Mitoloji, Gezi, Tarih
Makale: Özhan Öztürk Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Trabzon ve civarında mahalli takvimde Ocak ayına Kalandar ayı, yeni yılın başladığı gün kabul edilen 14 Ocak’a Kalandar günü veya Kocakarı yılbaşısı, çeşitli eğlencelerin yapıldığı gecesine ise Kalandar gecesi adı verilmekteydi.
Oku
Saya, İslam öncesi Perslerde kış ortasında kutlanılan ve 100 anlamına gelen ‘sadağ’ veya ‘sädä’ adlı bir ateş bayramı bulunmaktaydı. Pers Mitolojisinde ilk insan kabul edilen Gayomard’ın yüz yaşını doldurduğu gün, 50’si erkek 50’si kız çocuklarının sayısı, nevruz denilen yılbaşına o günden itibaren 100 gün kalması ya da mitolojik karakter Hûşeng’in öldürdüğü bir ejderhadan çıkan kıvılcımlardan ateşi keşfettiği gün günümüzde bir çoban bayramı olarak kutlanılan saya bayramının kökeni düşünülmektedir.
Oku
Doğu Karadeniz bölgesinde mahalli halk takvimi eski hesap (Rize’de ‘esçi hesap’) olarak anılmakta olup, oluştukları doğal ve kültürel ortamın ürünü olan halk takvimlerindeki ay isimleri iller hatta aynı ilin ilçeleri arasında bile küçük değişiklikler göstermekteydi. Bölgenin iklim ve yüzey özellikleri etkili olup, tarım ve hayvancılığa bağlı faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sürecinde bu takvim kullanılmaktaydı.
Oku