Abosom, Gana’da yaşayan Aşanti halkı ile Akan dil grubuna mensup diğer halkların inanışında tüm tanrı ve tanrıçaların dâhil olduğu panteona verilen isim olup, Afrika Mitolojisinde önemli bir yer tutmaktadır.
Abosom
Panteonun tepesinde tüm tanrı ve tanrıçaların babası Nyame onun altında çocukları daha aşağıda asuman adı verilen küçük tanrılar en aşağıda ise ‘Nsamanfo’ adı verilen ata ruhları yer almaktadır. Tıpkı Yoruba halkının Orişa ve Vodun loa inancı gibi abosomlarda Aşanti ve Akanların inanç evreninin ruhsal güçleri olup yaratılış ve sonrasında Nyame’ye yardım etmişlerdir.
Nana Akonned
Nana Akonnedi Gana’nın Larteh Kubease bölgesinin yerel tanrıçası olup tüm abosomların anası sayılmakta olup, hem panteonun başı hem de tüm sorunların son karar vericisidir.
Nana Asuo Gyebi
Nana Asuo Gyebi, Kuzey Gana’da özellikle Akuapem’de tapınılan bir nehir tanrısı olup, koruyucu ve şifacı özellikleriyle tanınmaktadır. Ayrıca Amerika’ya köle olarak zorla götürülen Afrikalıların geçme işlerini ve dinlerini öğrenmesinden de sorumludur.
Nana Adade Kofi
Nana Akonnedi’nin en küçük oğlu kabul edilen Nana Adade Kofi, Gana’nın Guan bölgesinin yerel savaşçı tanrısının adı olup, metaller, silahlar ve sadakat ile ilişkilendirilmektedir.
Tegare
Tegare, Kuzey Gana’ın yerel abosomu olup ormanda yaşadığına yalancı, hırsız ve haksızlık yapan kişileri bulup cezalandırmakla görevli olduğuna inanılmaktadır.
Mmoetia
Mmoetia ayakuçları geriye bakan bir çeşit cüce abosom grubu olup, ormanda yaşayıp bitkiler ve şifacılık konusunda olağanüstü bilgilere sahip olduklarına inanılmaktadır.
Aşanti halkının abosomunda yer alan diğer tanrılar ise Apo, Asaase Afua, Asaase Yaa, Bia, Bosomtwe, Nyame, Tano’dur.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016