Karadeniz Tarihi

Trabzon Antik Çağ ve Roma Dönemi tarihi

Makale: Özhan Öztürk Antik Çağ’da doğu sınırında Kolhlarla komşu olan Trabzon’un esas gelişimi Roma döneminde olmuştur. Yaşlı Pliny Trabzon’un serbest bir şehir olduğunu bildirmiş[1] olup, bu ayrıcalığın Roma İmparatorluğu ile Mithridates arasındaki son savaşta, Mithridates’e destek vermemesinden kazanılmış olduğu sanılmaktadır. Roma imparatoru Hadrian zamanında şehre gelen Arrian, Trapezus’un Güney Karadeniz’deki en önemli liman kenti olduğunu belirtirken, Trajan, Trapezus’u Pontus Kapadokyası’nın başkenti yapmış ve yeni bir liman inşa ettirmiştir[2].

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon (Trapezus, Trapezounta) Adının Etimolojisi

Makale: Özhan Öztürk Trabzon kenti ne zaman ve kimler tarafından kuruldu? Trapezus[1] Antik Çağ’da, Doğu Karadeniz sahilinde, Kolh halkının yaşadığı topraklarda, Milet kökenli Sinoplu[2] Helenler tarafından kurulan bir Yunan kolonisinin adıdır[3]. Eusebius’un Trapezus’un kuruluşu için verdiği MÖ 756 tarihi Sinope’nin kuruluşundan 125 yıl öncesini gösterdiği için geleneksel kolonizasyon silsilesi ile çelişmekteyse de günümüzde yazarın aynı kuruluş tarihini verdiği Kyzikos hakkında yargısının doğru olduğunun anlaşılması ve MÖ 775’e tarihlenen Magna Graecia’daki ilk Yunan yerleşimi Pithecusae’nin de çok uzak olması[4] bu tarihin doğruluk iddiasının kolay yalanlanamayacağını ortaya koymuştur.

Oku
Karadeniz Tarihi

Tuzcuoğlu İsyanları

Osmanlı İmparatorluğu 17. yüzyıl boyunca merkeziyetçi karakterini yavaş yavaş kaybetmiş, 1702’de devlet mukataalarının mültezimlere geçmişteki tımar malikâneleri gibi babadan oğula geçecek şekilde devredilmesi dahası 1726’da çıkarılan bir fermanla enderunlu vali tayini sisteminin terk edilerek sancak veya vilâyetlerin en kudretli ağalarının vali atanması, Osmanlı toprak düzenini işlemez duruma getirmiş, bu suretle ortaya çıkan sosyal ve iktisadi boşluk âyan adı verilen derebeyleri tarafından doldurmaya başlamıştır.[1]

Oku
Karadeniz Tarihi

Trabzon’da Rus İşgali dönemi, 1916-1917

Makale: Özhan Öztürk Anadolu’nun iç bölgelerini başkente bağlayan demiryollarının olmaması yüzünden Trabzon hem Şemsettin Sami’nin 19. yüzyılda bildirdiği gibi[1] Erzurum, Van, Bitlis, Erzincan ve İran Azerbaycanı’nın doğal limanı olduğu için iktisaden hem de savaş zamanı Doğu Anadolu’da çarpışan birliklerin ikmalini sağladığından tartışılmaz stratejik öneme sahiptir. Ruslara karşı çarpışan ve Türk Kafkas Ordusu olarak da bilinen III. Ordu, tüm ihtiyacı Trabzon limanı üzerinden sağlanmasına, nakliye çoğunlukla Yavuz, Midilli ve Hamidiye savaş gemilerinin refakatinde yapılmaya çalışılmışsa da Trabzon’un Ruslarca işgalini engelleyememiştir. 

Oku