1939

1 Kasım -15 Kasım 1939: Hitler’e Münih Birahane Suikasti

1 Kasım 1939 Britanya’nın savaş gemisi üretimi artmaya devam ediyor; Bugün HMS Candytuft, Dianthus, Carnation ve Delphinium korvetleri kızağa konuldu.

İngiltere mahkemesinde bir vicdani retçi Thomas Jack Law yargılanıyor. 1. Dünya Savaşı gazisi olan

Poland map 1939
Almanya ve Rusya arasında bölünmüş Polonya haritası, Kasım 1939

babası “Hastanede 5 yıl kaldıktan sonra oğluma savaşa asla katılmamasını söyledim” diyor.

SSCB, Doğu Polonya’yı resmen Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne ekliyor. Bazı Ukraynalı, Yahudi ve Beyaz Ruslar Kızıl Ordu işgalini “Polonya tiranlığından” ya da Alman işgaline alternatif olarak desteklemişlerdir. Batı Polonya ise Alman Reich’ına Posen ve Doğu Prusya adlarıyla ekleniyor.

İngiltere Ev Ofisi (UK Home Office), gaz maskesi çantalarını çanta, ruj, dergi taşımak için “el çantası” olarak kullanan kadınları uyarıyor.

2 Kasım 1939 İngiltere’deki Daily Mail gazetesinde yayınlanan bir karikatür Alman saldırısının olmamasıyla dalga geçiyor: “Neden bugün bir saldırı olmuyor? / İlkbahara Almanya’nın iflasına kadar bekle!”

İngiliz Savaş Kabinesi, hava ve deniz savaşıyla ilgili haberleri değerlendirmek için Westminster’ın altındaki sığınakta toplanıyor[1]

1500 Avusturya Yahudisi SS tarafından sınır dışı edilerek Polonya’da Nisko’da bulunan bir toplama kampına gönderiliyor. Naziler, Mart ayına dek Viyana’yı Yahudilerden arındırmayı umuyor.

picture post magazine 1939
İngiliz dergisi Picture Post hükümet sansürüne takılıyor

3 Kasım 1939 İngiliz dergisi Picture Post hükümet sansürüne takılıyor: Size göstermek istediğimiz fotoğraflar başlığı altında 4 büyük siyah alan var.  ‘İngiliz havacıları Alman Uçağını Vurdu’, ‘İngiliz birlikleri Ön cephede’, ‘,ngişiz gemileri 400 ton kaçak mal yakaladı’ gibi başlıklar mevcut.

Nazi işgali altındaki Polonya’da Alman askerleri, Alman asıllı Polonyalılar’ın da desteğiyle (Volksdeutsche)  Yahudi evlerini yağmalıyorlar. Varşova’da yaşayan Stanislaw Sznapman: Almanlar mobilya, ev aletleri, çarşafları alıyor. Doktorların mikroskopları bile alınıyor. Varlıklı ailelerin malları Alman asıllılara veriliyor, yeni bir aristokrasi oluşuyor”

ABD Kongresi, Tarafsızlığını değiştirmeye oy verdi. ABD bu konuda bölünmüş olmasına rağmen, Fransa ve İngiltere artık Amerikan silahlarını satın alabilecek. Fransa, 4,600 Amerikan ‘uçak motorlu ve İngiltere 1.600 uçak sipariş etti. Almanya ABD’yi savaşa gereksiz yere karışmak suçluyor.

4 Kasım 1939 Finlandiya Dışişleri Bakanı Eljas Erkko ‘İyi niyet göstermek istiyoruz ama bağımsız kalmalıyız’ sözleriyle SSCB ile müzakereleri durduruyor. Finlandiya, Sovyetlerin Leningrad yakınlarındaki Fin toprakları teslim etme ve Hanko’da Kızıl Ordu’ya Deniz üssü verme talebini reddediyor. Sovyetler, Finlerin tavrını savaş ilanı gibi kabul ediyorlar. Finlandiya tüm silahlı kuvvetlerine ve yedeklerine savaşa hazır ol emri veriyor.

Tokyo’daki Amerikan Büyükelçisi Japonya’nın Çin’de kendini tutamaması durumunda, ABD’nin Japonya’ya ticaret ambargosu uygulayacağını bildirdi. ABD, Japonya’nın Çin’i 2 yıl önce işgalini kınadı, ancak Japon savaş makinesini beslemek için petrol, demir, bakır gibi ham maddeler vermeye devam ediyor.

Nazi işgali altındaki Polonya’da Alman askerleri Varşova’da Yahudi evleri yağmalıyor

İngiltere bugün Guy Fawkes Night festivali kutlanıyor ama karartma geceleri yüzünden  ateşli silahlar ve havai fişek kullanımı yasak.

Alman generaller Brauchitsch ve Halder, Fransa’nın işgalini ertelemediği takdirde Hitler’i tutuklamasını teklif ediyor.

Alman Reich Yahudi Örgütü, savaşın başlamasından bu yana çoğunlukla Filistin ve Amerika’ya gönüllü olarak göç eden 4000 civarında Yahudi asıllı Alman olduğunu bildiriyor. Bu arada Yahudiler zorla çalıştırılmak üzere Polonya’ya gönderilmeye devam ediyor Viyana neredeyse boşaltıldı bile.

22 yaşındaki Alman öğretmen olan Karl Fuchs, babasına şöyle yazıyor: “Tank topçu olarak görevlendirildim. Tanklar gerçekten harika! Eğitimin yoğunluğu muazzam. Kimse yakınmıyor, en azından senin oğlun. Benden utanman gerekmeyecek. Sieg Heil!

5 Kasım 1939 İşgal altındaki Varşova’daki Alman yetkililer bir Yahudi gettosunun yaratıldığını duyurdu ve tüm Yahudilerin bir defada ayrılan bölgeye taşınmasını emretti. Varşovalı Yahudi Chaim Kaplan: ‘Varşova’da bir getto! Buna kim inanabilir? 360.000 Yahudi 10 sokak’a yerleştirilecek… Bu, Varşova için sosyal felaket yaratacak! Yahudiler mülklerini kaybedecek ve işsiz kalacak. Almanlar, Varşova Yahudi topluluğunun önde gelen 24 üyesini, getto emirlerine uyulmazsa idam etmekle tehdit ettiler.

Alman generaller Brauchitsch ve Halder, Fransa’nın işgalini ertelemediği takdirde Hitler’i tutuklamasını teklif ediyor. Hitler X-günü (Fransa’nın işgali) için 12 Kasım’da ısrar ediyor.  Alman generaller ise bunun başarısız olacağından eminler. Brauchitsch, vazgeçirmeyi umarak Hitler’e “Alman ordusunun ruhu Birinci Dünya Savaşı’ndan daha kötüdür. 1917-18’inkine benzer bir itaatsizlik söz konusudur”. Hitler ise hem Genelkurmay’ı hem de Brauchitsch’i sadakatsizlik, korkaklık, sabotaj ve bozgunculuk ile suçluyor.

6 Kasım 1939 Alman askeri istihbaratından Nazi karşıtı görüşlere sahip Albay Hans Oster, Belçika ve Hollanda hükümdarlarına karşı yaklaşan istilaya dair gizli bir uyarı gönderdi.

Ekim ayında Almanlar tarafından ele geçiril ABD kargo gemisi Flint City, kaçmayı başarıyor.

Çoğu Jagiellonian Üniversitesi’nden 168 akademisyen, Gestapo’nun işgal altındaki Krakov şefi Bruno Müller tarafından “bir konferansa” çağrıldı. Bu çağrı bir Nazi tuzağıydı: Almanlar, profesörleri Alman bilimine karşı düşmanca tutumlarından dolayı tutukladılar. Hitler Intelligentzaktion yani Polonyalı elitlerin toplu tutuklanması ve öldürülmesi emrini verdi: “Polonyalılar sadece bir efendiye sahip olabilirdi: Alman”

7 Kasım 1939 Hitler, bugünkü kar fırtınasının Alman-Fransız sınırını kasıp kavurması üzerine 12 Kasım’da yapılması planlanan Fransa ve Belçika/Hollanda saldırısını ertelemeye karar verdi. Prag’daki İngiliz ajanı Paul Thümmel, Hitler’in ertelediğini bilmediği 12 Kasım’da Almanların Batı istilası planlarını aktardı. Sızan Nazi istilası planından endişe duyan Kraliçe Wilhelmina (Hollanda) ve Kral Leopold (Belçika) şimdi barış için arabuluculuk arıyor.

2 ay sonra, İngiltere hükümeti Karartma planı gereğince saat 18’den sonra tiyatro ve sinema salonlarının kapatılmasına son veriyor.  İngiliz Maliye Bakanlığı’na, Luftwaffe’ye yolunu şaşırtacak dev mıknatıslardan, çekirge bombalarına kadar savaşı kazanmaya yardım edecek icatlar için amatör bilim adamları tarafından haftada 300 “icat” başvuruyor.

Münih Bürgerbräukeller bira holünde Hitler’e suikast teşebbüsü sırasıdna patlatılan bomba sonrası durum

İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Halifax, Belçikalı ve Hollandalı hükümdarların Almanya ile bir ateşkes müzakeresi için sunduğu teklifi reddetti: “Hitler’in iktidarında barış mümkün değil.”

Hitler, 1923’te Nazi darbesinin yıldönümünü kutlamak için Bürgerbräukeller bira holünde Münih’te 8.00PM bir konuşma yapıyor. Arkasındaki sütunda gizli bir bomba var. Bomba 1 hafta önce bir Alman anti-faşist olan Johann Georg Elser tarafından direk içindeki gizli bir bölmede saat 9.20PM’de patlamaya ayarlı konuluyor. Elser, Hitler’in her yıl Beer Hall Putsch gününde, en az 2 saat boyunca burada konuştuğunu bildiğinden planının işe yarayacağından eminse de Hitler, Berlin’e giden trene binmek için planlanandan daha önce saat 9.07PM’de bira salonunu terk ediyor. Bomda olması gerektiği gibi 9.20PM’de patlıyor ve sütun çöküyor. Tüm seçkin Naziler çoktan ayrıldığı Bürgerbräukeller bira salonunda 7 kişi öldü ve 63’ü ağır yaralandı. Georg Elser, patlamadan 45 dakika önce Alman polisi tarafından İsviçre sınırını geçmeye çalışırken tutuklanıyor. ’15 Dakika Hitler’i Kuratardı’ diyen Alman gazeteleri dün gece Hitler’in suikastla uğradığını duyurdu. SS soruşturma başlattı, bombalama ihbarı için 500.000 mark ödül ödülü

Münih suikastı sonrası Alman gazeteleri: ’15 Dakika Hitler’i Kurtardı’

konuldu. Almanlar, Hitler’in suikast teşebbüsü için SS başkanı Himmler liderliğindeki bir soruşturma başlattı. Bombayı kuran Georg Elser, İsviçre’ye kaçmak için Nazilerce gözaltına alınmıştı ama henüz bu işi yaptığı belirlenemişti.

9 Kasım 1939 SS lideri Himmler, Bürgerbräukeller bombasından İngiliz casuslarının sorumlu olduğunu belirtti ve İngiliz Özel İstihbarat Servisi temsilcilerinin sorgulama için yakalanmasını emretti. Hollanda’daki İngiliz ajanları Sigismund Payne-Best ve Richard Stevens, Dr. Fischer adlı kişiyle temas kurdular Kendilerine Hollanda-Almanya sınırına yakın Venlo’da Café Backus’ta Nazi karşıtı bir Alman generalinin kendileriyle gizlice buluşmak istediğini söyledi. Buluşmaya giden Payne-Best: “Yolun karşısındaki Alman bariyerinin kaldırıldığını fark ettim; düşmanla aramızda hiçbir şey kalmadı…  Aniden bir gürültü ve ateş sesi duydum. 2 adam kafalarıma silah doğrulttu, diğerleri bizi kelepçeledi. ” Payne-Best & Stevens Gestapo Tarafından kaçırıldı ve Nazi Almanya’sına götürüldü.

Finlandiyalı müzakereciler, sınır müzakereleri konusunda Sovyet görüşmelerini reddettiler. Molotov: “Siviller olarak biz ilerleme kaydedemedik, şimdi sıra askerlerin söyleyeceklerine geldi.”

Hollanda, muhtemel saldırı için hazırlandığı gibi, Hollanda-Almanya’nın sınırında ve stratejik bölgelerde kanalları açarak sel baskınları yaratarak işgali zorlaştırmaya çalışıyor.

Güney Afrika’da Johannesburg ve Pretoria’daki savaş sanayilerini sabote etmek isteyen Nazi yanlısı kara gömlekliler yakalandı.

10 Kasım 1939 Amsterdam’daki Amerikan Büyükelçiliği, olası bir Alman işgali söylentileri sebebiyle ABD vatandaşlarının hemen Hollanda’yı terk etmelerini tavsiye etti. Hollandalılar, Hitler’in Hollanda’nın tarafsızlığına saygı gösterme vaadine rağmen,  İngiliz casuslarını kaçırılmak ve Venlo’da sınırdan karşıya geçen SS birlikleri hakkında resmi bir şikâyette bulundular.

Finlandiya ordusu şu an SSCB ile sınır boyunca harekete geçti: 337.000 askere sadece 254.518 tüfek düşüyor. Yeterli üniforma veya mühimmat yok.

Bu yılın başlarında, Adolf Hitler Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilmişti. İsveçli anti-faşist Erik Brandt, Hitler’in “Avrupa’yı ve muhtemelen tüm dünyayı sakinleştirebileceğini” söyleyerek bu hicivli adaylık başvurusunu yapmıştı. Bugün Norveç Nobel Komitesi, bu yıl Avrupa savaşı şartlarında Nobel Barış Ödülü’nün verilmeyeceğini açıkladı.

Bu gece, tahminen milyonlarca İngiliz, Hamburg’dan yayın yapan “Almanya Sesleniyor” (Germany Calling) radyo istasyonundan İngiliz dilinde Nazi propagandasını dinliyor. İngiliz halkı ” Germany Calling” in abartılı haberler olduğunu ve sık sık yalan söylediğini bilmekle birlikte İngiliz hükümeti tarafından saklanan İngiliz deniz ve hava kayıpları hakkında bilgi verdiği için merakla dinliyorlar.

Almanya, Belçika ve Hollanda’nın tarafsızlığına saygı göstereceğini açıkladı. “Hiçbir Alman askeri Alçak Ülkelere (Hollanda, Belçika) girmeyecek.” Bununla birlikte Pazar günü planlanan işgali kötü hava şartlarından dolayı ertelendi.

11 Kasım 1939 Sovyet Savunma Komiseri Voroshilov, Finliler teslim olmazsa Kızıl Ordu birliklerinin Fin sınırında toplanmasını emretti.

Naziler, Polonya’daki Owińska Akıl Hastanesinden 78 akıl hastası hastanesi sınır dışı ediyor. Hastalar ölümüne gazlanmak için yakındaki Poznan’a götürülüyorlar. Owińska’dan toplam 1000 Polonyalı akıl hastası, geçen ay içinde Nazi “ötanazi” programının Aktion T4 adlı bir bölümünde Alman işgalciler tarafından öldürüldü.

Kral George’un karısı olan İngiliz Kraliçe Elizabeth radyo konuşmasında “Britanyalı kadınların kocalarının ve çocuklarının ayrılmasının fedakârlık olduğunu söylüyor”

Almanya’da neredeyse Hitler’i öldüren Münih bombacısını aranırken en az 300 Yahudi, Komünist ve diğer “muhalif” tutuklandı.

Louvre müzesinde Semadirek (Samothrace) Kanatlı Zafer (Nike) Heykeli depolanmak üzere sarılmış durumda

 

12 Kasım 1939 Louvre’un sanat hazineleri, Paris’in Almanlarca bombalaması tehlikesine karşı kaldırılıyor.

İngiltere bakanı Churchill savaşın 10 haftasında radyodan konuşuyor. “Eğer kelimeler öldürebilirseydi çoktan ölüydük”.

Zielonka kasabasında 9 Polonyalı İzci, Almanlar tarafından Polonya milli marşının posterlerini duvara yapıştırdığı için tutuklandı. Hepsi vurulacak. Naziler “Polonya milliyetçiliğini” yasakladılar.

13 Kasım 1939 Stalin, Kızıl Ordu’ya Finlandiya’nın işgali için hazırlanma emrini verdi.

Luftwaffe bugün, Kuzey İskoçya’da Shetland Adaları’nı bombaladılar. İngiliz gemileri kaçmayı başarırken 2 tavşan ölünce başarısız baskın alaya alınmış hatta Flanagan & Allen tarafından “Run Rabbit Run” adıyla şarkı yapılmıştır.

 

İngiliz savaş gemisi HMS Blanche, Thames Halici’nde bir Alman manyetik mayını tarafından batırılınca savaşta kaybedilen ilk İngiliz destroyeri olmuştur.

Luftwaffe’nin Shetland Adaları bombardımanında ölen tavşanlar

Berlin, Hollandalı-Belçikalıların Müttefiklerle barış görüşmeleri teklifini reddederek, “İngiliz ve Fransızlara Almanya ile savaşmanın ne demek olduğunu gösterme” tehdidinde bulundu.

Reich’in dış borçlarını ödemek zorunda olmasından dolayı altın kullanımı sınırlandı. Artık evlenmek isteyen Alman çiftler altın yerine çelik alyans takmak zorundalar.

Naziler, Alman işgali altındaki Polonya’daki en büyük binalardan biri olan Łódź Büyük Sinagogu’nu ateşe veriyor.

15 Kasım 1939 İngiliz ve Fransız generaller “Plan D” ya da Dyle Planını konuşuyor: Almanya, Belçika’yı işgal ederse, Müttefik birlikleri derhal kontra atağa geçecek ve Brüksel’in güneyinde ilerleyecek. Belçikalılar kendi ülkelerindeki Alman ordusuyla savaşmaları için Anglo-Fransız planından haberdar edilmediler, çünkü onların tarafsızlık politikasını ihlal edecek bu durumda Alman işgaline alternatif Müttefik işgali konusunda hevesli olmayabilirler.

Münih Bürgerbräukeller bombacısı Georg Elser

Prag’da, Nazi karşıtları 28 Ekim’de Çek milliyetçi protestoları sırasında Alman işgal polisi tarafından vurulan tıp öğrencisi Jan Opletal’ın cenazesinde yürüyor. 4000’den fazla kişinin bulunduğu cenaze alayı Nazi karşıtı gösteriye dönüştü. Polis ve SS tüfek dipçikleri ile kalabalıklara saldırıyor. Almanlar düzinelerce Çek’i tutukladı.

Fransız hükümeti, savaş üretimini artırmak için resmi çalışma saatlerini 3 saat (toplam 43 saat / hafta) uzattığını açıkladı.

Geçen hafta Hitler’i neredeyse öldüren Münih bombacısı Georg Elser, Bürgerbräukeller’in garsonları tarafından tanındı. Gestapo onu itirafa zorlamak için işkence yaptı.

Notlar

[1] http://ww2today.com/the-naval-military-and-air-situation-up-to-2nd-november-1939