Karadeniz

Karadeniz Ansiklopedik Sözlük Kaynakçası

Aşağıdaki kaynakça Özhan Öztürk tarafından yazılan Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük (İstanbul, Heyamola Yayınları, 2005) adlı  ansiklopedik sözlük için kullanılmıştır.

Oku
Old photos of Sukhumi, capital of Abkhazia
Karadeniz Tarihi

Sohum (Sebastopolis, Tskhumi, Aqwa) ve Tuapse

Makale: Özhan Öztürk Sebastopolis’in ardılı olup, İskurçe’den 12 mil uzaklıkta yer alan Sohum kentinin (Abhazca: Аҟəа / Akva; Gürcüce: სოხუმი / Sohumi; Rusça: Сухум / Suhum) adının orijini belirsiz olmakla birlikte Sebastopolis yerine Osmanlı döneminde kullanılmaya başlandığı bilinmektedir.

Oku
Karadeniz Tarihi

Poti (Arkturus, Phasis, Fasso, Faş), Zugdidi ve Anaklia

Makale: Özhan Öztürk Phasis[1], Karadeniz’in güneydoğusunda aynı isimli nehrin[2] ağzındaki ova üzerinde Miletliler tarafından Heniohi halkının topraklarında MÖ 7 veya 6. Yüzyılda kurulmuş bir Yunan kolonisinin adı olup, geçmişte Arkturus adıyla anıldığı bildirilmiştir.[3]

Oku
Gurian soldiers at Tsikhisdziri, Russo-Turkish war of 1877-1878
Karadeniz Tarihi

Guria

Makale: Özhan Öztürk Guria (Gürcüce: გურია), Gürcistan’ın batısında Karadeniz kıyısında Acara ile Samagrelo arasında bulunan ve başkenti Ozurgeti olan tarihi bir bölge ve vilayetin adı olup, günümüzde Ozurgeti, Lançhuti şehirlerini, Laituri, Naruja, Nasakirali, Ureki, Çokhatauri ilçelerini ve 186 köyü kapsamaktadır. Guria kelimesi ilk olarak Pseudo-Juansher tarafından MS 800 yılında anılmış olup, Guria adı Megrelce/Lazca “kalp, yürek” anlamındaki “guri” kelimesiyle ilişkilidir[1]. Kanımca Abhazya ile Kolhis arasındaki sahil şeridinde yaşamış Kolh halkının topraklarının tam ortasında yer aldığı için bu ad verilmiştir. Bununla birlikte büyük ölçüde Gürcüleşmiş olup, bölgede Megrel ve Lazlardan pek…

Oku
Georgian Farmers in Kobuleti, Georgia, 1877-78 at Russo-Ottoman War (Swiss Camera Museum)
Karadeniz Tarihi

Kobuleti, Çürüksu

Makale: Özhan Öztürk Kobuleti (Gürcüce ქობულეთი; Rusça Кобулети), Acara Özerk Cumhuriyeti‘nde Karadeniz kıyısında yer alan bir kent ve aynı adlı ilçenin yönetim merkezi olan 18.600 nüfuslu bir sayfiye kasabasının adıdır. 16. yüzyılda Osmanlı yönetimine giren Kobuleti bu dönemde Çürüksu adını almış, büyük ölçüde İslamlaşan yerleşimde 1831’de Tuzcuoğlu Memiş Ağa’nın yeğenlerinden Abdülkadir Ağa kaymakamlık yapmıştır. 1867’de Batum sancağına bağlı 5 kazadan (Batum Merkez, Acara, Çürüksu, Hopa, Livane) birisi olan, 1877-78 Osmanlı-Rus savaşının ardından Çarlık Rusya’sınca işgal edilen Çürüksu halkının önemli bölümü Anadolu’ya göç etmiştir.

Oku
Karadeniz Tarihi

Apsaros Kalesi (Castella murata), Gonio, Gönye Kalesi

Makale: Özhan Öztürk Apsaros veya Apsarus[1], tarihi bir Laz yerleşimi olup, bugünkü Acara sınırları içinde Batum’un 15 km güneyinde yer alan Gonio kasabasında, Çoruh nehrinin denize döküldüğü bölgeyi kontrol eden stratejik bir noktada MS 3. yüzyılda inşa edilmiş bir Roma askeri kampı (castrum) ve dere adıdır[2].

Oku