Amerikan Yerlileri Mitolojisi

Coatlicue, Koatlikue, Teteoh innan (Aztek Mitolojisi)

Makale: Özhan Öztürk Coatlicue, Koatlikue veya Teteoh inna Aztek Mitolojisinde ateş ve yeryüzü tanrıçası olup, tüm tanrıların, güneş, gökyüzü ve yıldızların anası olan dev bir yılan olarak tasvir edilmekteydi. Coatlicue, Teteoinan (Tanrıların Anası), Toci (Büyükanamız) ve Khiuakoatl (Yılan Kadın) adlarıyla da bilinip, doğum sırasında ölen kadınların koruyucusu kabul edilmekteydi. Koatlikue, kimi yazarlarca haklarında pek bir şey bilinmeyen Tonantzin (Anamız), İlamatekuhtli (Eski Tanrıça), Tlaltekuhtli (Taş bıçak yutan Yer Kurbağası), Temazalteki (Banyo Büyük anası), İtzpapalotl (Obsidyen Kelebek) adlı tanrıçalar ile özdeşleştirmiştir.

Oku
Halkbilim

Güzel ve Çirkin Masalı (La Belle et la Bête, Beauty and the Beast)

Makale: Özhan Öztürk Güzel ve Çirkin Masalı (Fransızca ‘La Belle et la Bête’, İngilizce ‘Beauty and the Beast’), Avrupa folklorunda sıkça rastlanılan hayvan gelin/damat türünün örneklerinden birisi ve tüm zamanların en ünlü masallarından birisi olup, 1740 yılında Fransız yazar Gabrielle-Suzanne Barbot de Villeneuve tarafından “La Belle et la Bête” adıyla roman olarak yayınlanmıştır. Jeanne-Marie Le Prince de Beaumont tarafından 1756 yılında bir çocuk dergisinde yayınlanan özet varyasyonu orijinal metinden daha ünlü olup 1757’de İngilizce’ye çevrilmiştir. Modern yazarlar Villeneuve’nin, Marie-Catherine d’Aulnoy’un “Le Mouton” (Koç, 1698) ve Charles Perrault’un “Riquet a la Houppe”…

Oku
Halkbilim Mitoloji

Yılan: Folklor ve Mitolojide Yılan tanrılar, yılan tapımı ve yılanlarla ilgili inançlar

Makale: Özhan Öztürk Neredeyse tüm halkların folklor ve mitolojisinde önemli ölçüde yer alan yılanların deri değiştirme yetenekleri ölümsüzlükle, yuvalarını toprak altında yapmaları ve sürünerek ilerlemeleri ise öteki dünya ile özdeşleştirilmelerine sebep olmuştur.

Oku
Karadeniz Kültürü Karadeniz Türkçesi

Hayvan yuvaları: Fol, Pin, Pun

Fol, kuş, tavuk, yılan, böcek, arı gibi hayvanların yuvası anlamına gelmektedir (Trabzon, Giresun, Ordu, Bayburt, Rize): ‘Derenin kenarında/ Sarı yılanın foli’.  Trabzon Rumcasında foleya ‘ev, yuva, kümes’, pulifol “kuş yuvası”, kosarafol ‘tavuk kümesi’, kosbofol ‘karatavuk yuvası’ anlamalrına gelmekte olup, Gümüşhane’de folluh, Anadolu’da hol (Çankırı, Isparta, Bilecik, Seyhan, Bolu), holu (Kırşehir, Konya), halluk (Çankırı, Muğla), holluh (Yozgat), olluk (Kırklareli) formlarında aynı anlamda kullanılmaktaydı.

Oku