İstanbul'un Semtleri

Arnavutköy

Arnavutköy,  Kuruçeşme ile Bebek arasında yer alan bir semt olup, Roma döneminden itibaren yerleşim alanı olduğu bilinmektedir. Arnavutköy’ün Antik Çağ’daki adı yöredeki kireç ocaklarına atfen Estiai (Εστίαι) olup, Bizans döneminde Horasmota/Asomaton köyü (Χώρα των Ασωμάτων) veya imparator Konstantinos’un yaptırıp baş melek Mikail’e adadığı, Mikaill’in mozaik bir ikonasının da saklandığı Ayios Mihailaion Kilisesi’ne ev sahipliği yaptığı için Mihailion (Μιχαήλιον) olarak adlandırılmıştır. MS 3. yüzyılda Roma konsülü Promotos’un bölgeye inşa ettirdiği bir villa yüzünden “Promotos” sonrasında ise “Anaplous” olarak adlandırıldığı da iddia edilmiştir.

Oku
Karadeniz Türkçesi

Denizcilik Terimleri Sözlüğü K – M

Kaçırık, birdenbire esmeye başlıyan şiddetli rüzgârın adıdır (Rize) Kaçsiye kürek anlamında kullanılmaktadır (Trabzon, Rize) Kadobel, ahşap tekne yapımında omurganın hemen başlangıcına konulan tahtanın adı olup,  Yunanca “aşağı” anlamındaki kato ve Türkçe bel kelimelerinden oluşmaktadır. Bu tahta monte edilmeden önce, sonradan esnememesi için ateşle ısıtılarak eğilmektedir (Trabzon)

Oku
Karadeniz Türkçesi

Denizcilik Terimleri Sözlüğü G – İ

Gangam, midye ve istiridye yakalamak için kullanılan bir ağ türü (Trabzon, Sinop). Anadolu’da gangala (Bodrum), galkava ve kangava adlarıyla da anılmaktadır. Akdeniz denizcilik dünyasında: İtalyanca gangama, gángamo, ángamo, (Ceneviz) gángano, Fransızca gangui; Katalanca gánguil; İspanyolca gán-guil adlarıyla bilinmektedir. Yunanca gangami (γαγγάμη [MÖ 1 -MS 2. yüzyıl]), gangamon (γαγγάμon [MS 2-3 yüzyıl]) kökenli kelime Karadeniz Rumcasında gangamiν (γαγγάμιν [Gi-resun, Ünye]), (γαγγάμι [Sinop]), gangam (γαγγάμ [Ordu, Trabzon]) formlarında tespit edilmiştir.

Oku
Karadeniz Türkçesi

Denizcilik Terimleri Sözlüğü D – F

Dalyan, deniz kıyısında ağ ve kazıklarla oluşturulan balık avlanma yeri anlamında kullanılan kelime bu tanımına ek olarak Trabzon’da ‘sığlık’, Rize’de ise ‘balıkları elle yakalamak için suya yapılan taş duvar’ anlamlarıyla da kaydedilmiştir. Yunanca ‘balık yakalanacak yer’ anlamına gelen alyenon (άλιάνειον) kelime balık yakalamak anlamındaki ‘άλιεύω τά ψάρια” kelimesinin form değiştirmesiyle oluşmuştur. Yunanca’dan Türkçe’ye giren ve Türkçe üzerinden yayılan (Yunanca (νταλιάνι), Arnavutça dajlan, Sırp-Hırvatça dάḷαn) kelimeye dair ilk Türkçe kayıt 1456’da Şarköy civarındaki bir ḍalyan için ve 1479-1480’da “ḍalyanhā-yı göl-i Siroz” için tutulmuştur. Dalyan aynı zamanda Evliya Çelebi Seyahatnamesinde (17. yüzyıl)…

Oku