Karadeniz Tarihi

Osmanlı döneminde Lazlar ve Lazistan sancağı

Makale: Özhan Öztürk Trabzon İmparatorluğu “Büyük Lazia” adıyla thema yapılan Laz topraklarının tamamında egemen olmuş hatta Pachymeres[1] gibi Bizanslı tarihçiler tarafından bir Laz sınır devleti olarak görülmüş, imparatoriçe Anna Anakhoutlou’nun tahta çıkmasına yardım eden Lazlar devletin askeri ve siyasi yaşamında aktif rol oynamışlardır.

Oku
Karadeniz Tarihi

Lazika Savaşları: Bizans ve Sasaniler arasında Lazların var olma mücadelesi

Makale: Özhan Öztürk Bizans’ın Çin ve Hindistan ile ticaretini sağlayan İpek Yolu Sasani hâkimiyetindeki İran üzerinden Anadolu’ya girdiği için Bizans üzerinde ekonomik baskı oluşturunca imparator Justinianus, İpek Yolu’nu Kafkasya ile İran sınırındaki Lazika üzerinden geçirerek Sasanileri aradan çıkarmaya çalışmıştır. Sasanilerin İpek Yolu hâkimiyetlerine sekte vuracak bu girişimi engellemek istemesi üzerine de MS 541-562 yılları arasında Bizans ile İran arasında sınır bölgesinde yer alan Lazların tarihi yurdunun cephe olarak seçildiği bu yüzden tarihe “Lazika Savaşları” (Gürcüce Büyük Egrisi Savaşları veya ეგრისის დიდი ომი, Batı literatüründe Laz  Savaşı ‘Lazic War’ veya Kolhis Savaşı…

Oku
Karadeniz Tarihi

Laziler, Çaniler, Tzaniler: Antik Çağ’da Lazlar

Makale: Özhan Öztürk Lazlar veya Laziler[1] Kafkasya’nın en önemli halklarından birisi olup, daha öncesinde Kolhis olarak bilinen bölgenin adının Roma döneminden itibaren Lazika olarak anılmasına sebep olmuş, varlıklarını günümüze dek sürdürebilmişlerdir. Roma İmparatorluğu’nun doğu sınırını korumaları karşılığında yarı bağımsız krallıklarında özgür bir hayat süren Lazları antik Kolh kavimleri ile özdeşleştirmek kısmen doğru olup, Roma döneminden itibaren aynı halkı tanımlamak için kullanılan Kolh, Lazi, Tzani bu terimlerinin gelişim aşamaları ve anlam farklılıklarını doğru anlamak gerekmektedir.

Oku
Karadeniz Tarihi

Lazika Krallığının Başkenti: Archaeopolis, Tsikhegoji, Ciha Goci, Nokalakevi

Makale: Özhan Öztürk Tarihi Lazika krallığının (Egrisi) başkenti olan yerleşimin adı Roma ve Bizans kaynaklarında Archaeopolis[1] (Yunanca Αρχαιόπολις) sonraki Gürcü kroniklerinde Goci Kalesi anlamında “Tsikhe Goci”, halk ağzında ise Megrelce aynı anlamdaki Ciha Goci adıyla anılmıştır. Yarı efsanevi kuruluş öyküsü MÖ 3. yüzyılı işaret etse de MS 4-8. yüzyıllar arasında Lazika krallığının başkenti olmuş, Lazika savaşları sırasında (542-562) Bizans-Pers ordularının rekabet ve çatışma alanının ortasında kalmıştır. Arapların Kafkasya seferleri sırasında 737-38’de Muhammed bin Mervan tarafından yıkılan kentin Laz sakinleri güneye göçmek zorunda kalmış, tarihi başkent bu tarihten sonra Goci Kalesi olarak…

Oku
Karadeniz Tarihi

Tuzcuoğlu İsyanları

Osmanlı İmparatorluğu 17. yüzyıl boyunca merkeziyetçi karakterini yavaş yavaş kaybetmiş, 1702’de devlet mukataalarının mültezimlere geçmişteki tımar malikâneleri gibi babadan oğula geçecek şekilde devredilmesi dahası 1726’da çıkarılan bir fermanla enderunlu vali tayini sisteminin terk edilerek sancak veya vilâyetlerin en kudretli ağalarının vali atanması, Osmanlı toprak düzenini işlemez duruma getirmiş, bu suretle ortaya çıkan sosyal ve iktisadi boşluk âyan adı verilen derebeyleri tarafından doldurmaya başlamıştır.[1]

Oku
Mingrelians
Karadeniz Tarihi

Lazika Krallığı (Egrisi)

Makale: Özhan Öztürk Özet: Aşağıdaki makale bugünkü Gürcistan’ın sahil kesimi ve hinterlandı ile Osmanlı Lazistanının dahil olduğu sınırlarda Antik Çağ’da varlığını sürdürmüş ve adını Laz halkından almış olan Lazika Krallığı (Egrisi) hakkında ansiklopedik bilgi verilmektedir.

Oku