Vahit Tursun ile Romeika – Türkçe Sözlük üzerine Söyleşi
Karadeniz Kültürü Söyleşiler

Vahit Tursun ile Romeika – Türkçe Sözlük Üzerine

1923 yılında Lozan Antlaşması sonrasında Türkiye ve Yunanistan’daki Ortodoks Hıristiyan ve Müslüman azınlıklar zorunlu mübadeleye tabi tutulmuş, bu süreçte anadili Karadeniz Rumcası olan yüzbinlerce Rum Yunanistan’a gönderilmiştir. Aradan neredeyse 1 asır geçtikten sonra artık Modern Yunanca konuşan bu mübadillerin torunlarının atalarının diline dair bilgisi son derece sınırlı iken Trabzon’un Çaykara, Köprübaşı ve Tonya bölgelerinde az sayıda Müslüman dağ köylüsü bu dili olanca orijinalliği ile konuşmayı sürdürmektedir. Yunanistan’da Standart Yunanca Ellinika, Karadeniz Rumcası Pontiaka olarak bilinirken Trabzon’da bu dili konuşan halk tarafından Romeika olarak adlandırılmaktadır. İşte Çaykara’nın Ogene (Köknar) köyünde doğup bu…

Oku
Karadeniz Tarihi

Rize Tarihi: Antik Çağ’dan Osmanlı Dönemine

Makale: Özhan Öztürk Rize ve civarında Arkeolojik bulgular İ. Kılıç Kökten’in 1944-45 yıllarında Karadeniz Bölgesi’nde yaptığı arkeolojik araştırmalarda Trabzon il sınırına yakın bir mevkide bulunan bir mağarada Kalkolitik ve Tunç Çağı’nda insan yerleşimine dair kanıtlar[1] dışında bir bulguya rastlanmamışsa da 1998 yılında Çamlıhemşin ilçesinde Fırtına Deresi’nin batısında dereden 200 m kadar yüksekte konumlanmış Dikkaya köyü[2] Nahra mevkiinde dört adet tunç balta bulunmuştur.

Oku
Karadeniz Tarihi

Ordu Tarihi (Kotyora, Bayramlı)

Makale: Özhan Öztürk Kotyora[1], Anabasis’te[2] Tibaren halkının topraklarında, Doğu Karadeniz sahilinde kurulmuş, Sinop kolonisi bir Yunan kenti olarak geçmektedir[3]. Arrian[4] ve Diodorus kenti Kotyora formunda anarken, Ptolemy[5] “Kotyoron”, Anonim Periplus’ta “Kotyoros” daha geç dönemde ise Suda “Kytora” terimlerini kullanmıştır[6].

Oku
Karadeniz Tarihi

Bafra Tarihi (Zalpa, Paurae), Samsun

Makale: Özhan Öztürk Karadeniz Bölgesi kıyısında, İkiztepe tümülüsünde yapılan kazılarda[1] Kalkolitik Çağ yerleşimi izine rastlanılan tek bölge Bafra’dır. Hitit yazıtlarından Anitta’da Uhna adlı bir kral tarafından yönetildiği ve Nesa tarafından saldırıya uğradığına dair bahsi geçen Zalpa’nın Asur döneminde Kaşkaların yaşam alanı içerisinde bağımsız bir krallık olduğu sanılmaktadır. Zalpa[2], Asurlu tüccarların kuzeyde en son ulaştıkları nokta olup, Uhna adlı bir kral[3] tarafından yönetilmekte, sınırları içerisinde Asurlu tüccarlara ait Wabartum adlı bir de ticaret merkezi barındırmaktadır[4].

Oku
Karadeniz Tarihi

Samsun Tarihi: Cumhuriyet Dönemi

Makale: Özhan Öztürk Samsun 1925 yılında il olurken, Ladik ve Vezirköprü ilçeleri Amasya‘dan ayrılarak Samsun’a bağlanmıştır. 1926’da Fransızlarca kurulan sigara fabrikası Tekel’e devredilmiştir. 1923 mübadelesinde Rumlar’ın ayrılmasıyla 16 bine düşen kent nüfusu Yunanistan’dan gelen mübadiller sayesinde 1927’de 30 bini bulmuştur.

Oku
Karadeniz Tarihi

Samsun Tarihi: Roma ve Bizans dönemi

Makale: Özhan Öztürk Amisos, Roma döneminde Hristiyanlığın devlet dini yapılmasının ardından Hristiyanlaşan ve Bizans döneminde “Pontika diyozesi[1]” adı verilen Karadeniz sahili dışındaki bugünkü Çorum, Sivas, Yozgat, Gümüşhane, Erzincan ve Tokat vilayetlerine denk düşen idari bölge içinde yer almıştır. Bu dönemde kentte Yunanlılar ve yerlilerin yanı sıra tıpkı Amasya, Tokat ve Sebastopolis’te olduğu gibi bir Yahudi cemaatinin de varlığı söz konusu olup, bölgeye göç yoluyla mı yoksa Kapadokya çevresindeki prenslikler yoluyla mı geldikleri hakkında bilgi yoktur[2].

Oku