Geleneksel – Özhan Öztürk Makaleleri

Çapula ve Çarık (Geleneksel Karadeniz Ayakkabıları)

Ağustos 30, 2017 Özhan Öztürkayakkabıcılık terimleri, Ayakkabılar, Ayakkabıları, çapula, Çarık çeşitleri, Geleneksel, hasıllı deri, kara lastik, karadeniz, postal, takunya, yemeni0 comment

Çapula, Osmanlı döneminde giyilen, hasıllı deriden yapılan, burnu sivri ve kalkık erkek ayakkabısına verilen isim olup Trabzon ve Rize’de çapula, Ordu ve Giresun’da çapıla, çabıla, çabla ve ya çapula, Erzurum’da çapola, Lazca çabla ve çapula olarak bilinirdi. Osmanlı döneminde Karadeniz köylerinde ayakkabı olarak çapula ve çarık giyilmekteydi. Çarık ‘ayakkabı’ anlamıyla 13. yüzyıl öncesi Türkçe kayıtlarda mevcuttur: Türmence çarık, Harzemşahca çaruk, Hakani ceçaruk, Çağatayca çaruk, Kıpçakça çaruk, Macarca saru.

Oku

Karadeniz Kültürü Karadeniz Türkçesi

Pileki: Karadeniz’de geleneksel ekmek pişirme taşı

Ağustos 29, 2017 Özhan Öztürkbilegi, bileki, ekmek pişirme, Geleneksel, karadeniz, Mısır ekmeği, nasıl pişirilir, Pileki, Pileki ekmeği, pileki kebabı, pileki taşı0 comment

Pileki, bileki veya pileki taşı, geçmişte Karadeniz bölgesinde mısır ekmeği veya yemek pişirmek için kullanılan yayvan kil veya taş çanak (Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin). Pileki kilden pişirilerek yapılabileceği gibi yumuşak ve ateşe dayanıklı bir taştan oyularak da elde edilebilirdi. Rize’nin Taşköprü köyü ile İyidere ve Çayeli’nin Taşhane mahallelerinde pileki taşı ocakları bulunmaktadır.

Oku

Karadeniz Kültürü Karadeniz Türkçesi

Karadeniz’in Derme Çatma yapıları: Kelif, Merek, Paska, Kom, Köh, Dalda, Maran

Ağustos 29, 2017 Özhan Öztürkahşap ev, Dalda, ev, Geleneksel, karadeniz, Karadeniz’in Derme Çatma yapıları, Kelif, Köh, Kom, kulübe, Maran, Merek, mimari, Paska, yapı, yayla evleri0 comment

Çalık veya çaluk ‘İçi boş fındık’ (Ordu). Çardak Yaylada geceleyin tulum eşliğinde horon edilen ev. Özel bir yapı olmayıp eğlenceye ev sahipliği yapan yayla evi bu isimle adlandırılır (Artvin, Rize). Farsça çārṭāḳ (چار طاق) “‘dört kemer’ kelimesinden ödünçlenmiştir. Türkçe en eski kayıt çārṭāk 1330’a aittir: ‘kiler ü çarṭaḳ u anbārlar dolar’ (Aşık Paşa, Garib-name)

Oku

Karadeniz Kültürü

Aşana, Oflan, Terek: Karadeniz evinin mutfağı

Ağustos 29, 2017 Özhan Öztürkahşap dolap, Aşana, Aşhana nedir, etimolojisi, Geleneksel, hayat, Karadeniz evinin, Kaşık sepeti, mekan anlayışı, mutfağı, Oflan, raf, Terek, trabzon evi, yaşam0 comment

Aşana Mutfak; köy evinde ocağın bu-lunduğu, yemek pişirilen yer olup, aşana (Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane), aşgana (Ordu, Yusufeli), aşene (Giresun), aşevi (Tirebolu), aşana (Ünye, Keşap, Maçka, Güneyce), Anadolu’da aşene (Amasya, Konya Karaman), aşkana (Erzincan), aşdamı (Uşak, Isparta, Aydın, İzmir, Antalya, Konya), aşevi (Afyon, Balıkesir, Çorum, Samsun, Manisa, Malatya, Zonguldak, Çanakkale, Eskişehir), ajdama (Erzincan) formları kaydedilmiştir.

Oku

Ahıraltı: Karadeniz köylüsünün sebze bahçesi cablama denilen çit ile çevrili

Karadeniz ekoloji Karadeniz Kültürü

Ahıraltı: Karadeniz köy evinin sebze bahçesi

Ağustos 28, 2017Haziran 6, 2018 Özhan Öztürkahır, Ahıraltı, avlu, Bahçeye ekilen bitkiler, börül ce, Fasülye, fidelik, Geleneksel, Geleneksel Karadeniz evi, Geleneksel Karadeniz evleri, karadeniz, Karadeniz evleri, köy evini, patates, salatalık, sebze bahçesi, sebze ekimi0 comment

Geleneksel iki katlı Karadeniz evlerinde alt kat kesme ya da yığma taş, üst kat ise ahşaptır. Ahır kapısı yamaç eğiminin aşağı yönüne açılmakta ve üst katta evin en büyük odası yamaç aşağı bakacak şekilde yer almaktadır. Yamacın eğimi yönünde ve ahır kapısının hemen birkaç metre ilerisinde, ailenin ihtiyacı nispetinde ve lahana, mısır (darı, lağus veya lazut), fasulye (bakla, lobiya), kara kabak (kobal), tatlı beyaz kabak (kastaniça), patates (kartof, kartol), salatalık (angur) ziraatı yapılmaktadır. Yaşamsal öneme haiz, Trabzon’da ahıraltı, Giresun’un bazı köylerinde avlı, ayrıca Ordu’dan Artvin’e dek bahçe de denilen bu…

Oku