Baby with toys
Halkbilim

Çeşitli din ve kültürlerde isim koyma gelenekleri

Neredeyse tüm kültürlerde bir insan veya nesnenin ancak bir ismi oldukça var olduğuna, adının yok olmasının o nesne ve veya insanın yok olmasına sebep olacağına inanılmaktadır. Örneğin Sümer mitolojisinde Tanrı Enki önce her şeyi adlandırmış ardından yaratmıştır. 

Oku
Halkbilim Ortadoğu Mitolojisi Türk Mitolojisi

Al, Albastı veya Al Karısı inanışı

Al veya Al Karısı, Kafkasya, İran, Orta Asya ve Rusya’nın bazı bölgelerinde bir iblis grubunun adı olup, insanların üremesini tehdit eden doğum cinleridir. Genel inanışa göre Al yarı insan yarı canavar, ateş gözlü, domuzlar gibi (demirden) kanca dişli, pirinçten pençeleri, gür kabarık saçlarıyla korkunç görünümlü, yanında bir makas taşıdığına inanılan bir yaratık olarak tasvir edilmektedir.

Oku
Halkbilim

Köroğlu veya Guroğlu Kimdir? Köroğlu Söylencesi Sözlüğü

Köroğlu Balkanlardan, Kafkasya’ya oradan Orta Asya’ya dek yayılmış Anadolu Türk folklorunun en tanınmış ozanı olup, haksızlığa karşı çıkan, zulme direnen, zalimlere karşı hayatı bahasına mücadele eden bir halk kahramanı olarak tasvir edilmektedir. Muhtemelen daha eski bir kahraman veya kahramanlara ait motif ve öyküler yanlışlıkla 16. yüzyılda yaşamış Ruşen adlı bir Celâli’ye mal edilmiştir. Bu açıdan Köroğlu’nun kılık değiştirerek derviş kıyafetiyle Bolu Beyi’nin çadırına padişahın ve Mısır valisinin saraylarına girerken sadece kıyafetlerini değiştirdiği anlaşılmakla birlikte Türk ya da Anadolu söylencelerinden şekil değiştirme yeteneğine haiz bir hilebazın kalıntısı olduğu da düşünülmüştür.

Oku
Halkbilim

Edebiyat Kahramanları Sözlüğü

Edebiyat Kahramanları Sözlüğü başlığıyla yayınlanan bu alfabetik çalışmada Folklor ve Mitoloji Sözlüğü adlı kitabımdan çeşitli edebiyat eserleri, roman ve karikatür kahramanları hatta felsefi terimlere dair seçilmiş bazı alıntıları maddeler halinde bulabilirsiniz.

Oku
Halkbilim Karadeniz Kültürü

Yağmur kültü: Yağmur duası, Yağmur dansı, Yağmur gelini

Makale: Özhan Öztürk ‘Yağmur kültü: Yağmur duası, Yağmur dansı, Yağmur gelini başlıklı’ yazıda kadim kültürlerin mitoloji ve geleneklerinde insan ve yağmur ilişkisi incelenmekte, Türkiye özelinde yağmur duası ritüelleri incelendikten sonra tam tersine yılın büyük bölümü yağışlı geçen ve güneşe hasret kalan Karadeniz bölgesinde babra burik ve gusgustera adlarıyla bilinen ‘güneş duası’ ritüelleri de detaylandırılmaktadır. YAĞMUR Pek çok kültürde Yağmur, Gök Tanrı ile yeryüzü tanrıçasının birleşmesi, bir çeşit kutsal düğünün işareti olarak algılanmaktadır. Bu inanışa göre göğün toprağı yağmur yoluyla döllemesi bitkilerin doğup büyümesini yani bereketi sağlıyordu. Pek çok Afrika kabilesinde…

Oku
Halkbilim Japon Mitolojisi

Samuray: Japon toplumunun savaşçı ruhu

Makale: Özhan Öztürk Samuray endüstri öncesi Japon toplumunun savaşçı kastının adıdır. Buşido ‘savaşçının yolu/sanatı’ kurallarına sıkı sıkı bağlı bir yaşam disiplinini benimseyen samuraylar hatalarını ‘seppuku’ adı verilen kısa kılıçlarıyla karınlarını deşerek intihar eylemiyle öderlerdi. Bu intihar töreni sırasında kaişaku (cellat) adı verilen bir arkadaş ya da öğrencisinin yardımı da gerekmektedir.

Oku