağı hayvanları getirdi. Erkekleri yaptığı taş duvarın dışında bıraktı…

Akşam yemeğini hazırlayıp yemek ateşini yakarken bizim mağaranın derinliklerinden seyrettiğimizi fark etti. “Siz yabancılar kimsiniz?” diye sordu; “İyi niyetle mi geldiniz yoksa dert açan korsanlar mısınız?”

… Tek yanıtı ayağa kalkmak, iki yoldaşımı yakalamak ve mağaranın duvarına çarpıp öldürmek oldu. Sonra onları parçaladı, eti, kemiği, her şeyleriyle yedi; sütünü içti, koyunların arasına, mağarasına uzanıp uyudu…

Ama akşam yemeği için iki adamımı daha yakaladığında ben de hazırdım. Tatlı kırmızı şarabımdan bir tas sunarak canavar çobana seslendim… “Kyklop, insan eti yemeğe bu tatlı kırmızı şarap eşlik etsin” dedim, bunu gemimizden armağan olarak kabul edersin ve evimize dönmeye yardımcı olursun diye getirmiştim…

Artık kırmızı şarap başını döndürmeye başlamıştı, ben de ona kurnazlıkla “Kyklop, sorduğun gibi ben de adımı sana söyleyeceğim, ama karşılığında yabancının hakkı olan, söz verdiğin armağanı isterim” dedim. “Annemin, babamın, bütün arkadaşlarımın bana verdiği ad Hiç Kimse.”

“Öyleyse hiç kimse’ dedi Kyklop “sana armağanının ne olduğunu söyleyeyim. Seni en son yemeğe karar verdim”. Bu sözlerle mağaranın içine yuvarlandı ve açık ağzında şarap dökülürken orada şarhoş uyuyup kaldı.

Hemen kazığı gübrelerin arasından, sakladı-ğım yerden çıkardım ve ateşten bembeyaz olana kadar sıcak közlerin altına soktum. Bu sırada cesaret verici sözlerle yoldaşlarımı yüreklendirmeye çalışıyordum. Zeytin ağacından kazığın sivri ucu sıcaktan parlayınca ateşten çektim.

Yoldaşlarım cesaretle kazığın ucunu dev Kyklop’un tek gözünü kaldırdılar, ben de geminin kerestesinde delik açan adam gibi kazığı döndüre döndüre bastırdım…

Kanlı kazığı gözünden çıkarıp korkuyla kaçıştık. Mağaranın gerilerine saklanırken bizi bulamayacağını umuyorduk, çünkü vahşi biçimde çevreye saldırıyor, öfkeyle kollarını sallıyordu.

Dev çoban komşu Kyklopları yardıma çağırdı, onlar da hemen geldiler. Mağaranın kapalı girişinden seslenerek, “Polyphemos, başına kötü ne geldi, çığlıklarınla gece yarısı bizi niye uyandırdın?”

Acı içinde mağaranın içinden Polyphemos seslendi: “Hiç kimse öldürüyor beni” (Rosenberg 2003: 144-6) .

 

Odysseus Leartes ile Antikleia’nın oğlu, Truvalı Helen’in taliplerinden birisi ve Truva Savaşı’nın önde gelen Yunan savaşçılarından birisi olan maceraperest İthaka kralı, Homeros’un Odysseia adlı eserine adını evren efsanevi kahramandır.

Gençliğinde Tyndareos’un kızı Helen ile evlenme girişiminde bulunsa da taliplerin çokluğundan umutsuzluğa düşerek Helen’in kuzeni ve İkaros’un kızı olan Penelope ile evlenmiştir. Tyndareos’a Helen’in taliplerine yapacağı seçime saygı duymaları ve seçilen talibe karısını elinden almaya kalkana karşı yardım edeceklerine dair yemin ettirmeyi önermiştir.

Paris, Helen’i kaçırdığında Truva’ya gitmemek için deli rolü yaptısa da oğlu Telemakhos’u sabanın önüne koyan Palamedes tarafından hilesi ortaya çıkarılınca gitmek zorunda kalmıştır. Truva’ya on gemilik bir grubun komutanı olarak giden Odysseus ilk savaşta önemli bir rol oynamamış, sadece Telephos’un yarasının yarayı açan tarafından iyileştirilebileceği kehanetini yorumlamıştır.

Truva kuşatması sırasında ise sadece yiğit bir savaşçı olarak değil, danışman ve elçi olarak da yarar sağlamıştır. Paris ile karısını kaçırdığı Menelaos arasındaki teke tek dövüşün düzenleyicisi de odur. Savaş sırasında öldürdüğü savaşçıların isimleri şöyledir:

Demokoon, Kairane, Alastor, Khromios, Alkandros, Halios, Noemon, Prytanis, Pidytes, Molion, Hippodamos, Hyperokhos, Deiopites, Thoon, Ennomos, Khersidamas, Kharops, Sokos.

Truva’dan Odsseia adıyla bilinen yirmi yıllık bir yolculuğun ardından ülkesine dönebilmiş, karısı Penelope kendisini sadakatle beklemekle birlikte, dilenci kılığına giren Odysseus, sayıları yüzsekiz olan taliplerin, sarayına, mirasına hatta karısına göz koyduklarını görmüştür. Oğlu Telemakhos ile birlikte saraya hapsettiği taliplerin hepsini öldürmüş, ardından kendisini karısına ve babasına tanıtmıştır.

Büyücü Kirke’den doğan oğlu Telegonos babasını bulmak için İthaki’ye gelmiş burada Odysseus’un sürülerini güden çobanlarla kavga ederken, adamlarının yardımına giden Odysseus kendini tanımayan oğlu tarafından öldürülmüş, cesedi Kirke’nin yanına götürülmüştür.

Latince ‘Ulysses’, Etrüskce ‘Nanos’ adlarıyla bilinmektedir.

Odysseus’un Yayı Olağanüstü büyüklükteki bu yayı tek gerebilen kişi Odysseus olup, kocasının öldüğünü sanan Penelope sayıları yüz sekizi bulan taliplerine bu yayı gerebilen kişi ile evleneceğini bildirmişse de yoksul bir yabancı kılığında geri dönen kocası Odysseus dışında kimse başarılı olamamıştır.

Oebalus Gorgophone’un kocası, Hippokoon, İkarius ve Tyndareus’un babası olan bir Sparta kralının adıdır.

Oenokhoe [Eski Yunan] Şarap testisinin adı olup, en eski formları S formundadır.

Oeonus Koşu yarışında Olympia’nın ilk galibin adı olup, Likymnius’un oğludur (Pind. Ol. xi. 76, &c.; Apollod. ii. 7).

Oeolykus Spartalı Theras’ın oğlu, Aegeus’un kardeşidir (Herodot. iv. 149).

Ogygia Kalypso adlı bir su perisinin hâkimiyetindeki ağaçlarla kaplı, iç karartıcı soğuk bir adanın adıdır. Kalypso, Odysseus’u tutuklu bir köle ve koca olarak bu adada tam yedi yıl boyunca alıkoymuştur.

Ogygia Tufanı Ogyges’in Boeotia kralı olduğu dönemde meydana gelen bir sel tufanının adıdır.

Ogygos 1. Bir söylenceye göre Poseidon ile Alistra’nın bir başkasına göre ise Boiotos’un oğlu olan Boiotia kralının adıdır.

  1. Zeus tarafından yeryüzündeki hâkimiyetlerine son verilen Titanların kralının adıdır.

Oiagros Thrakya kralı ve muhtemelen bir ırmak tanrısı olup, ilham perisi (Musa) Kalliope ile evliliğinden Orpheus doğmuştur.

Oiaks Nauplos ile Katreus’un kızı Klymene’nin kızlarından birisinin adı olup, Palamedes ile Nausimedon’un kardeşidir.

Oibalos 1. Bir Sparta kralının adı olup, Pausanias’a göre Kynortsas’ın oğlu, Apollodoros’a göre ise oğlu değil dünürüdür.

  1. Kapri’de bir krallıkkuran Telon ile Sebethis’in oğludur.

Oidipus Kadmos soyundan gelen, Labdaktos’un oğlu Laios ile Epikaste’nin (İokaste) oğlu ve bilmeden babasını öldürüp annesiyle evlenen Thebai kralının adıdır.

Efsanenin Sophokles versiyonunda bir kâhin Laios’a bir oğlu olursa kendisinin ve ailesinin mahvolacağını bildirmesine karşın karısı bir oğul dünyaya getirmiştir. Laios’un çocuğu öldürmediği ama çeşitli söylenceler göre ellerini ve ayaklarını delerek bir kayışla birbirine bağlayarak bir yere bıraktığı veya bir sepete koyup denize bırakıldığı bilinmektedir. Çeşitli söylencelerde Plataia, Korithos, Sikyon veya Anthedon kralı olarak gösterilen Polybos tarafından büyütüldüğü, yetişkin bir erkek olduğunda ise tesadüfen evlatlık olduğunu öğrenip gerçek anne babasının kim olduğunu öğrenmek üzere Delphoi kâhinine danışmaya gitmiştir. Yolda tanımadığı gerçek babası ile karşılaşmış, kral Laios’un kılavuzu Polyphontes gence krala yol açmasını emretmiş ama delikanlının emre uymakta acele etmediğini görünce Oidipus’un atlarından birisini öldürmüştür. Bu olay üzerine Oidipus öfkeye kapılıp kılavuzu ve tanımadığı babasını öldürmüştür. Thebai kentine ulaştığında burada yoldan geçenlere bilmeceler soran ve bilmeyenleri yiyen Sphinks’le karşılaşıp canavarın bilmecelerini doğru olarak yanıtlayınca Sphinks kendini kayalardan aşağı atmıştır. Thebai kenti minnettarlık göstergesi olarak Oidipus’u kral Laios’un dul eşiyle evlendirip kendilerine yeni kral olarak seçmiştir. Şehirde bu evlilikten sonra bir veba salgını başlayınca kâhinler Laios’un ölümünün öcü alınmadan lanetin sona ermeyeceğini bildirmişlerdir. Gerçek ortaya çıkınca oğluyla evlendiğini öğrenen İokaste intihar etmiş, Oidipus da annesinin süs iğnesiyle gözlerini kör etmiş, Attika’ya gidip orada eceliyle ölmüştür.

Oikles, Oekles, Oekleus Argos kralı Amphiaraus’un babası, Hypermnestra’nın kocası ve Antiphates’in oğlu olup, Herakles’e Laomedon’la olan savaşında yardım ederken ölmüştür.

Oileus Argo seferine katılmış, hatta Stymphalos kuşlarının fırlattığı tüylerden birisiyle omuzundan yaralanmış Lokris kralının adı olup, Hodoidokos ve Laonome’nin oğlu Aias ile Medon’un babasıdır (Apollod. v. 10; Apollon. Rhod. i. 74; Orph. Argon. 191).

Oineus Dionysos’un ilk üzüm fidanını hediye ettiğine inanılan Kalydon kralının adı olup, Yunanca ‘şarap’ anlamına gelmektedir. Bir başka söylencede ise kralın Orista ya da Staphylos adlı bir çobanı o güne dek bilinmeyen üzüm meyvesini toplamış ve Akheloos ırmağının suyuyla karıştırarak bir içecek elde etmiş, kralın adı bu içeceğe verilmiştir.

Porthaon ile Euryte’nin oğlu olup önce Thestios’un kızı Althaia sonra Hipponoos’un kızı Perioboia ile evlenmiştir.

Oinisteria [Eski Yunan] Erkek çocukların ergenlik dönemine girmelerinin onuruna düzenlenen bir şarap festivalinin adıdır.

Oinoklos Ülkesini kasıp kavuran bir kıtlığın sona ermesi için halkı tarafından taşlanarak öldürülen Ainia kralının adıdır.

Oinomaos Elis’te bulunan Pisa kentinin kralı, savaş tanrısı Ares ile Sterope’nin oğlu ve Hippodamia’nın babasıdır. Bir kâhin damadı tarafından öldürüleceğini söylediğinden kızı Hippodameia’yı ancak kendisini araba yarışında geçebilen kişi ile evlendireceğini bildirmiştir. Oinomaos, Zeus’a bir koç kurban ettikten sonra Ares’in kendisine hediye ettiği atlarla damat adayını yarış sırasında öldürmekteydi. Kafataslarını evinin kapısına astığı on iki talipten sonra Pelops çıkıp gelmiş, kız Pelops’a yardım için Oinomaos’un arabasını ayarlayınca babası ölmüş, Hippodameia ile Pelops evlenmişlerdir.

Oinone İda dağında yaşayan Frigya’lı bir su perisinin adı olup, nehir tanrısı Kebren’in kızıdır. Paris tarafından kaçırılıp onun ilk karısı olmuş, çiftin Korythus adında bir çocukları da olmuştur. Paris, tanrıçaların güzellik yarışmasında hakemlik yaptıktan sonra Helen’in aşkı yüzünden Oinone’yi bırakmıştır. Paris, yıllar sonra Truva Savaşı’nda Philoktetes’in attığı okla yaralanınca, Apollon’dan şifacılık sanatını öğrenen Oinone’yi yardıma çağırmış ama kadın kalbi kırık olduğu için gitmeyi reddetmiş, pişman olup gittiğinde ise sevdiği erkeğin yakılmak üzere olan cesediyle karşılaşıp, intihar etmiştir.

Oenopion Ariadne ile Dionysos veya Theseus’un oğlu Khios (Sakız Adası) kralının adı olup, adaya şarapçılığı getirmiş, kızıyla evlenmek isteyen Orion’un gözlerini oymuştur.

Oenotropae Delos’ta bulunan Anius kralının üç kızından birisinin adıdır. Her şeyden şarap elde etme gücüne sahip olup, adı Yunanca ‘şaraba dönüşenler’ anlamına gelmektedir.

Oinoskopia [Eski Yunan, Okült] Kuşların uçuş yönlerine bakılarak kehanette bulunma sanatının adıdır. Yüzünü kuzeye dönen falcı, kuşun doğusundan uçması durumunda falın sonucu olumlu batısından uçması durumunda ise olumsuz bulunurdu. Oinoskopia için çoğunlukla tanrılarla özdeşleştirilen üç kuş seçilmekteydi: Kartal (Zeus), atmaca (Apollon), baykuş (Athena).

Oinotros Arkadia kralı Lykaon ile Kyllene’nin iki oğlundan birisi olup (kardeli: Peuketios), antik İtalya’da Oenotria kentine adını vermiştir.

Oion Zeus’un Oionion dağının altında ezerek öldürdüğü bir devin adıdır.

Oionos Herakles’in kuzeni, Likymnios’un oğlu olup, Hippokoon’la oğulları tarafından öldürülünce, Herakles Sparta’ya saldırarak intikamını almıştır.

Oitia Herakles’in yaralarının ıstırabından kurtulmak için kendisini yakarak öldürdüğü dağın adıdır.

Oiva Bkz. Yotsuya Kaidan, Sadako Yamamura

Oizys Hesiodos’a göre (Theogonia, 214-215) ağrı ve ıstırabın kişileştirilmiş formu olup Nyks’in kızıdır.

Ok Güneş ışınları Apollon’un, ay ışıkları ise Artemis’in okları olarak düşünülmüştür.

Okalea Abae şehrinin kurucusu Abas’ın karısı ve Akrisius’un annesidir (Apollod. ii. 2. § 1).

Okeanid Okeanos ile Tethys’in kızları olup, sayıları 4.000’i aşan, utangaç ama tutkulu aşık deniz ve akarsu tanrıçalarının adıdır.

Okeanos Hesiodos’a göre Uranos ile Gaia’nın çocuğu olan titanlardan birisinin adı olup, karaların etrafını saran uçsuz bucaksız okyanusun kişileştirilmiş halidir.

Tüm nehirlerin tanrısı kabul edilen Okeanos’un çocuklarının bazıları şunlardır:

Neikos, Alpheios, Eridanos, Strymon, Meandros, İsros, Phasis, Resos, Akheloos, Nessos, Rodios, Haliakmon, Heptaporos, Granikos, Aisepous, Simois, Peneus, Hermos, Kaikos, Saggarios, Ladon, Parthenios, Euenos, Ardeskos, Skamandros (Hesiodos, Theogonia 133).

Okhimos Helios ile su perisi Rodos’un oğlu, Kerkaphos’un oğullarından birisi, su perisi Hegetoria’nın kocası ve Kydippe’nin babası olup, Rodos adasında hüküm sürmüştür.

Oknos Ölüler diyarı Hades’te büktüğü ipin bir ucunun dişi bir eşek tarafından kemirildiğine inanılan efsanevi bir karakterin adıdır.

Oksylus Haemon’un oğlunun adı olup, Herakles’in oğulları Peloponnesus’u ele geçirdiği zaman onlara rehberlik etmiştir.

Okrroe, Okyrroe 1. Okeanos ile Tethys’in kızı olup, Helios’tan Phasis adlı oğlunu dünyaya getirmişse de oğlu tarafından öldürülmüştür.

  1. Nehir tanrısı İmbrasos ile su perisi Khesias’ın kızı olan bir su perisinin adı olup, Samos adasında yaşamaktadır. Apollon tarafından kaçırılmıştır.

Oksylos Haimon’un oğlu olup, disk atarken kazayla kardeşi Thermios’u öldürdüğü için ülkesini terk etmek zorunda kalmış ve Elis’e sığınmıştır. Sürgün süresi dolduğunda ülkesi Aitolia’ya geri dönmüş, buradan topladığı kuvvetlerle Elis’i kan dökmeden almayı başarıp tahta çıkmıştı. Elis’te Pieria ile evlenip Aitolos ve Laias adlı iki oğlu olmuştur.

Oksynios Hektor’un iki oğlundan birisinin adı olup, kardeşler Truva Savaşı sırasında Lydia’ya gönderilmişlerdi.

Oksyntes Demophon’un oğlu, Apheidas ile Thymoites’in babası olan bir Atina kralının adıdır.

Okypete Dört harpieden birisinin adı olup, ‘hızlı kanat’ olarak da bilinmektedir. Bkz. Harpyiai

Okyrhoe Teselyalı şifa tanrısı Khiron ile su perisi Khariklo’nun kâhin kızının adı olup, Apollon tarafından kısrağa çevrilmiştir (Ovid II, 633).

Olen Herodot’un notlarında pek çok dini ilahinin yazarı olarak bahsi geçen Likyalı bir ozanın adı olup, Homeros’un metinlerinde katkısı olduğu da iddia edilmiştir.

Olenus, Olenos Karısıyla birlikte İda dağında yaşayan bir adamın adıdır. Karısı tüm tanrıçalardan daha güzel olduğunu iddia ettiği için ikisi de taşa dönüştürülmüştür.

Olymbros Gaia ile Uranos’un oğullarından birisi olarak bir söylencede geçmesine karşın Hesiodos tarafından bildirilmemiştir.

Olympia Mora Yarımadasının (Peloponnesus) kuzeybatısında çam ormanlarıyla çevrili bir düzlüğün adı olup, Olimpiyat oyunları burada gerçekleştirilmekteydi.

Olympos 1. Zirvesi tanrılar kralı Zeus ve diğer önemli tanrıların ikametgâhı olan Yunanistan’ın en yüksek dağının adıdır. Eski Yunan’da bu isim pek çok dağ için kullanılmakla birlikte tanrıların ikametgâhı olan Olympos Makedonya ile Teselya sınırında, Selanik’in 48 mil güneyinde bulunmaktadır.  Zirvesine ilk olarak 1913 yılında İsviçreli ve Yunan dağcılardan oluşan bir grup tarafından ulaşılabilmiştir.

  1. Kres’in oğullarından birisinin adı olup, devleri Zeus’a karşı kışkırttığı için Zeus tarafından bir yıldırım gönderilerek öldürülmüştür.
  2. Sonradan İason ile evlenecek olan Kybele’nin ilk kocasının adıdır.
  3. Apollon tarafından öldürülen Marsyas’ın oğlu (veya babası, öğrencisi) olan bir flütçünün adıdır.

Olynthos Kral Strymon’un oğlu olup, bir av sırasında bir aslan tarafından parçalanmıştır.

Omadius Khios ile Tenedos’ta Dionysos’a verilen ‘çiğ et yiyici’ anlamındaki takma isimdir (Orph. Hymn. 51. 7).

Omphale Kral İardanos’un kızı olan efsanevi Lidya kraliçesi olup, İphitus’u öldüren Herakles, kefaret olarak bir müddet Omphale’ye dizinin dibinde yün eğirerek hizmet etmiştir. Diodoros’a göre kölesi Herakles’ten Lamon adlı bir oğlu olmuştur.

Omphalos Delphoi şehrinde bugün müze olan Apollon tapınağının ortasında bulunan konik bir taşın adı olup, başlangıçta Python’un mezar taşı iken sonradan dünyanın merkezini temsil ettiğine inanılmıştır.

< Yunanca omphalos ‘göbek’

Oneiroi, Oneirolar Kabus ve rüyaların kişileştirilmiş formu olup, okyanus kıyısında yaşadıklarına inanılırdı. En önemlileri rüyalar kralı Morpheus olup, İkelus, Phobetor ve Phantasos adlarında kardeşleri vardı.

Onetor 1. İda dağında yaşayan Zeus rahiplerinden birisinin adıdır (İlyada xvi. 605).

  1. Menelaos’un dümencisi Phrontis’in babasının adıdır (Paus,. x. 25. § 2).

Onkestus Poseidon’un oğlu olup, Onkhestus kentinin kurucusudur (Paus. ix. 26. § 3).

Onkus Apollon’un oğlu olup, Arkadia’da bulunan Onkeium kentinin kurucusudur.

Onuris Su aygırı görünümündeki Eski Mısır savaş ve av tanrısı Anhur’a Yunanların verdiği isimdir.

Opheltes Nemea kralı Lykurgos ile karısı Eurydike’in oğludur. Geçmişte Limni (Lemnos) adasının kraliçesi olan Hypsipyle’yi esir eden Lykurgos kadını oğlu Opheltes’e dadılık etmekle görevlendirmiştir. Bir gün Hypsipyle kucağında çocukla kırlarda dolaşırken Thebai’yi kuşatmaya giden yedi kahramanı görmüş, savaşçılar kadına susuzluklarını giderebilecek bir pınar göstermesini rica etmişlerdir. Kadın, pınarı tarif etmek için çocuğu yabani kerevizlerin üzerine koyunca bir yılan çocuğu boğmuştur. Korinth Arkeoloji müzesinde bu olayı tasvir eden bir kabartma da bulunmaktadır. Bir söylenceye göre Nemea oyunları Opheltes’i onurlandırmak için yapılan cenaze töreninde başlamıştır (Apollod. i. 9.§ 14; Paus. ii. 15. § 3).

Ophion Yunanca ‘yılan’ anlamına gelen kelime Titanlardan birisinin adı olup, efsaneye göre eşi Eurynome ile birlikte Olimpos dağında hüküm sürerken Kronos tarafından yenilgiye uğratılıp Tartarus adı verilen ölüler diyarına gönderilmiştir (Apollon. Rhod. i. 503).

Ophite MS 2. ve 3. Yüzyıllarda Anadolu’da yayılan yılan tapımı dinine verilen isimdir.

Ophius Kombe’nin babasının adıdır.

Opous 1. Zeus ile Protogeneia’nın oğlu olan Epeialıların kralının adıdır (Pind. Ol. ix. 85).

  1. Zeus veya Lokrus ile Kambyse’nin oğludur.

Orakle Antik Yunanistan’da Tanrıların halkın soru ve taleplerine cevap verdikleri yerin adıdır.

Orc Pliny ve Aristoteles’in sözünü ettiği bir su canavarının adıdır.

Oreadlar Homeros’a göre Zeus’un kızları olan dağ ve mağara perilerine verilen isim olup, Aphrodite’nin maiyetindedirler.

< Yunanca oros ‘dağ’

Oreithyia 1. Boreas tarafından kaçırılan Atina kralı Erethkheus’un kızının adıdır.

  1. Makedon’un karısı, Kekrops’un kızı ve Europos’un annesidir.

Orestes Mykenae kralı Agamemnon ile Klytemnestra’nın oğlu ve Elektra’nın kardeşidir. Homer’e göre Orestes’in yokluğunda, Klytemnestra’nın aşığı Aegisthus, Truva’dan dönen Agamemnon’u öldürmüştür. Orestes yetişkin bir erkek olduğunda babasının intikamını annesi ve aşığını öldürerek almıştır.

Orestheus 1. Deukalion’un oğlu, Pronoos ile Marathonios’un kardeşi, Phytios’un babası, Oineus’un dedesi olan Aitolia kralının adıdır (Paus. x. 38. § 1).

  1. Lykaon’un oğlu ve Oresthasium kentinin kurucusudur (Paus. viii. 3. § 19).

Orgia Tanrı Dionysos için yapılan çılgınca dans edilip, şarkı söylenen içkili toplu âlemlerin adıdır.

Orickhalkum Platon’un Kritias adlı diyalogunda adı geçen kıymetli metalin adı olup, Atlantis’te bol miktarda bulunmaktaydı.

Orion Poseidon ile Euryale’nin ya da Hyrieus’un oğlu olan, deniz üzerinde yürüme yeteneğine sahip, güçlü ve yakışıklı bir devin adıdır. Karısı, Side güzelliğiyle böbürlenince Hera tarafından Tartaros’a atılmış, Orion’da yurdunu terk edip Khios adasına gitmiştir. Burada Oinopion tarafından kızı Merope’ye tecavüz ettiği ya da etmek istediği için uyurken geçici olarak kör edilmiştir. Hyperborealı bakire Opis’e veya bizzat Artemis’e tecavüze yeltendiği için tanrıça tarafından öldürülmüştür.

Orius 1. Oxylus ile Hamadryas’ın babasıdır.

  1. Polyphonte’nin bir ayıdan hamile kalıp, doğurduğu iki oğlundan birisinin adıdır (diğeri: Agrius).

Ornytos Arkadialı bir kahramanın adı olup, gemilerinin başında Truva’ya giderken rüzgârların ters esmesi nedeniyle geri dönmüş kendisine Melas formunda görünüp yola devam etmesini isteyen tanrıça Athena’yı kılıcıyla yaralamıştır. Döndüğünde kenti kıtlıkla yüz yüze gelince bir kâhinin sözünü dinleyip kalçasından yaralanmış bir Athena heykeli diktirmiştir.

Orithyea, Oreithyia Atina kralı Erekhtheus’un kızı olup, Boreas tarafından kaçırılmış Kalais ile Zetes’in annesi olmuştur.

Ormenus Aeolus’un torunu ve Teselyadaki Ormenium kentinin efsanevi kurucusunun adıdır (Hom. İlyada ii. 734).

Orneus Asopus’un kızı olan bir su perisinin adı olup, Sikyonia kenti Orneae’ye adını vermiştir.

Orneus Erekhtheus’un oğlu, Peteus’un babası olup, Orneae kentine adını vermiştir (İlyada ii. 571; Paus. ii. 25. § 5).

Ornytion Sisyphos’un oğlu, Phokus ile Thoas’ın babası olan bir Korinthlinin adıdır (Paus. ii. 4. § 3).

Orontes 1. Dionysos’un Hindistan seferi sırasında öldürdüğü, Hint kralı Didnasos’un kumandanlarından birisi olup, adı cesedinin düştüğü (Suriye’deki) Oronte ırmağına vermiştir.

  1. Suriye’de bulunan Oronte nehrinin tanrısı olup, Okeanos ile Tethys’in oğlu kabul edilmektedir.

Orpheus Olağanüstü müzik yeteneğine sahip efsanevi bir kahramanın adıdır.

Mousa Kalliope’nin oğlu olup Trakyalıdır ve Traklara özgü kıyafetler içinde genellikle Olympos’ta şarkı söyler pozisyonda tasvir edilmiştir. Lir ve kitiara çalan Orpheus, Argo seferinde kürekçibaşı olarak görev yapmıştır. Sirenler söyledikleri şarkılarla Argonautları baştan çıkartmaya çalışırken o güzel sesiyle Sirenlerin nağmelerini bastırarak gemicileri kurtarmıştır.

Vergilius’un ‘Georgic’a adlı eserinde Orpheus’un karısı Eurydike’nin Trakya’da bir ırmak kenarında yılan ısırması sonucu öldüğü zaman tarifsiz bir acıya kapılan adamın Hades’e giderek onu kurtarmak istediği anlatılmaktadır. Orpheus, lirinin nağmeleri ve olağanüstü şarkılarıyla cehennemdekileri duygulandırıp, karısına olan aşkını ispatlayınca, Hades ona yeryüzüne çıkana dek arkasına bakmaması şartıyla karısını yanında götürebileceği söyler. Orpheus, tam yukarıya çıkmak üzereyken arkasından karısının gelip gelmediğine dair karşı konulmaz merağa kapılınca Eurydike ebediyen ortadan kaybolmuştur.

Orpheus’un ölümünde dek pek çok söylence bulunsa da Trakyalı kadınlar tarafından öldürüldüğü anlatılmaktadır

Orphne Ölüler Diyarı Hades’te yaşayan bir su perisi olup, Akheron’dan Askalaphus’u doğurmuştur.

Orseis Yunanların atası Hellen’in karısı, Aiolos, Dorus ve Ksuthus’un annesi olan Teselyalı bir su perisinin adıdır.

Orsilokhus 1. Alpheius ile Telegone’nin oğlu olan bir nehir tanrısının adı olup,Diokles’in babasıdır (İlyada v. 545, Od. iii. 489).

  1. İdomeneus’un oğullarından birisidir (Hom. Od. xiii. 259)

Orthanes, Orethanes Fallik Atina tanrılarından birisi olup, Priapus’un maiyetindedir.

Orthia, Artmeis Orthia Sparta’da Artemis’e verilen isimdir.

Orthopolis Sikyon kralı Plemnaios’un tanrıça Demeter sayesinde büyütülen ve bu sayede hayatta kalabilen oğlunun adı olup, Khrysorthe’nin babasıdır.

Orthos 1. Geryon’un köpeğinin adıdır.

  1. Dionysos’un takma isimlerinden birisidir.

Orthosia 1. Sparta’da Artemis’e verilen isimlerden birisidir.

  1. Mevsim tanrıçasından birisinin adıdır.

Orthros Ekhinda ve Typhon’un yavrusu olup, Geryon’un sürüsünü koruyan iki başlı köpek şeklinde bir canavardır. Üç başlı köpek Kerberos’un kardeşi olup, Herakles tarafından öldürülmüştür(Theogonia 293; Apollod. ii. 5. § 10).

Ortygia Delos kenti bıldırcınlarıyla (ortyks) anıldığı için bu kentte doğan Artemis’e takma isimlerinden birisidir.

Ossa 1. Söylenti ve rivayetin kişileştirilmiş formudur (Homeros, İlyada 2. 93; Odysseia 1. 282, 24. 412).

  1. Olympos tanrılarına karşı savaşlarında Titanların gökyüzüne ulaşmak için üst üste koyduğu iki dağdan birisinin adıdır (diğeri: Pelion).

Othreus Othrys dağından yaşayan bir perinin adı olup, Apollon’dan Phagrus’u Zeus’tan Meliteus’u doğurmuştur.

Othryoneus Truva Savaşı’nda Priamos’un yardımına koşan Trakya kralının adı olup savaş sırasında İdomeneus tarafından öldürülmüştür.

Otrera Bir Amazon kraliçesinin adı olup, savaş tanrısı Ares’ten Penthesilea ile Hippolyta’nın annesi olmuştur.

Otreus Dymas’ın oğullarından birisi olan Phrygia kralı olup, Amazonlarla savaşında Priamos’a yardım etmiştir (İlyada iii 186).

Otus Deniz tanrısı Poseidon’un oğlu olup, kendisi gibi dev olan kardeşi Ephialtis ile birlikte Aloadae adıyla bilinirler. İki kardeş Olympos dağını kuşatmaya, Zeus’u tahttan indirip, Artemis’e tecavüz etmeye karar verirler. Bu sırada savaş tanrısı Ares’i yakalayıp bir kavanozun içinde 13 ay bekletilirler. Artemis Otus’a Ares’i serbest bırakması karşılığında yatmayı teklif edince Ephialtis kıskanır ve devler arasında kavga çıkar. Devler, geyiğe dönüşüp kaçmayı deneyen ortalarındaki Artemis’e mızraklarını fırlatırlarsa da tanrıça çeviklik gösterip kaçınca mızraklar birbirlerine saplanır ve ölürler.

Oukalegon Priamos’un arkadaşı olan yaşlı bir Truvalının adıdır.

Ourea Dağların kişileştirilmiş formu ve Gaia’nın çocukları olan ilk (Protogenoi) tanrılardandırlar (Hesiodos, Theogonia 129-131, Argonautika 1.498).

Ouroboros Tamamlanmışlığın, bitmişliğin, mükemmelliğin sembolü olup, kendi kuyruğunu yutan daire şeklinde bir yılan formunda tasvir edilmektedir.

 Kaynak: Özhan Öztürk. Folklor ve Mitoloji Sözlüğü. Phoenix Yayınları. Ankara, 2009