Mitoloji, Gezi, Tarih
Makale: Özhan Öztürk Bithynia[1], Anadolu’nun kuzeybatısında, Propontis ve Trakya Boğazı’nın doğusunda, kısmen Karadeniz kıyısında yer alan, Nikomedeia[2], Khalkedon, Kius ve Apamea kentlerini içine alan, üç tarafı denizlerle çevrili tarihi coğrafyanın adıdır. Strabon’a göre Bithynia bölgesinin sınırları doğuda Sangarius nehrinin denize döküldüğü yerden batıda Khalkedon’a[3] güneyde Mysia ve Hellespontos Phyrigia’sı denilen bölgeye dek uzanmaktaydı.
Oku
MÖ 12. Yüzyıl başlarında Hitit imparatorluğunun çöküşünün ardından Anadolu, Hint Avrupalılar ve Deniz halkı adı verilen göçmenler tarafından istila edilmiştir. Başkentleri Bithynia’da yer alan Gordium ilk kralları ise Midas olan Frigler bu dönemde Anadolu’ya gelmişler ve Trakya’da Bryg adıyla tanınmışlardır. Asur kaynaklarında bahsi geçen Muşki halkının kralı Mita da Frigyalı Midas ile özdeş olmalıdır. MÖ 8. Yüzyılda kurulan bağımsız krallık Anadolu’nun Kimmer istilasına uğraması, MÖ 696’da Gordium’un yakılıp, yağmalanmasıyla son bulmuştur.
Oku
Makale: Özhan Öztürk Osmanlı döneminde Anadolu Rumları kendilerini “Sinasoslular, Karamanlılar” gibi köy, mahalle ve cemaatlerinin yanı sıra Küçük Asyalılar (Mikrasioni), soydaşlar (omogeneis), vatandaşlar (patriotes) ve halk (ethnos) olarak tanımlarken Müslüman Türkleri “Osmanlılar” (Othomani) veya “farklı inançlılar” (allothriskoi) olarak adlandırmaktaydı[1].
Oku
Berlin’i Bağdat’a bağlamayı amaçlayan Bağdat Demiryolu inşaatı sırasında Pendik Temenye mevkiinde tarihöncesi döneme ait bir yerleşim bulunmuş olup, ayrıca demiryolu inşaasında görevli mühendis J. Miliopulos Fikirtepe yerleşimini de ortaya çıkarmış böylece İstanbul‘un iskân tarihi MÖ 4000‘lere indirgenmiştir. Stockholm Milli Müzesi’nde sergilen Pendik ve Fikirtepe’den elde edilen arkeolojik bulguları 1907’de A.D. Mordtmann, 1920’lerde T.J. Arne, 1930’larda ise S. Przeworsk tarafından yayın yapılmıştır.
Oku
Fol, kuş, tavuk, yılan, böcek, arı gibi hayvanların yuvası anlamına gelmektedir (Trabzon, Giresun, Ordu, Bayburt, Rize): ‘Derenin kenarında/ Sarı yılanın foli’. Trabzon Rumcasında foleya ‘ev, yuva, kümes’, pulifol “kuş yuvası”, kosarafol ‘tavuk kümesi’, kosbofol ‘karatavuk yuvası’ anlamalrına gelmekte olup, Gümüşhane’de folluh, Anadolu’da hol (Çankırı, Isparta, Bilecik, Seyhan, Bolu), holu (Kırşehir, Konya), halluk (Çankırı, Muğla), holluh (Yozgat), olluk (Kırklareli) formlarında aynı anlamda kullanılmaktaydı.
Oku
Absimat (Maçka), apsimit (Akçaabat), apsimat, apsimati (Rize), apsumati (Rize), apsomati veya hapsimat (Vakfıkebir) ateşin üzerinde uçuşan beyaz renkli, sönmüş kıvılcım parçalarına verilen isim olup, düştüğü yeri, üzerine düştüğü elbiseyi yakmamakta, köz üzerinde oluşan ince kül katmanı da aynı adla anılmaktadır. Apsimat geçmişte çocukların yüzlerinde çıkan sivilce ve kızarıklıklara ilaç olarak sürülürdü. Karadeniz Rumcası apsimadin (αψιμάδιν), apsimad (Samsun, Of), apsumad (Santa) formlarında kaydedilen kelimeyi Tzitzilis, Yunanca’nın Karadeniz dışındaki diyalektlerinde bulamamıştır.
Oku