Aziz Petrus Bazilikası, Basilica di San Pietro (Vatikan)

Aziz Petrus Bazilikası veya Basilica di San Pietro 41°54′08″N 12°27′12″E Vatikan kentine yer alan bazilika Roma‘da 4 bazilikadan (diğerleri: Basilica di San Giovanni in Laterano, Santa Maria Maggiore ve Basilica Papale di San Paolo fuori le Mura) büyüklük bakımından ikincisi olmakla kalmayıp, 23.000 m²’lik alana sığabilecek 60 bin kişilik kapasitesiyle de en büyük Hristiyan kilisesi konumundadır.

Aziz Petrus Bazilikası nerede? Aziz Petrus Bazilikası harita

Aziz Petrus Bazilikası tarihi

Kitabı Mukaddeste bildirilmemesine rağmen inanışa göre İsa’nın havarilerinden ve Roma’nın ilk piskoposu Aziz Petrus burada gömülüdür. 4. yüzyılda ilk kilise inşa edildiği yerde bugünkü yapının 1506’da başlayan inşaatı ancak 1626’da tamamlanabilmiştir. Pek çok papanın gömülü olduğu kilise sanılanın aksine bir piskoposu olmadığı için katedral değildir. San Pietro bazilikası Vatikan’da yaşayan papanın burada düzenlediği ayinler, Hıristiyanların dünyanın çeşitli ülkelerinden buraya hacı olmaya gelmesi, döneminin en önemli yapıtı olması, Michelangelo ve Bernini’nin eşsiz eserlerini barındırdığı ve dünyanın en büyük kilisesi olduğu için her yıl milyonlarca turist tarafından ziyaret edilmektedir. Rönesans sanatçısı olan Michelangelo’nun çarmıha gerilen İsa’nın cansız bedeninin annesi Meryem’in kollarında yatar pozisyonda tasvir edildiği 1499 tarihli “La Pietà” adlı heykeli bazilikanın girişinde sağdaki şapelde yer almaktadır.

San Pietro Bazilikası ilginç ve önemli bilgiler

Bugün gördüğümüz San Pietro Bazilikası aslından ikinci yapı olup, 324’de I.

Constantine tarfından inşa ettirilen ve 800’de Kutsal Roma Germen imparatoru Charlemagne’ın taç giydiği ilk yapından geriye sadece Santa Maria in Cosmedin kilisesinde sergilenen bir mozaik parça ile yeni kilisede kullanılan 8 sütun kalmıştır.

San Pietro Bazilikası’nda 100’den fazla mezar olup bunların arasında Kutsal Roma Germen İmparatoru II. Otto ve Katolik olmak için tahtından vazgeçen İsveç kraliçesi Christina‘da bulunmaktadır.

Michelangelo’nun Pietà heykeli 1700’Lerde San Pietro Bazilikası’na taşınırken 4

parmak kırılmışsa da 1736’da tamir edilmiştir. 1972’de ise Laszlo Toth adlı bir jeolog ‘gerçek İsa benim’ diye 500 yıllık heykele elinde çekiçle saldırmış, Meryem’in kolunu dirsek altından koparmayı başarmıştır.

Vatikan’da sadece Jubilee yıllarında halka açılan diğer zamanlarda kapalı tutulan ve kutsal Kapı’ olarak adlandırılan bir kapı bulunmaktadır. Kare meydandaki sütunlu tepede 140 farklı aziz

heykeli bulunmakta olup, bunlar 1662-1703 arasında 41 yılda tamamlanabilmiştir.

Bernini’nin 29.2 m yüksekliğindeki Baldacchino adlı sunak üzerindeki gölgelik benzeri nesnesi 1663’de bitirildiğinde şiddetle eleştirilmiştir.

Michelangelo’nun kubbesinin tepesine tırmanmak için 491 merdiven tırmanmak gerekmekte olup, asansöre binmeniz durumunda bile sadece 171 basamaktan kurtulabilirsiniz.

Grotto olarak anılan mağara bölümünde pek çok Papa gömülü olmakla birlikte ayrıca Aziz Peter’in mezarının bulunduğu varsayılan Scavi adlı bir mezarlık daha bulunmaktadır. Scavi

bölümüne ancak rezervasyon ile ve günde sadece 200 ziyaretçi kabul edilmektedir. 134 kemik parçası bulunan ‘Petros eni‘ (Petere burada) ve deyişine sebep olan mezardan alınan parçalar karbon testi ile MS 2. yüzyıla tarihlenmiş ve 60-70 yaşlarında bir adama ait olduğu anlaşılmıştır. Mezarda bulunan parçalardan hiçbirinin ayak kemiklerine ait olmaması dikkat çekicidir çünkü Aziz Peter çarmıha gerildikten sonra, düzgün bir şekilde kaldırılmak yerine ayak bileklerin kesilerek çabuk bir şekilde çıkarıldığı anlatılmaktadır.

Arnolfo di Cambio’nun 13. yüzyılda yaptığı bronz Aziz Peter heykeli de tartışmalı olup bazı tarihçiler bunun 5. yüzyılda yapılmış olduğunu iddia etmektedir.

St. Peter Bazilikasının Sanat Hazineleri

Katolikliğin en kutsal tapınağı olan görkemli, mermer kaplı Aziz Peters Bazilikası veya St. Peter Bazilikası, dünyanın dört bir yanından hacıları ve turistleri kendine çekiyor. Bazilika, bazıları İmparator Konstantin tarafından yaptırılan orijinal 4. yüzyıl bazilikalarından kurtarılan, bazıları Rönesans ve Barok sanatçılarından görevlendirilmiş yüzlerce değerli sanat eserine sahiptir.

Michelangelo

Büyük Floransalı sanatçı, heykeltıraş, mimar, şair ve mühendis Michelangelo Buonarroti (1475-1564) Rönesans’ın yükselen isimlerinden biriydi. Çok erken dönemdeki çalışmalarından biri, sadece 25 yaşındayken ürettiği teknik olarak başarılı bir başyapıt olan Pieta, St Peter Bazilikası’nda bulunmaktadır. Michelangelo öncelikle bir heykeltıraş olduğunu düşünüyordu, ancak 1508’de Vatikan’daki Sistine Şapeli’nin tavanını boyamak için Papa II. Julius’un komisyonunu kabul etmiştir. Tamamlandığında, 1512 yılında, hemen çağın bir şaheseri olarak selamlanmıştır. 1546’da Michelangelo, Aziz Petrus Bazilikası’nın baş mimarı olarak atanmış ve yaşamının son on yıllarını binaya adamıştır..

Bernini

Bu İtalyan heykeltıraş, mimar, set tasarımcı ve ressam, İtalya’daki Barok döneminin olağanüstü figürüydü. 1598’de Napoli’de doğmuştur. Bir heykeltraşın oğlu olan genç Bernini’nin mermer yontmak için erken yaşta güçlü bir yeteneğe sahip olduğu kabul edildi. Ardışık üç papa için mimar, heykeltıraş ve şehir planlamacısı olmuş, kiliseleri,  heykelleri ve çeşmeleriyle Roma’nın görünümünü değiştirmiştir. Gian Lorenzo Bernini, 57 yıldan fazla bir süre St. Peter Bazilikası’nın çeşitli bölgelerinde çalışmıştır.

Rönesans tarzı

Brunelleschi’nin Floransa’daki Ospedale degli Innocenti (1419-24) tasarımı, klasik esintili ince sütunları ve İtalya’da yeni bir mimari çağda kullanılan yarı dairesel kemerleri ile öne çıkmıştır. Sonraki yıllarda, Rönesans tarzı İtalya’daki diğer kent merkezlerine yayıldı. Hareketin öncüsü, 15. yüzyıl sonlarında ve 16. yüzyıl başlarında Roma‘ya taşınmış, Rönesans tarzları, Venedik üzerinden Avrupa’nın çoğuna ve hatta Moskova’ya kadar ulaşmıştır. Bina tasarımındaki Rönesans (veya “yeniden doğuş”), rasyonel ve insancaydı. Kare, küp, daire ve küre formunda mimari unsurlarından ilham alarak, binaları matematiksel oranlara göre planlamaya başlanmıştır. Sokaklar genişlemiş,  planlama anıtlar ve çeşmelere odaklanmıştır.