Sümerler: Tarihi Yeniden Yazdıran Uygarlık
Güncel Yazılar Ortadoğu Ortadoğu Mitolojisi

Sümerler: Tarihi Yeniden Yazdıran Uygarlık (2)

Şehir – “uru” (𒌷) Sümerler, yaşadıkları toprakların medeniyetin beşiği olduğuna inanıyordu. Kendilerini düzenin ve bilginin merkezinde görerek, çevrelerindeki göçebe toplulukları “barbar” anlamında (MAR.TU) adıyla tanımlıyorlardı. (Çok sonra aynı anlamda Antik Yunan’da barrbar (βάρβαρος) olarak kullanıldı) Onlar için şehir hayatı, tarım ve yazı, uygarlığın simgesiydi. Bir Sümer metni, göçebeleri şu sözlerle betimler: “Tahıl nedir bilmeyen MAR.TU 𒈥𒌅 … Ne ev, ne kent bilen… Çiğ et yiyen, hiç evi olmadan yaşayan…”  Ancak zamanla bu fark daha da belirgin hale geldi. Küçük köyler büyüyerek Uruk, Nippur, Kiş ve Ur gibi büyük kentlere dönüştü.…

Oku
Sümerler: Tarihi Yeniden Yazdıran Uygarlık
Güncel Yazılar Ortadoğu Ortadoğu Tarihi

Sümerler: Medeniyetin Gerçek Mimarları Kimdi? (1)

Giriş “udu” (𒌓) ‘Bize bildiğimiz her şeyi onlar öğretti’ desek yalan olmaz! Yazıyı icat ederek tarihi başlatan, gökyüzüne yükselen devasa yapılar inşa ederek, insanlığın sınırlarını zorlayan, ilk büyük şehirleri kurarak, uygarlığın temellerini atan ve bu şehirlerde ilk kez devlet mekanizmasını hayata geçirerek modern siyasi sistemlerin öncüsü olan onlardı. İlk kez insanların önüne uymaları gereken kanunları koyarak adaletin temellerini atan, o günkü inançlarıyla bugünkü dinleri şekillendiren yine onlardı…” Evet, Sümerlerden bahsediyoruz! Medeniyetin yapı taşlarını döşeyen bu halk kimdi, nereden gelmişti ve bir anda tarih sahnesine nasıl çıkmıştı? Olağanüstü becerikli olduklarından şüphe…

Oku
Ortadoğu Mitolojisi Ortadoğu Tarihi

Bereketli Hilal

Bereketli Hilal, radyokarbon tarihleme verilerine göre MÖ 9. binyılın başlarından itibaren Orta Doğu ve Akdeniz havzasında avcı-toplayıcı grupların ilk yerleşik tarım topluluklarına dönüşmesine[1] ev sahipliği yaptığı için “Medeniyetin beşiği” olarak da adlandırılmaktadır. Günümüzün Irak, Suriye, Lübnan, İsrail, Filistin, Ürdün, Mısır’ın kuzeydoğu ve Nil vadi bölgelerinin yanı sıra Türkiye’nin güneydoğusu ve İran’ın batısını da kapsayan hilal formunda bir bölgenin adıdır[2]. Bölgenin iklim ve coğrafyası tarıma elverişli olduğundan avcı-toplayıcı toplumlar burada yerleşik topluluklara dönüşmüşlerdir[3]. İklim yarı kurak olmakla birlikte Mezopotamya’da Dicle ve Fırat Nehirlerinin, Mısır’da ise Nil nehrinin oluşturduğu nem ve tarım…

Oku
Ortadoğu Mitolojisi

Dumuzi, Dumuzid, Tammuz (Yakındoğu Mitolojisi)

Yazı: Özhan Öztürk Dumuzi  veya Dumuzid (sonradan Tammuz) Sümerlerin çoban tanrısının adı olup, koyun tanrıça Duttur’un oğlu ve koyun sürüleri ile çobanların koruyucusudur. Akadlarca ve Kitab-ı Mukaddes’te (Hezekiel 8: 14) Tammuz olarak anılan Dumuzi aynı zamanda bereket tanrısı olarak kabul edilmekte Sümer krallar listesinde adı anılırken Tufan sonrası hayatta kaldığı belirtilmektedir.

Oku
Ortadoğu Mitolojisi

Aşerah, Aşera, Asherah (Yakındoğu Mitolojisi)

Yazı: Özhan Öztürk Aşerah, Aşera veya Asherah Antik Suriye ve Filistin’de yaşayan Amori halkının aşk, bereket ve deniz tanrıçası olup, Baal dâhil 70 tanrının annesidir. Kimi yazıtlarda İştar’ın varyasyonu olarak gösterilen tanrıça Ugarit halkınca Athirat ve Aşeratian olarak adlandırılmıştır.

Oku
Ortadoğu Mitolojisi

Ninhursag, Ninhursanga (Sümer Mitolojisi)

Makale: Özhan Öztürk Ninhursag, Ninhursanga Sümer halkının inanışında aynı zamanda ana tanrıça kabul edilen yeryüzü ve bereket tanrıçası olup, adı Sümerce “(Kutsal) Dağın Kadını” anlamına gelmekte kimi kaynaklarda Nintu (Doğumun Hanımı), Mama (Ana), Ninmah (Büyük Kraliçe), Belet-Ili (Tanrıların Hanımı) ve Ki (yeryüzü) olarak da anılmıştır. Tapınak yazıtlarında kendisinden “Cennetin gerçek ve en büyük Hanımı” olarak bahsedilirken Sümer krallarının Ninhursanga’nın sütünü içerek büyüdüklerine inanılmaktaydı. Sonradan bereket tanrıçası İnanna ve İştar ile özdeşleştirilmiştir.

Oku