Karadeniz Tarihi

Yürükler, Yörükler: Rumeli Yörükleri

Yürükler veya Yörükler, tam veya yarı göçer yaşam tarzı sürdüren bir halkın adı olup, Anadolu ve Rumeli’de halen varlıklarını sürdüren, Köprülü ve Gökbilgin gibi pek çok Türk yazarın yanı sıra Batılı yazarlar tarafından genellikle Türkmenlerle özdeşleştirilen bir halkın adıdır[1].

Oku
Karadeniz Tarihi

Peçenekler

 Peçenekler, Kâşgarlı Mahmud’un (1008 – 1105) 1072-77 yılları arasında Bağdat’ta yazdığı Dîvânü Lugati’t-Türk adlı eserinde Beçenek kelimesi[1] 22 Oğuz kabilesinden birisi ve Rum diyarı civarında yaşayan bir halkın adı olarak geçmektedir[2].

Oku
Karadeniz Tarihi

Köstence: Tomis, Konstantia, Konstanta

Makale: Özhan Öztürk Köstence (Yunanca ‘Κωνστάντζα, Κωνστάντια’, Bulgarca ‘Кюстенджа, Констанца’), Konstanta veya Constanța‘nın eski adı Tomis[1], Tome[2] veya Tomi[3] Batı Karadeniz kıyısında yer alan ve yerli Get halkının yaşadığı antik Scythia Minor bölgesinde demir atmak için uygun stratejik bir burun üzerinde MÖ 600 civarında kurulmuş bir Milet kolonisinin adıdır.[4] Yunan mitolojisinde Apollodorus’un Bibliotheca adlı eserinde Medea’nın peşindeki gemileri oyalamak için kardeşi Absyrtus’u parçalara ayırmasına atfen kesmek anlamındaki tomi (τομεύω) kelimesinin kent adıyla ilişkili olduğu iddia edilmiştir.

Oku
Νεοχώρι
İstanbul'un Semtleri

Yeniköy (Sarıyer)

Yeniköy, İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında kuzeyinde İstinye ile güneyinde Tarabya arasında yer alan bir semtin adı olup günümüzde Sarıyer ilçesine bağlı bir mahalledir. Yeniköy’ün daha eski adlarının var olup olmadığı tartışma konusu olmuşsa bazı yazarlar fetih öncesinde Yunanca “yeni kent” anlamına gelen Neapolis adını taşıdığını ileri sürmüştür.

Oku
Karadeniz Tarihi

Türkmenler ve Karadeniz Bölgesi

Türk ve Türkmen kelimeleri Zeki Velidi Togan’ın Türk ve Türkmen kelimelerinin varlığını Orhon Kitabeleri’ne dek geri götürme iddiasına rağmen Türkmen terimi ilk olarak 10. yüzyıl İslami metinlerinde kullanılmış, 12. yüzyılın ilk yarısında Yunanca’ya Turkomani (Τουρκομάνοι) ‘Türkmenler’ formunda geçmiştir. Bizans kaynaklarında “Tourkoi” kelimesi ise ilk olarak 568 yılında Perslere karşı ittifak oluşturmak için Konstantinopolis’e II. Justinian’a elçi gönderen bir Hazar kağanı için kullanılmış, ertesi yıl Bizans elçisi Zemarkhos kağanın çadır sarayına gitmiştir. “De Administrando Imperio” adlı bir başka Bizans belgesinde ise Macarlar, Tourkoi olarak adlandırılmış, geçmişte bunların Sabiroi olarak anıldığından bahsedilmiştir. 

Oku
Karadeniz Tarihi

Kuman ve Kıpçaklar farklı halklar mı?

  Kıpçaklar, Türk dili konuşan halkların en batıdaki kolu olup, MS 9-10. yüzyıllarda Güney Sibirya’da Tobol ve İşim nehirleri civarında yaşarken, Hıtay devletinin yıkılmasıyla 11. yüzyılın başlarında Rus prensliğinin güneyinde Karadeniz steplerine doğru sarkmışlardır. Döneme tanıklık eden İranlı Mervezi’nin ‘Qun’, adlı bir halkın ‘Qay’ adı verilen daha güçlü bir halk tarafından otlaklarından kovulup, Şarilerin topraklarına, Şarilerin ise Türkmenlerin topraklarına göçtüğünü bildirmiştir. Mervezi’nin çağdaşı olan Ermeni yazar Urfalı Mateos bu halkı ‘Harteşk’ adıyla anarken Bizans kaynaklarında Kumanlar (Κούμανοι), Alman kaynaklarında Valwen, Rus kaynaklarında Polovci (Половцы), Macar kaynaklarında Kun olarak bahisleri geçmektedir.…

Oku