Karadeniz Ansiklopedik Sözlük Kaynakçası
Aşağıdaki kaynakça Özhan Öztürk tarafından yazılan Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük (İstanbul, Heyamola Yayınları, 2005) adlı ansiklopedik sözlük için kullanılmıştır.
Oku
Etiket: Lazistan
Artvin (Livane, Artavani) Tarihi
Makale: Özhan Öztürk Osmanlı döneminde Livane[1] olarak geçen Artvin kent merkezinin adı Gürcüce/Ermenice “tarla (veya verimli toprak, bağlık) kent” anlamına gelen Artavani[2] kelimesi ile ilişkili olup, Gürcüce Artvani ve Ermenice Artvini formları[3] kaydedilmiştir. Tarihi Batum-Kars yolu üzerinde yer alan Livane kenti, Çoruh nehri vadisinde ve Kuvadit dağı eteklerinde deniz seviyesinden 640 m yukarıda kurulmuş bir yerleşimdir.
Oku
Hemşin ve Çamlıhemşin: Tarih ve Köy isimleri, Rize
Makale: Özhan Öztürk Tarihi kayıtlardan Hemşin’in 1486 yılı yada bir kaç yıl öncesine dek dek sırasıyla Bizans ve Trabzon İmparatorluğu hakimiyetlerinde[1] olduğu anlaşılmaktadır ki Bryer ve Winfield’e göre bölge yarı bağımsız bir derebeylik olarak varlığını sürdürdürmekteydi [2].1486 yılına ait bir kayıda göre Nişli Karaca Hemşin’in zaimi ve İsmail Bosna ise seraskeri olup, 1515 tarihli bir başkasında Hemşin-i Bala adlı Yukarı Kale’nin bahsi geçmektedir[3].
Oku
Kafkasya’da Arap Hâkimiyeti
Makale: Özhan Öztürk Hazarlar ile müttefik olan Bizans imparatoru Herakleios 628’de Sasanileri yenerek Tiflis’i ele geçirmiş ve tüm Gürcistan’a hakim olmuştur.[1] Gürcü kronikleri ve Arap tarihçilere[2] göre Halife Osman döneminde MS 643 yılında[3] Arap komutan Surâka bin Âmr Habîb bin Mesleme[4] komutasındaki Arap orduları[5] Kafkasya’ya girmiş bugünkü Gürcistan ve Artvin’in iç kesimlerine denk gelen bir coğrafyaya hâkim olarak Cevarih,[6] Kesferbis, Kisal, Hunan, Samsahi, Cerdeman, Küstesci, Şavşat ve Bazalet ve Tiflis’i ele geçirmiş,[7] Klarcet, Tiryalet, Kahit, Kuhit, Ardahal, Bâb-ı Lân, Sanariye ve Dudaniye bölgelerini de haraca bağlamıştır.[8] Tiflis’te bir birlik bırakan…
Oku
Ardeşen, Rize
Makale: Özhan Öztürk Kimler tarafından hangi dönemde kurulduğu bilinmeyen Ardeşen (Artaşeni, Artaşen) kentinde günümüzde Laz ve Hemşinli halkları birlikte yaşamaktadır. Kentin orijinal adı Artaşen[1] olup, Ermenice “verimli topraklara sahip köy[2]” anlamına gelmekteyse de aynı zamanda 19. yüzyılda kaydedilmiş bir söylencede Hemşin nehri yatağı yukarı havzası civarında bir kale inşa edip, kendi adını vermiş Hemşinli bir derebeyin adı olması yerleşimin adını bu kişiden de alma ihtimalini öne çıkarmaktadır[3].
Oku
Hopa, Artvin
Makale: Özhan Öztürk Hopa kenti, Hopa deresinin kuzeyinde kalan 10-15 m yüksekliğindeki yamaçlarda kurulmuş, sonraları kıyıda alüvyonların oluşturduğu dar düzlük üzerinde sahil karayolu boyunca gelişmiştir.[1]
Oku