1 Eylül 1939 -1 Eylül 1940 2. Dünya Savaşı’nda gerçekleşen önemli olaylar haritası
1 Eylül 1940 1 yıl önce bugün Almanya, Polonya’yı işgal etti ve II. Dünya Savaşı’nı başlattı. O zamandan beri yedi ülke Naziler tarafından ele geçirildi. Hitler’in Reich’i, Sovyetler Birliği ve İtalya Avrupa’yı ele geçiriyor. Almanya’nın müttefiki SSCB, Polonya’nın doğusunun yanı sıra son 12 ayda Finlandiya, Estonya, Letonya ve Litvanya’yı işgal etti. Aynı zamanda yine bir Alman müttefiki olan Japonya, Çin’in kanlı istilasına devam ediyor.
Alman işgali altındaki küçük Lüksemburg’da “Spéngelskrich” rozet ve nişan krizi yaşanıyor. Bazı Luxemburglular Nazi işgalcileriyle işbirliği yaparken
Nazi karşıtları ise yasaklanan Fransızca’nın yerine Eski Lüksemburg dilini konuşarak ve yakalarına Spéngelskrich denilen direniş nişanları takıyor.
Luftwaffe bombardıman uçakları, Londra yakınlarındaki Biggin Hill hava üssünü vuruyorlar.
Berlin’deki Amerikalı gazeteci William Shirer: “Bu yıl Almanya, parlak ve saldırgan tarihine uymayan zaferler kazandı.” Yine de savaş henüz kazanılmadı. Bir hafta süren İngiliz bombardımanı Alman halkında kuşku yarattı.
İngiltere’den ABD’ye 879 kişi taşıyan Liner SS Volendam, bir Alman U-botu tarafından torpillendi. 320 İngiliz mülteci çocuk kurtarıldı. Torpido patlamadı ama Volendam’In gövdesine gömülerek batmasına sebep oldu. Gemiden sadece çocukların cankurtaran sandallarına binmesine yardım eden bir mürettebat öldü.
2 Eylül 1940 Alman işgali altındaki Varşova’daki Yahudi cemaatinden Chaim Kaplan: ‘Nazizm her şeyi zehirliyor. Bu yılki zulümlerde Polonya
Yahudileri yok edildi ve gettolara hapsedildi’
Dün gece Londra’daki East End’i bombalayan Luftwaffe pilotları: “İngiliz savaş uçakları düzensiz uçuyor ve her gün daha azı karşımıza çıkıyor. Onları yeniyoruz!”. İngiliz hava generali (Air Vice Marshal) Keith Park: ‘İyi savaşıyoruz ama radar istasyonlarımızın ve hava limanlarımızın bombalanması ciddi bir sorun’. Şehirlerde hava saldırıları İngiliz çocukları arasında yeni bir moda başladı: Şarapnelleri ve bomba parçalarını hatıra olarak toplamak. Son üç gün, Luftwaffe baskınlarında 100’ün üzerinde İngiliz uçağı imha edildi. RAF savaşçıları “kötü bir haftasonu” diyorlar. Her iki taraf da kanlı ve yorucu hava harekâtına kilitlenmiş durumda.
Yarım milyon Romen, Hitler’in arabuluculuğunda, Macaristan’a verilen Transilvanya’dan kaçıyor. Bazı Romenler Macar birliklerine direnmek için öfkeli çeteler oluşturuyor. Romanya’nın faşist partisi Demir Muhafızlar sokaklarda dolaşıyor: Hitler’in resimleri yakılıyor ve toprakları teslim ettiği için Kral Carol suçlanıyor.
3 Eylül 1940 Hitler, komutanlarına 21 Eylül’de planlanan İngiltere’nin planlı işgali için Deniz Aslanı Operasyonuna hazırlanmalarını emretti. 11
Eylül’de saldırının başlatıp başlatmayacağına karar verilecek. Alman işgali planında önemli sıkıntılardan birisi de asker taşıma teknelerinin yetersiz sayıda olması bu yüzden Avrupa’daki kanallardan ve limanlardan ele geçirilen mavna tipi teknelerin de kullanılması isteniyor. Üstelik Alman işgali tekneleri, zorlu hava koşullarında İngiliz Kanalı’nı geçmek için çok küçük yani Hitler İngiltere’yi istila etmeyi planlıyorsa, en geç bu ay, sonbahar fırtınalarının başlamasından önce harekâtı başlatmak zorunda.
Kent’te bir pub sahibesi olan Mabel Cole, müşterilerinden birisini şüpheli olarak yetkililere ihbar etti. Adam 09:00’da bara gelerek, önce banyo yapıp yapamayacağını sordu ve ardından yabancı aksanıyla bir elma şarabı sipariş etti. Polis Hollandalı bir mülteci olduğunu iddia eden adamı 3 saat sorguladıktan sonra telsiz ve sahte evraklarla donatılmış Alman casusu Karl Meier olduğunu açığa çıkardı. İngiltere’ye tekne ile gelen Meier’in üç suç ortağı için hızlı bir insan avı düzenleniyor: Hiçbiri iyi İngilizce konuşamayan hatta casusluk deneyimi olmayan Meier’in üç suç ortağı yakalanıyor. ,
Romanya’da isyan çıkıyor: Faşist Demir Muhafızlar’ın 3 silahlı adamı, Bükreş’teki Kraliyet Sarayı’na girerek çılgınca ateş ederek “hain” Kral Carol’un öldürmek istiyor.
4 Eylül 1940 Japon savaş gemileri, Çin’in Haiphong limanını ablukaya alıyor. Fransız sömürge hükümetine bir ültimatom vererek karada Japon
askerlerinin bulunmasını talep ediyorlar.
İngiliz Home Guard üyeleri Polonyalı RAF pilotu Czeslaw Tarkowski’yi, Alman olduğunu düşünerek tutuklamaya çalıştı. Şimdi Calais çevresindeki hava limanlarından uçan Alman savaşçılarının RAF uçaklarını vurmak için daha fazla hava zamanı var. Luftwaffe bombardıman uçakları İngiliz havalimanlarını vuruyor.
Hitler, Berlin Sportspalast’taki büyük kalabalığa hitap ederken İngiliz bombardıman baskınlarıyla alay ediyor. ‘Bu saçma davranışa misilleme yapma emri vermemiştim ama şimdi bir cevap vereceğiz. Eğer şehirlerimize büyük çapta saldıracaklarını ilan ederse, onlarınkini sileceğiz! Tanrı şahidimiz olsun, bu gece korsanlarının oyununa bir son vereceğiz’. ABD’li gazeteci William Shirer: ‘Hitler’in kana susamışcasına İngiliz şehirlerini bombardıman yoluyla silme vaadi Berlin kalabalığını mest etti’.
ABD Dışişleri Bakanlığı Japonya’ya bir uyarı yayınladı: Japon egemenliğini Hint-Çin Fransız kolonisine genişletme girişimleri “Amerikan halkı tarafından hoş karşılanmadı”. Amiral Koshiro Oikawa, bugün Japonya’nın yeni Donanma Bakanı seçildi: Kutsal sefer olarak gördüğü Çin işgalinin güçlü destekçilerinden birisi olup Amerika’nın savaşa girme olasılığını düşük görüyor.
5 Eylül 1940 Alman hükümeti, İngiliz uçaklarının İsviçreli hava sahasına girdiğinde İsviçrelilerin ateş etmeden uçmasına izin verdikleri için İsviçre’ye uyarı veriyor: “Tarafsızlığınızı koruyun ya da sizin için biz koruyacağız.”
Japonya’nın Litvanya’daki konsolu Chiune Sugihara, yeni Sovyet yetkilileri tarafından sınır dışı edildi. Sugihara, emirlere karşı gelerek Yahudi mültecilere binlerce Japon vizesi çıkararak Avrupa’dan kaçmalarına yardım etmeye çalışıyordu. Sugihara, binlerce Polonyalı ve Litvanyalı Yahudiye Trans-Sibirya demiryolundan Japonya’ya doğu Avrupa’yı terk etmesine izin vermek için günde 300 sahte transit vize yazıyordu. Litvanya’yı terk ederken Sugihara ve karısı Yukiko, tren penceresinden umutsuz mültecilerin kalabalığına son kez baktı. [1]
Faşist lider Ion Antonescu, Nazi yanlısı Demir Muhafızların şiddetli ayaklanmasını durdurmak için Romanya Başbakanı olarak atandı ve Kral Carol’un mutlak iktidarı istedi. Romen faşistleri Demir Muhafızları, Yahudi dükkânlarını yağmalamak ve yakmak için gösterilerin yarattığı karmaşadan yararlandılar. Polis onlara tabanca ile ateş edince tüfeklerle karşılık verdiler.
6 Eylül 1940 Dün gece Almanya’ya baskın yapan İngiltere Bombardıman Komutanlığı Kara Orman’ı ateşe vererek Alman gizli cephaneliklerini yaktı. Alman vatandaşları, Luftwaffe’nin abartılı bir şekilde korunma sözlerine rağmen, İngiliz bombardıma uçaklarının şehirlerine ulaşabileceğinden endişe ediyor.
Cardiff’teki rıhtım Luftwaffe tarafından bombalanıyor. Liman işçilerinin hava saldırıları sırasında gemileri boşaltmamaları emredildi. Alman hava
saldırıları, Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin düzeninin bozulduğunu gösteriyor. Sadece iki hafta içinde, Fighter Command 295 uçak kaybetti ve 231 pilot öldürüldü ya da yaralandı. Fighter Command komutanı Hugh Dowding: “güneşin doğuşundan, gece karanlığına dek savaşan pilotlarımız var. Bu adamlar ölümsüz değil, tükenmişler.”
Fransa, kahve tayınında tüm bardaklar şimdi yarım kahve çekirdekleri ve yarım dolgu (kızartma bezelye veya fındık) ile yapılır ve 15:00’dan sonra kahve satışı yasaktır.
İngiliz Yüksek Komutanlığı çok gizli Uyarı # 3 yayınladı: “Önümüzdeki 3 gün içinde işgal bekliyoruz.” Alman ordusu yüksek seviyede hareketlilik içerisinde bulunuyor.
7 Eylül 1940 Romanya Kralı Carol faşist baskıya boyun eğdi ve 18 yaşındaki oğlu Prens Michael’ın (sağda) lehine tahttan çekildi. Carol, metresi Magda ile birlikte özel trenine binerek Romanya’dan kaçarken, 16 kaniş, 6 hindi, 2,5 milyon dolarlık mücevher ve ulusal galeriden alınan 4 Rembrandt tablosunu yanına almayı ihmal etmedi.
Kraliyet Hava Kuvvetleri kırılma noktasına geliyor: İngiltere’nin güneyindeki 7 havaalanının 6’sı kötü hasar gördü, “Zincir Ev” (Chain Home) radar
ağının sadece% 75’i faaliyet gösteriyor, pilotlar tükendi. Reichsmarschall Göring, bugün Londra’da şimdiye kadarki en büyük planlı Luftwaffe baskınını kutlamak için İngiliz Kanalı sahilinde şampanyalı bir piknik yapıyor. Alman uçakları şimdi Kanal geçiyor. Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin direnişinden ötürü hayal kırıklığına uğrayann Göring, Luftwaffe’yi iondra’ya gönderiyor. 17.30’da ilk bombalarını bırakan Alman uçaklarının devasa dalgası, Doğu Londra’daki tersane ve depoları hedef alıyor. Londra’da depolanan yiyecek stokları yanıyor: “Havada biber parçacıkları var”.
İngiltere Yüksek Komutanlığı, Londra’ya yönelik bazı Alman saldırılarının yakın zamanda istilaya öncülük etmesini, “Cromwell” kod sözcüğüyle bildiriyor. ABD savaş muhabiri Ernie Pyle Londra’da: “Hepiniz büyük yangınlar gördünüz, ancak büyük yangınlarla kaplı bir şehrin tüm ufkunu gördünüz mü?”[2] Korkulan Alman işgali filosunun henüz ortada yok, ama İngiliz ordu mühendisleri şimdiden “Nazi ilerlemesini durdurmak için” köprüleri havaya uçurmaya başladılar.
8 Eylül 1940 Yeni bir Nazi kararnamesiyle Yahudi karşıtı Nuremberg yasaları işgal altındaki Lüksemburg’da geçerli oluyor: Yahudiler artık Yahudi olmayanlarla evlenemeyecek.
Amiral Raeder, Hitler’le Akdeniz’de büyük Alman saldırıları önermek için bir araya geldi: “Cebelitarık, Süveyş kanalı ve Dakar’ı ele geçirelim.”
Londralılar, dün geceki “şiddetli bombalama” olayının enkazını yavaş yavaş temizliyor. Yüzlerce kişi öldü ve binlerce kişi evsiz kaldı. RAF subayı Keith Park: “Londra nehrin aşağısında yanıyor; korkunç bir manzara. Ama bunun için Tanrı’ya şükürler olsun ki en azından bizim hava limanlarımızı bombalamıyorlar.”. Londra sakinlerinden Enid Turner: “Yandaki ev vuruldu, ama Anderson barınağının el değmemiş olduğunu görünce rahatlamıştık tabii ki içeriye bakana kadar. Üç ceset var!. Genç bir kızın ağzında ve kulaklarında kan vardı, fakat üzerinde bir yara yoktu. Sadece patlamaya yakın olmak onları öldürdü.” Alman bombaları İngiliz demiryolu ağını ciddi şekilde tahrip etti.
London Bridge, Victoria ve Waterloo tren istasyonları bir sonraki duyuruya kadar kapalıdır. Kızgın Londralıların Liverpool Caddesi metro istasyonuna bombalamadan sığınmak için koşuşturuyor ama bilet almaları gerektiği söylendi. İngiliz hükümeti, insanların metro istasyonlarını bomba sığınağı olarak kullanmaması için Londra Metrosuna
bombardıman zamanı girişi yasaklıyor.
9 Eylül 1940 Demir Muhafız suikastçıları ülkeyi terk etmek için trene binen Kral Carol’a suikast düzenlemek istedilerse de banyo küvetinde saklanan kral pusudan kurtulmayı başardı.
Londra’daki hükümet gözlemcileri, halkta panik belirtisi ve mağlubiyet belirtilerinin hiçbirini bulamıyor daha çok kararlılık artışı rapor ediyor. Bununla birlikte Anti-Semit çeteler, sözde East End Yahudilerinin bombalanan evleri yağmaladığı gerekçesiyle Londra’daki Yahudi dükkânlarına saldırıyor.
Luftwaffe, İngiliz havaalanlarının ve radar kulelerinin bombalanması görevini iptal ediyor. Yeni emirler artık “Londra’nın sistematik yıkımı” için verilecek. Çöküş sürecine giren Kraliyet Hava Kuvvetleri için hayati bir dinlenme ve toparlanma şansı ortaya çıkıyor.
İngiliz hükümeti, Alman bombardımanının yoğunlaşması durumunda, Westminster ‘tan Malvern College ve Worcestershire ‘e dek tüm memurları tahliye etmeyi planlıyor. Kamu öfkesi sebebiyle İngiliz hükümeti şimdi Alman bombardımanı sırasında metroya saklanma yasağını kaldırıyor.
RAF bombardıman uçakları ve Kraliyet Donanması, muhtemel Alman istilası öncesinde Oostende ve Kanal civarındaki diğer limanlara saldırıyorlar.
10 Eylül 1940 İtalyan uçakları, Filistin’deki İngiliz kontrolündeki Tel Aviv’i bombalarken limanda demir atan İngiliz savaş gemilerini ıskalıyorlar. Bunun yerine evler ileyoğun bir Pazar yerini bombalıyorlar: 137 kişi öldü.
Bir Alman bombası, Madam Tussauds’un Londra’daki balmumu müzesindeki heykellere büyük zarar veriyor hatta Hitler balmumu heykeli de kısmen
soyuluyor. Parlamento Binası’nın karşısında nehrin kıyısındaki St. Thomas Hastanesi, bir Alman bombasından etkilendi: 5 hemşire öldü. Doktorlar, hemşireler ve hizmetçiler artık bodrum katında birlikte uyuyacaklar. Churchill şimdi, güney Londra’daki bomba hasarını denetliyor. Birleşik Krallık’taki Alman akınlarına karşı hoşnutsuzluk artıyor. Binlerce yoksul East End’den ayrılıyor; Londra’yı banliyöleri terk ediliyor.
İtalyan tankları şimdi Libya’dan İngiliz kontrolündeki Mısır’a geçiyor: Mussolini yeni bir Roma imparatorluğu hayal ediyor. (Bkz. 2. Dünya Savaşı’nda İtalya)
11 Eylül 1940 Almanya, Britanyalılara saldıran bombardıman uçaklarının sivil değil tamamen askeri hedefleri bombaladığını iddia ediyor: Bunlar Berlin’i bombalayan RAF’a karşı “misilleme baskınları”.
ABD ve İngiltere, Birinci Dünya Savaşı’ndan çıkarılan 50 eski ABD savaş gemisinin karşılığında, Karayiplerdeki İngiliz kolonilerinde Amerikan askeri üslerini vermek için “üsler için destroyer” (“destroyers for bases”) anlaşması yapıyor.
aritasıLondra’da Regent’s Street, patlamamış bir bomba nedeniyle kapatılıyor. Bomba taşımak için çok kararsız olduğundan bomba uzmanı Arthur Merriman bombanın kasasını eliyle kırıyor ve patlayıcıyı lastik bir tüple sifonluyor.
İngiltere Başbakanı Winston Churchill İngiliz radyounda konuşuyor ve acımasız NAZİ saldırılarından şikayet ederken direnme kararlılığını da vurguluyor.
12 Eylül 1940 Dün Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin kasvetli bir günüydü: Britanya Savaşı’nda ilk defa, bir gün boyunca İngilizlerin Almanlardan daha fazla uçağı düştü: 29’a 25. İngiliz pilot George Barclay: “Benim filomdaki herkes en iyimser: En az 7 gün daha hayatta kalacağımıza eminiz!”
Sonradan yazdığı James Bond romanları ile ünlenecek İngiltere Donanma İstihbaratından Ian Fleming, Ruthless Operasyonu’nu (Operation Ruthless) önerdi: Luftwaffe havacıları gibi gizlenmiş İngiliz ajanları kullanarak Alman denizcilik kod kitaplarını yakalamak için sahte bayrak görevi icra edilecek[3].
Mısır’daki İngiliz birliklerine İtalyan işgalciler yüzünden geri çekilmeleri emrediliyor.
Londra’daki Buckingham Sarayı bombalandı. Kraliyet ailesi son derece metin. Kraliçe Elizabeth: “Memnun oldum; şimdi olaylara Doğu Yakasındakilerin gözleriyle bakabiliriz.”
4 Fransız genç (ve köpekleri ‘Robot’), Dordogne’de, 17.000 yıl öncesinden kalma muhteşem tarih öncesi sanatla dolu bir mağara keşfettiler.
Regent Caddesi’nde kalan Alman bombası patlıyor ama cadde boşaltıldığı ve bomba etkisiz hale getirildiği için sadece pencere camları kırılıyor.
13 Eylül 1940 İtalya’da “Mısır kampanyasının ilk zaferini” kutlamak için kilise çanları çalıyor.İtalyan birlikleri Libya sınırına yakın bir köy olan Sollum’u işgal ediyor.
Londra’da St. Paul Katedrali’nin kubbesine çarpan bir bomba patlamadan aşağı düşerek 9 m toprağa gömüldü. İngiliz mühendisler patlamadan önce bombayı tesirsiz hale getirmek için hızla etrafını kazıyorlar.
Amerika’da savaş karşıtı eylemciler, barış zamanında önerilen zorunlu askerlik kampanyasına karşı kampanya yürütüyorlar.
Britanya’yı işgale hazırlanan ama İngiliz Kanalı’nın geçecek yeterli gemi bulunmadığından zorlanan Almanya’da anlatılan bir fıkra:
“-Mein Führer! Musa’nın asasını alarak denizi ikiye yarabilir ve İngiltere’ye yürüyebilirsiniz!
– Harika Nerede bu asa?
– British Museum’da”.
Alman işgalciler, ırksal olarak yakın buldukları Hollanda’da Nazilere katılmak isteyen Hollandalılar için Nederlandsche SS’nin kurulduğunu duyuruyorlar.
14 Eylül 1940 İtalyan kış tatil beldeleri turistler için reklam vermeye başladı bile. İtalyan politikacılar, İtalyan askerlerinin Mısır’ı fethetmesinin ardından İngiltere’nin yenileceği ve savaşın Noel’e kalmadan biteceği görüşü hâkim.
Bir hafta süren sürekli bombalama olayından sonra, Londra Limanı nakliyeye kapatılıyor. Hayati önemdeki malların taşıması artık 400 mil kuzeyde, İskoçya’daki Clyde nehri üzerinden gerçekleştirilecek. Londra’da Doğu Yakası’ndan (East End) gelen 80 komünist protestocu bir hava saldırısının ortasında Londra’daki Savoy Hotel’e dek yürüyüş yapıyor. Otelin milyoner misafirleri ile Komünist protestocular Savoy Hotel’in sığınağını paylaşıyor.
İtalyanlara göre sayıca az olan İngiliz kuvvetleri Mısır’da direniyor. Ön cephede savaşan İngiliz Teğmen Lea Leakey anılarında: “İtalyan Ordusu, motorsiklet sürücülerinin öncülük ettiği arkada tankların yer aldığı sanki geçit törenindeymiş gibi mükemmel bir çizgide ilerleyerek bizlere doğru ilerliyor. ”
ABD’de, Cumhuriyetçilerin cumhurbaşkanı adayı Wendell Willkie, Demokrat Roosevelt’in zayıflığının Hitler’in yükselişine sebep olduğunu iddia ediyor. Willkie ayrıca Başkan Roosevelt’i öncesinde benzeri görülmemiş bir üçüncü görev süresi talep ettiği için “Amerikan diktatörlüğü” kurmakla suçluyor.
Hitler, üst düzey Alman komutanlarıyla, Britanya’nın işgalinin (Deniz Ayısı Operasyonu) devam edip etmeyeceğine karar vermek için bir acil toplantı yapıyor. Hitler: “Luftwaffe’nin çabaları övgüyü hakkediyor ama İngiltere’yi diz çöktürmeliyiz. Başarılı bir istiladan emin olmalıyız.” Operasyon Deniz Aslanı için sonbahar fırtınaları başlamadan önce 17 Eylül günü kararlaştırılıyor. Kraliyet Hava Kuvvetleri yok edilmesi için önümüzdeki 3 gün Hitler’in İngiltere’nin işgali için son umudu. Buna rağmen RAF, Fransız kıyıları boyunca toplanan Alman istila filosundaki gemileri bombalıyor.
15 Eylül 1940 Binlerce Luftwaffe uçağı İngiltere’ye doğru Göring’in sözleriyle ‘son titanik vuruşu’ için ilerliyor. Londra’yı tehdit eden 500 bombardıman uçağı ve 620 avcı uçağı, RAF’ı havaya çekerek yok etmek istiyor. İngiltere Savaş Komutanlığı haftalar boyunca, hava muharebelerinde riskli olan uçak sayısını dikkatle sınırladığı için Almanlar RAF’ın 100’den az savaş uçağının kaldığını düşünüyor. Oysa gerçek rakam 80. Churchill, Almanlarla savaşmak için her RAF filosunu korataya koyan Fighter Command’ı ziyaret ediyor. Arkada yedek bırakılmayacak.
Luftwaffe nişancısı Hans Zonderlind: ” İngiliz avcılarının yok olmaya yakın olduğu söylenmişti! Oysa bize doğru gelen kasırgalar görüyorum, yüzlercesi” RAF, ilk kez, “Big Wing” taktiklerini deniyor ve Luftwaffe’yi parçalamak için tek grupta 5 filo savaşçısı gönderiyor. Güney İngiltere ve Londra üzerinde yüzlerce it dalaşı yaşanıyor. RAF pilotu Ray “Arty” Holmes, Londra üzerinden bir düşman bombardıman uçağına kendi uçağıyla toslayarak düşürmeyi başarıyor. [4] Devasa hava savaşının karmaşasından sonra, geri kalan Alman uçakları Fransa’daki hava limanlarına geri dönüyor. Paraşütle inen bir Alman pilotunun, uçağı yer düşerken bir anne ve kızı öldürdü. Bir İngiliz polis memuru onu tutukluyor: “Ağladı ve özür diledi. Ona çay ikram ettim.”
Londra’nın akşam gazeteleri kriket puanları gibi bugünkü hava savaşını manşetten veriyorr: “RAF karşısında Luftwaffe, bugünkü skor 146’dan 20’ye kadar” Bununla birlikte gerçek rakam 56-28 gibi. Londra, ABD Büyükelçiliği Askeri Ataşesi’nden Raymond Lee: “Bugünden itibaren Hitler’in şansı hızla azalacak. Almanlar, gereksiz bir şekilde hava güçlerini israf ediyorlar.” İngiliz propagandası Alman kayıplarını abartıyor: Kraliyet Hava Kuvvetlerinin her uçağının ortalama 3 Alman uçağı vurduğu iddia ediliyor bu gerçek değil ama yine de Luftwaffe için kötü bir gün oldu.
Gandi’nin All-India Kongresi, İngiliz savaş çabalarına yardım etmeyeceğini açıkladı, ancak bunu protesto yoluyla engellemedi. “İngiltere’nin enkazı aracılığıyla bağımsızlık aramıyoruz.”
ABD’den gelen heyecan verici bir bilim haberleri: geliştirilmekte olan yeni “atom-bombası”, uranyum atomlarını bölebilir ve 227 ton (500 bin libre) kömüre eşit enerjiyi” serbest bırakabilir.
Notlar
[1] https://www.jewishvirtuallibrary.org/chiune-sugihara
[2] http://www.eyewitnesstohistory.com/blitz.htm
[3] https://www.culture24.org.uk/history-and-heritage/military-history/world-war-two/art52858
[4] http://bbm.org.uk/the-airmen-stories/r-t-holmes/