Karadeniz Tarihi

19. ve 20. yüzyılda Anadolu Rum Cemaati’nin Durumu

Makale: Özhan Öztürk Anadolu’da Bizans’ın gücünü yitirmesi ile eş zamanlı ortaya çıkan Türk Beylikleri sürecinde Hristiyanlığın Anadolu’daki gelişimi durmuş, kenti ve köylü yerleşik Rumlar fetihçi bir toplumun egemenliğine girerek çobanlıkla geçinen Müslüman halklarla bir arada yaşamaya mecbur kalmışlardır. Anadolu Beyleri arasındaki mücadele ve yeni egemenlerin fetih geleneğini uzak coğrafyalara dek yayma arzusu, askeri malzemeye duyulan ihtiyacı arttırınca üretim çeşitliliği ve ilişkileri ister istemez değişmeye başlamıştır. Müslüman göçmenlerin yanı sıra,  İslamlaştırma müessesesi ve toplumlararası evlilikler, Anadolu’nun dilsel ve etnik açıdan da Türkleşmesini hızlandırmış, Ortodoks Rum yerli halk önemli ölçüde din değiştirerek…

Oku
Karadeniz Tarihi

Merzifon “Pontos” Kulübü

Makale: Özhan Öztürk Merzifon’daki Rum varlığı Müslüman ve Ermeniler’e nazaran hem sayıca az olup hem de genellikle Rum kültürünün alt tabakasını oluşturan madenci aileleri olup, Gümüşhane civarından gelerek buraya yerleştiklerinden bölgenin yerlisi de değillerdi[1]. Madencilik Merzifon’da verimliliğini kaybetmeye başlayınca madenci aileler ekmeklerini başka yerlerde aramak için bölgeyi terk etmiştir. Merzifon Rum cemaatinin bu yüzden hızla kan kaybetmişse de çocuklarının iyi eğitim almasını isteyen Karamanlı, Trabzonlu ve İstanbullu varlıklı Rum aileleri oğullarını Merzifon’a göndererek Rum talebe oranını kent demografisinin çok üstünde bir orana çıkarmayı başarmışlardır.

Oku
Karadeniz Tarihi

Ermeni bağımsızlık hareketi ve Merzifon

Makale: Özhan Öztürk 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra imzalanan Berlin Antlaşması’nın 61. maddesine lehlerine bir hüküm[1] eklenen Ermeniler’in bağımsız bir devlet kurmasından çekinen Osmanlı Devleti reformları uygulamak konusunda isteksiz davranınca, bağımsız bir Ermenistan’ın ancak silahla kurulacağına inanan Marksist Ermeniler 1887 yılında Cenevre’de Hınçak Cemiyeti’ni kurmuş[2] dernek 1890’da İhtilâlci Hınçak Partisi adını almıştır. Anadolu’da bağımsız bir Ermenistan kurduktan sonra Rusya ve İran Ermenileri ile federatif bir yapıya katılmayı amaçlayan Hınçak, Anadolu ve Avrupa’da hızla teşkilatlanırken, Ermenilerin yoğun yaşadığı bölgelerde isyan çıkarmak suretiyle Avrupa kamuoyunun dikkatini çekmek ve büyük devletlerin Osmanlı Devleti’ne baskı…

Oku
Karadeniz Tarihi

Merzifon Amerikan Koleji ve Pontusçuluk

Makale: Özhan Öztürk Bir Osmanlı limanına ilk yanaşan Amerikan bandıralı gemi 1782 yılında “Grand Turk” olurken, “reçine, halı, kuru üzüm, deri, incir, afyon” gibi geleneksel Doğu ürünlerini New England’a taşımıştır[1]. 1803 yılında Amerikan Maliye Bakanlığı’nın ithalat-ihracat istatistiklerinde Türkiye için ayrı bir sütun açılırken Türk-Amerikan ticareti hızla gelişmiş hatta 1821 Yunan Bağımsızlık savaşında Amerikan ticaret çevreleri Osmanlı devletini desteklemiş, Amerikan çıkarları uğruna Yunanistan’ın bağımsızlığını tanımayı 8 Kasım 1837’ye dek geciktirmişlerdir. 19. Yüzyılın son çeyreğinde ABD-Osmanlı ticareti hızla gelişirken 1887’de Osmanlı ithalatında silah ve cephane oranı % 97’yi bulmuş[2], ticaretin yanı sıra…

Oku