Livraria Lello: Edebiyat, Tarih ve Sanatın Buluştuğu Yer
Dünyanın en güzel ve etkileyici kitapçılarından biri olarak kabul edilen Livraria Lello, sadece mimarisiyle değil, aynı zamanda edebiyat dünyasına kattığı değerlerle de öne çıkıyor. Porto’nun tarihi merkezinde yer alan bu büyüleyici kitapçı, neo-gotik ve art nouveau tasarımının eşsiz bir birleşimini sunuyor. Ancak Livraria Lello, sadece bir kitapçı değil, aynı zamanda sanat, tarih ve edebiyatın kesişim noktasında yer alan bir kültür merkezi.
Tarihi ve Mimari Dokusu
Livraria Lello, 13 Ocak 1906’da büyük bir açılış töreniyle halka kapılarını açtı. O dönem Portekiz ve Brezilya’nın entelektüel çevreleri için önemli bir olay olan açılış, ünlü yazar Guerra Junqueiro gibi birçok önemli ismi ağırladı. Kitapçının dış cephesi, gotik mimarinin detaylarıyla bezeli olup bir kiliseyi andırırken, iç mekânda ise art nouveau tarzının etkisi hissediliyor. En dikkat çekici mimari unsur ise, büyüleyici kıvrımlara sahip ikonik kırmızı ahşap merdiven ve büyük vitray pencereleri.
Harry Potter ile Bağlantısı
Birçok kişi, J.K. Rowling’in Harry Potter serisini yazarken ilhamını Porto’dan aldığını söylüyor. 1990’ların başında Porto’da İngilizce öğretmeni olarak çalışan Rowling, sık sık Livraria Lello’nun ikinci katında kahve içiyordu. Bu durum, kitapçının büyülü atmosferinin Hogwarts’ın tasarımına ilham verdiği teorisini güçlendiriyor. Ayrıca, Portekizli üniversite öğrencilerinin geleneksel siyah pelerinli kıyafetlerinin de Hogwarts’taki büyücü cübbelerine esin kaynağı olduğu düşünülüyor.
Nobel Edebiyat Ödülü ve Livraria Lello
Livraria Lello, edebiyat tarihine duyduğu derin ilgiyi özel sergilerle de taçlandırıyor. Bunlardan biri de Livraria Lello X Time: What Makes a Nobel? adlı sanat enstalasyonu. Time dergisinin yaratıcı yönetmeni D.W. Pine tarafından tasarlanan bu proje, Nobel Edebiyat Ödülü kazanan yazarları ve onların edebiyat dünyasındaki yerini sorguluyor. Sergi, ödül kazanan yazarların yanı sıra, bu onuru hak ettiği halde kazanamamış yazarları da ön plana çıkararak edebiyat dünyasındaki tartışmaları yeniden alevlendiriyor.
Toplamda 143 yazarın eserleri sergide yer alırken, yaklaşık 650 farklı eser, farklı dillerde okuyucularla buluşuyor. Nobel ödülleri hakkında süregelen tartışmalara katkı sağlamak amacıyla Livraria Lello, okuyucularına bir anket sunarak “Kim kazandı? Kim kazanmalıydı? Kim hâlâ kazanabilir?” sorularını yöneltti. Edebiyat eleştirisinin doğası gereği farklı fikirlerin ortaya çıkması kaçınılmaz. Ancak tam da bu çeşitlilik, kitapçının edebiyatı bir keşif alanı olarak konumlandırmasını sağlıyor.
Sanat, Kültür ve Gelecek
Sanatı ve edebiyatı kucaklayan Livraria Lello, sadece kitapların satıldığı bir mekân olmanın ötesine geçerek bir kültürel deneyim sunuyor. 2016’da gerçekleştirilen restorasyon sürecinde, ünlü sokak sanatçıları Dheo ve Pariz One tarafından yapılan sanatsal duvar resimleri, kitapçının cephesini sanatsal bir ifadeye dönüştürdü. Porto şarabı, eski kitap yığınları ve gotik esintilerle süslenen bu çalışma, Livraria Lello’nun edebiyatla sanatın iç içe geçtiği bir yer olduğunu vurguluyor.
Bugün Livraria Lello, tarihî ve kültürel mirasını koruyarak dünyanın dört bir yanından gelen edebiyat tutkunlarını ağırlamaya devam ediyor. Giriş ücretinin (5€) kitap satın alındığında düşülmesi ise, ziyaretçileri kitap okumaya teşvik eden hoş bir detay.
Livraria Lello’yu ziyaret etmek, sadece bir kitapçıya gitmek değil, edebiyat, tarih ve sanatın iç içe geçtiği bir yolculuğa çıkmak demektir.