Karadeniz Tarihi

Trabzon Tarihi: Gabras Ailesi (Kavraz) Dönemi

Makale: Özhan Öztürk Selçuklu sultanı Tuğrul’un kardeşi İbrahim Yınal, 10 Eylül 1048’de Kapetru[1] Savaşı’nda Bizans-Gürcü kuvvetleri karşısında tutunamayıp geri çekilmesine karşın Erzin bölgesini yağmalayarak Arap tarihçi İbn al-Athir’in bildirdiğine göre 100 bin esir ve 10 bin deve yükü mal yağmalamıştır[2]. Bizans’ın ileri gelenlerinden Eustathios Boilas 1051’de Kapadokya’dan İberya’ya[3] giderken geçtiği Erzurum civarından “Kokuşmuş ve yönetilemez… yılan, akrep ve vahşi hayvanlarla dolu” olarak bahsetmiştir[4].

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Bizans Dönemi Tarihi

Makale: Özhan Öztürk Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasının ardından Trabzon ve çevresi Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde yer almıştır. Ermenistan’a en yakın liman şehri olduğundan I. Justinianus döneminde (MS 527-565) Laz ve Perslere karşı surlar tahkim edilmiş, Eugenios adına su kemeri inşa edilmiş, böylece yeniden yapılandırılan şehir, doğu seferlerinde üs vazifesi görmüştür.

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Antik Çağ ve Roma Dönemi tarihi

Makale: Özhan Öztürk Antik Çağ’da doğu sınırında Kolhlarla komşu olan Trabzon’un esas gelişimi Roma döneminde olmuştur. Yaşlı Pliny Trabzon’un serbest bir şehir olduğunu bildirmiş[1] olup, bu ayrıcalığın Roma İmparatorluğu ile Mithridates arasındaki son savaşta, Mithridates’e destek vermemesinden kazanılmış olduğu sanılmaktadır. Roma imparatoru Hadrian zamanında şehre gelen Arrian, Trapezus’un Güney Karadeniz’deki en önemli liman kenti olduğunu belirtirken, Trajan, Trapezus’u Pontus Kapadokyası’nın başkenti yapmış ve yeni bir liman inşa ettirmiştir[2].

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon (Trapezus, Trapezounta) Adının Etimolojisi

Makale: Özhan Öztürk Trabzon kenti ne zaman ve kimler tarafından kuruldu? Trapezus[1] Antik Çağ’da, Doğu Karadeniz sahilinde, Kolh halkının yaşadığı topraklarda, Milet kökenli Sinoplu[2] Helenler tarafından kurulan bir Yunan kolonisinin adıdır[3]. Eusebius’un Trapezus’un kuruluşu için verdiği MÖ 756 tarihi Sinope’nin kuruluşundan 125 yıl öncesini gösterdiği için geleneksel kolonizasyon silsilesi ile çelişmekteyse de günümüzde yazarın aynı kuruluş tarihini verdiği Kyzikos hakkında yargısının doğru olduğunun anlaşılması ve MÖ 775’e tarihlenen Magna Graecia’daki ilk Yunan yerleşimi Pithecusae’nin de çok uzak olması[4] bu tarihin doğruluk iddiasının kolay yalanlanamayacağını ortaya koymuştur.

Oku
Karadeniz Tarihi

Şebinkarahisar (Koloneia, Koğoniya, Mavrokastron, Kara Hisar) Tarihi, Giresun

Makale: Özhan Öztürk Koloneia’nın öncülü olan ilk yerleşimin Karadeniz sahili ile bağlantıyı sağlayan İlimsu-Eşküne yolu üzerinde bulunan bugünkü Güneygören (İsola) köyü kalesi civarında kurulduğu sanılmaktadır. MS 6. yüzyılda Prokopius, Mihtridates’i mağlup eden Romalı general Büyük Pompey’in, sarp bir tepe üzerine kurulmuş kaleyi fethetmesinin ardından yerleşimin adını Koloneia olarak değiştirdiğini, imparator Justinian döneminde ise büyük meblağlar ödenerek restore edilip, savunma imkânlarının geliştirildiğini bildirmiştir.[1] Kale surlarında Roma dönemi öncesi duvarcılık izlerine rastlanılmaması Pompey’in kaleyi tamamen yıkıp yeniden inşa ettirdiğini göstermektedir ki 1866’da Taylor kaledeki Latince granit bir kitabede Pompey’i tanımlayan “PERO” harflerinin…

Oku
Karadeniz Tarihi

Tirebolu (Tripolis) Dereli ve Yağlıdere İlçeleri Tarihi, Giresun

Makale: Özhan Öztürk Tripolis[1], Pontus Polemoniacus’da aynı isimli derenin ağzında kurulmuş antik bir liman kentinin adı olup, Zefir (Zephyrium) burnuna 90 stadia mesafede yer almaktaydı.[2] Kent adı Yunanca “üç şehir” anlamına gelmekteyse antik metinlerde daha çok 3 kenti içeren bölgeler için kullanıldığı kayıtlıdır[3]. Bahsi geçen 3 kentin İskopolis[4], Argyria[5], Philokaleia[6] kentleri mi yoksa bugünkü ilçe sınırları içerisinde yer alan 3 kale mi olduğu tartışma konusudur.[7] Bu kaleler Tirebolu’nun merkezinde denize uzanan küçük yarımada üzerinde yer alan St. Jean, kıyıdan 15 km içerdeki Petroma ve Yağlıdere’nin batısında kıyıdan 3 km içerdeki…

Oku