Tuna Nehri Tarihi: Roma’dan Osmanlı’ya Avrupa’nın Kader Yolu
📌 “Tarih boyunca en ucuz ve en kolay ulaşım yolu neydi?”
Cevap: Nehirler!
Bunların belki de en önemlisi Avrupa’nın kalbinden geçen Tuna Nehri.
🌍 2.850 kilometrelik uzunluğuyla, Avrupa’nın en uzun ikinci nehri.
Almanya’daki Kara Orman’dan doğar, 10 ülke ve 4 başkentten (yani Viyana, Bratislava, Budapeşte ve Belgrad) geçerek Karadeniz’e dökülür.
🏛️ Antik Yunanlılardan Romalılara, Osmanlılardan Avusturya-Macaristan’a kadar birçok imparatorluk, Tuna’yı hem sınır hem can damarı olarak gördü. Antik Yunanlılar, Tuna’yı ticaret için kullandı. Ardından Romalılar geldi…
Askerlerini, malzemelerini Tuna’dan taşıdılar.
Bugünkü Viyana, Belgrad ve Rusçuk, bu askeri üslerin etrafında kuruldu.
Ve Aquincum…
Bugünkü adıyla: Budapeşte!
Romalılar buradaki termal sulardan faydalanarak hamamlar inşa etti. Hâlâ ayaktalar.
🛡️ Tuna, Roma İmparatorluğu’nun kuzey sınırıydı.
Ancak Avarlar ve Slavlar geldikten sonra bu sınır çöktü.
🐟 Orta Çağ’da Tuna, hem yiyecek hem yaşam kaynağıydı.
Avrupa’nın en zengin balık çeşitliliğine sahip nehirlerinden biri hâlâ.
🏰 Roma sonrası, Charlemagne gibi hükümdarlar, Tuna kıyılarına kaleler inşa etti.
Birçok savaş burada yaşandı.
Özellikle Osmanlı ile Macar Krallığı ve Habsburglar arasında.
🕌 Osmanlılar, 15. yüzyılda Tuna’yı kuzey sınırı yaptı. Tuna boyunca yapılan savaşlar, Doğu ile Batı arasındaki kaderi belirledi. İlerleyen yüzyıllarda, Tuna aynı zamanda Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun da ticaret koridoru haline geldi.
⚔️ Ancak 20. yüzyılda her şey değişti. Osmanlı’nın Balkan topakları, Balkan Savaşları sırasında büyük ölçüde elden çıktı. Ardından gelen II. Dünya Savaşı, Tuna’yı bir kez daha savaşın tam ortasına itti.
Naziler, Tuna üzerindeki kontrolü, Avusturya’nın ilhakı, Yugoslavya ve Sovyetler’in işgali ve Romanya ile Macaristan’la yapılan ittifaklarla ele geçirdi. Tuna üzerindeki birçok gemi, geri çekilmeler sırasında batırıldı. Bu batıklar, kurak yaz aylarında nehrin dibinden yeniden gün yüzüne çıkıyor; adeta Zamanın içinde kaybolmuş bir hayalet gibi.
📦 Tuna Nehri, sanki Avrupa’nın kalbinden geçen bir su yolu değil; adeta medeniyetlerin yükselişine, imparatorlukların çöküşüne ve insanlığın ortak hikâyesine sessizce tanıklık eden bir zaman tüneli.
Youtube Shorts’da Kısa Video olarak İzleyebilirsiniz: