Karadeniz Tarihi

Trabzon İmparatorluğu Tarihi (2. Bölüm) 1332-1461

Makale: Özhan Öztürk II. Manuel’in[1] 8 aylık iktidarında Khalybia emiri Bayram Bey[2], Gürcü ordusuyla birlikte Trabzon yakınlarındaki Asomotos’a[3] dek sokulmuşlarsa da ağır kayıplar verdirilerek püskürtülebilmişlerdir. Şubat 1333’de yerli aristokratlardan megas doux Hadım John başarısız bir isyan başlatmış, başta Scholarios ailesi olmak üzere[4] III. Andronikos’un işlediği cinayetleri affetmeyen Trabzon’un ileri gelenleri Manuel’in amcası Basil Komnenos’u[5] (1332-1340) İstanbul’dan çağırarak 22 Eylül 1332’de tahtı ele geçirmesini sağlamıştır.

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon İmparatorluğu Tarihi (1. Bölüm) 1204-1332

Makale: Özhan Öztürk Trabzon İmparatorluğu’nun Kuruluşu 1180 yılında Bizans imparatoru I. Manuel Komnenos ölünce yerine henüz çocuk olan II. Aleksios Komnenos geçmiş, annesi İrene ise naip olmuştur. İmparatorluğun kargaşaya sürüklenmesi üzerine Ünye bölgesinde vali olan I. Andronikos Komnenos (MS 1183-1185), İstanbul’a gelerek 12 yaşındaki imparatorla birlikte tahta çıkmış, 3 yıl sonra imparatoru saf dışı bırakmıştır.

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Tarihi: Gabras Ailesi (Kavraz) Dönemi

Makale: Özhan Öztürk Selçuklu sultanı Tuğrul’un kardeşi İbrahim Yınal, 10 Eylül 1048’de Kapetru[1] Savaşı’nda Bizans-Gürcü kuvvetleri karşısında tutunamayıp geri çekilmesine karşın Erzin bölgesini yağmalayarak Arap tarihçi İbn al-Athir’in bildirdiğine göre 100 bin esir ve 10 bin deve yükü mal yağmalamıştır[2]. Bizans’ın ileri gelenlerinden Eustathios Boilas 1051’de Kapadokya’dan İberya’ya[3] giderken geçtiği Erzurum civarından “Kokuşmuş ve yönetilemez… yılan, akrep ve vahşi hayvanlarla dolu” olarak bahsetmiştir[4].

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Bizans Dönemi Tarihi

Makale: Özhan Öztürk Roma İmparatorluğu’nun 395’te ikiye ayrılmasının ardından Trabzon ve çevresi Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde yer almıştır. Ermenistan’a en yakın liman şehri olduğundan I. Justinianus döneminde (MS 527-565) Laz ve Perslere karşı surlar tahkim edilmiş, Eugenios adına su kemeri inşa edilmiş, böylece yeniden yapılandırılan şehir, doğu seferlerinde üs vazifesi görmüştür.

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon Antik Çağ ve Roma Dönemi tarihi

Makale: Özhan Öztürk Antik Çağ’da doğu sınırında Kolhlarla komşu olan Trabzon’un esas gelişimi Roma döneminde olmuştur. Yaşlı Pliny Trabzon’un serbest bir şehir olduğunu bildirmiş[1] olup, bu ayrıcalığın Roma İmparatorluğu ile Mithridates arasındaki son savaşta, Mithridates’e destek vermemesinden kazanılmış olduğu sanılmaktadır. Roma imparatoru Hadrian zamanında şehre gelen Arrian, Trapezus’un Güney Karadeniz’deki en önemli liman kenti olduğunu belirtirken, Trajan, Trapezus’u Pontus Kapadokyası’nın başkenti yapmış ve yeni bir liman inşa ettirmiştir[2].

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon (Trapezus, Trapezounta) Adının Etimolojisi

Makale: Özhan Öztürk Trabzon kenti ne zaman ve kimler tarafından kuruldu? Trapezus[1] Antik Çağ’da, Doğu Karadeniz sahilinde, Kolh halkının yaşadığı topraklarda, Milet kökenli Sinoplu[2] Helenler tarafından kurulan bir Yunan kolonisinin adıdır[3]. Eusebius’un Trapezus’un kuruluşu için verdiği MÖ 756 tarihi Sinope’nin kuruluşundan 125 yıl öncesini gösterdiği için geleneksel kolonizasyon silsilesi ile çelişmekteyse de günümüzde yazarın aynı kuruluş tarihini verdiği Kyzikos hakkında yargısının doğru olduğunun anlaşılması ve MÖ 775’e tarihlenen Magna Graecia’daki ilk Yunan yerleşimi Pithecusae’nin de çok uzak olması[4] bu tarihin doğruluk iddiasının kolay yalanlanamayacağını ortaya koymuştur.

Oku