Karadeniz Tarihi

19. ve 20. yüzyılda Anadolu Rum Cemaati’nin Durumu

Makale: Özhan Öztürk Anadolu’da Bizans’ın gücünü yitirmesi ile eş zamanlı ortaya çıkan Türk Beylikleri sürecinde Hristiyanlığın Anadolu’daki gelişimi durmuş, kenti ve köylü yerleşik Rumlar fetihçi bir toplumun egemenliğine girerek çobanlıkla geçinen Müslüman halklarla bir arada yaşamaya mecbur kalmışlardır. Anadolu Beyleri arasındaki mücadele ve yeni egemenlerin fetih geleneğini uzak coğrafyalara dek yayma arzusu, askeri malzemeye duyulan ihtiyacı arttırınca üretim çeşitliliği ve ilişkileri ister istemez değişmeye başlamıştır. Müslüman göçmenlerin yanı sıra,  İslamlaştırma müessesesi ve toplumlararası evlilikler, Anadolu’nun dilsel ve etnik açıdan da Türkleşmesini hızlandırmış, Ortodoks Rum yerli halk önemli ölçüde din değiştirerek…

Oku
Karadeniz Tarihi

Devne: Marcianapolis, Peristhlava,Devnya

Devne ya da sonradan Bulgarlarca konulan adıyla Devnya’nın (Девня) yerinde bir zamanlar bulunan Marcianopolis[1], Kuzeydoğu Bulgaristan’da antik Odessus (Varna) kentinin 25 km batısında yer alan bir şehir olup, adını Roma imparatoru Trajan’ın kız kardeşi Ulpia Marciana’dan almış[2] Trajan’ın zaferle sonuçlanan 2. Dacia savaşının ardından MS 106’da kurulmuştur[3].

Oku
Ottoman symbol
Karadeniz Tarihi

Osmanlılar, Osmanlı Türkleri, Osmanlı Kimliği

Anadolu’ya Türkmen yerleşimi ve hızla İslamlaşmanın ardından daha öncesinde İtalyan kaynaklarında Romania olarak bilinen bu coğrafyanın adı 14. Yüzyılın ortalarından itibaren Turchia[1] ile değiştirilmiştir. İtalyanlar daha öncesinde Karadeniz’in kuzeyinde Tatarlar, Peçenekler ile karşılaşmış, kolonilerinde birlikte yaşamış, kültürel ve ticari ilişki kurmuş olmalarına karşın Türk kelimesini Türkçe konuşan bu halklar için hiç kullanmadan, Anadolu’da dışında yaşayan Türk halklarının vatanlarına bu adı vermeden doğrudan Osmanlıları kastetmişlerdir.

Oku
Osmanlı yapıları

Tophane-i Amire

Tophane-i Amire binası, Tophane semtinde Boğazkesen Caddesi, Defterdar Yokuşu’nda yer alan kâgir yapı, top dökümü için II. Mehmet döneminde tahminen 1453-1470 arasında inşa edilmiştir. 17. Yüzyılda Evliya Çelebi, sahilden 100 adım uzaklıkta bir tepenin eteğinde, dört tarafı duvarlarla çevrili, kale gibi sağlam bir yapı olan Tophâne-i Âmire binasının duvarlarının ortasında yine dört köşe, üstü tahtayla örtülü 40 arşın boyunda başka yüksek duvarlar olduğunu bildirmiştir.

Oku
İstanbul'un Semtleri

Beyoğlu

Makale: Özhan Öztürk 15. yüzyıl sonlarına ait Osmanlı belgelerinde Galata’nın Mahallesi olarak görülen Pera 18. Yüzyıla dek ağırlıklı olarak gayrimüslimlerin ikamet ettiği bir semt olup, Rumlarca “kavşak” anlamına gelen Stavrodromi (Σταυροδρόμι) adıyla da bilinmekteydi. Pera (Πέρα), Yunanca ‘Ötesinde, karşısında’ anlamlarına gelmekteyken, Türklerce kullanılan Beyoğlu kelimesinin etimolojisi ise Fatih Sultan Mehmed döneminde Trabzon imparatoru Komnenoslardan bir prensin İslamiyeti kabul edip bu bölgeye yerleşmesine veya Kanuni Sultan Süleyman döneminde Venedik elçisi A. Giritti’nin oğlu Luigi Giritti’nin burada ikamet etmesiyle ilişkilendirilmiştir. Bununla birlikte 19. Yüzyılda Manouil Gedeon, Stavrodromi ile Beyoğlu’nun farklı yerler olduğunu…

Oku
İstanbul'un Semtleri

Anadolu Kavağı

Anadolu Kavağı, İstanbul Boğazı üzerinde Anadolu kıyısının kuzey kıyısında, Rumelikavağı’nın karşısında yer alan, günümüzde Beykoz ilçesine bağlı bir mahalle olan tarihi bir balıkçı köyünün adıdır. Bizans ve Osmanlı dönemlerinde kılıç balığı avcılarını barındıran ve Karadeniz’e açılmak için uygun havayı kollayan diğer yerlerden gelen balıkçıları ağırlayan, küçük çapta bahçe işleriyle de uğraşılan köyde hala balıkçılık yapılmasına karşın ana geçim kaynağı turizmdir. Köyün Osmanlı döneminde konulan adı tıpkı karşı yakadaki Rumelikavağı’nda olduğu gibi ‘gümrük noktası’ anlamında kullanılan ‘kavak’ kelimesiyle ilişkili olup, Eremya Çelebi’nin yerleşimin adını Kavak iskelesinde bulunan kavak ağaçlarına yorması hatalıdır. Anadolu…

Oku